Yazar: Soner ALTAŞ*
Yaklaşım / Nisan 2022 / Sayı: 352I- GİRİŞ
Ortaklıktan çıkma ve çıkarılma, ortağın limited şirketten ayrılmasını ifade eden kavramlardır. Ortağın limited şirketten kendi iradesi ile ayrılması halinde ortaklıktan çıkma, şirketin iradesi ile ayrılmak zorunda olması halinde ise ortaklıktan çıkarılma söz konusu olur(1). Fakat, limited şirkette güven ve işbirliği ilkesinin ön planda olması dolayısıyla, ortağın şirket ile olan ilişkisine son vermesi, diğer ifadeyle şirketten ayrılması, ancak belirli durumların varlığında gerçekleşir(2).
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK(3))’nda limited şirket ortağının ortaklıktan çıkması ve çıkarılması farklı yollar öngörülerek detaylı bir şekilde düzenlenmiştir. Bu yollardan bir kısmı limited şirketlere özgü olarak yer almış, bir kısmına ise ticaret şirketleri genelinde ortak hükümler arasında yer verilmiştir. Limited şirketlere özgü olarak bu konuda başvurulacak yollardan birisi, şirketin feshinin talep edilmesidir. İşte bu çalışmada, limited şirket ortaklığından çıkma veya çıkarma için fesih yoluna başvurulması hususu üzerinde durulmaktadır.
II- ŞİRKETİN FESHİNİ TALEP EDEREK ORTAKLIKTAN ÇIKMA YOLU
TTK’nın 636. maddesinin üçüncü fıkrasına göre, limited şirket ortaklarından her biri “haklı sebeplerin varlığında” mahkemeden şirketin feshini isteyebilir. Mahkeme, ortağın talebi üzerine şirketin feshine karar verebileceği gibi, fesih yerine, davacı ortağa payının gerçek değerinin ödenmesine ve şirketten çıkarılmasına ya da duruma uygun düşen makul diğer bir çözüme hükmedebilir.
Şirketin feshini talep hakkı, yasa ile limited şirket ortaklarının tümüne tanımıştır. Buna karşılık, TTK’nın 636. maddesinin üçüncü fıkrasında “haklı sebep” tanımlanmamış, örnek olarak da gösterilmemiştir. Düzenlemenin gerekçesinden, haklı sebeplerin niteliklerinin gösterilmesi ve tanımlanmasının yargı kararları ile öğretiye bırakıldığı anlaşılmaktadır(4). Öğretide şirketin feshine ilişkin haklı sebeplere örnek olarak;
– Şirketin, çoğunluk paya sahip olan ortak tarafından kötü yönetilmesi nedeni ile mali sıkıntı içinde bulunması,
– Şirketin kasasının sistematik bir şekilde boşaltılması,