Yazar: Ali EKMEN*
I-
GİRİŞ
193 sayılı Gelir
Vergisi Kanunu’na göre ücret gelirleri; gerçek ücretler ve diğer ücretler olmak
üzere iki şekilde vergilendirilmektedir. Gerçek usulde elde edilen ücret
gelirlerinin vergilendirilmesi tevkifat usulü ve/veya yıllık beyanname verilmesi
yöntemiyle yapılmakta iken; diğer ücretli hizmet erbabının ödenecek gelir vergisi,
hizmetin verileceği takvim yılının ikinci ayında (şubat), takvim yılı başında
geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan
asgari ücretin yıllık brüt tutarının %25’i safi ücreti olarak belirlenip, bu
tutara vergi tarifesi uygulanarak hesaplanmaktadır.
Bu makalede, diğer ücretli olarak
anılan ve basit usulde vergi mükellefinin yanında çalışanlar için ödenen sosyal
güvenlik priminin ticari kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınıp
alınmayacağı konusu incelenecektir.
III-
ÜCRET GELİRİNİN VERGİLENDİRİLMESİ
Gelir Vergisi Kanunu’nda gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine
tâbidir. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve
iratların safi tutarıdır.
Gelire giren kazanç ve iratlar Kanun’un
2. maddesinde sayılmıştır.
· Ticarî kazançlar,
· Ziraî kazançlar,
· Ücretler,
· Serbest meslek kazançları,
· Gayrimenkul sermaye iratları,
· Menkul sermaye iratları,
· Diğer kazanç ve iratlar.
Gelir Vergisi Kanunu’nda ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.
Gelir vergisi açısından bir ödemenin
ücret olarak değerlendirilmesi için aşağıda yer alan üç temel unsurun birlikte
gerçekleşmesi gerekmektedir.
· Bir işverene tabi olma
· Belli bir iş yerine bağlı olma
· Hizmetin karşılığı olarak bir ödemenin
yapılması
Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ilke olarak gerçek usul kabul edilmiştir. Gelir Vergisi Kanunu’nda aksine hüküm olmadıkça, gelir vergisi mükellefin veya vergi sorumlusunun beyanı üzerine tarh olunur kuralı geçerlidir. Kanun’un 2. maddesinde yazılı kazanç ve iratlar gelirin tespitinde gerçek ve sa…