Yazarlar: Mehmet FİL*

                Nimet FİL**

E-Yaklaşım / Mart 2023 / Sayı: 363

I- GİRİŞ

Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremler, ülkemizde büyük yıkıma yol açmıştır.  Depremzedelerimiz için gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri dağıtımları büyük bir hızla devam etmektedir. Yaşanan deprem nedeniyle çok sayıda kişi ve şirket gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri bağışında bulunmaktadır. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince beyannamede bildirilecek gelirlerden/kurum kazancından indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımlar düzenlenmiştir. Makalemizde, depremzedelere yapılacak olan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri bağışının yapılacağı yerlere göre vergisel avantajları üzerinde durulacaktır.

Ülkemizde meydana gelen depremler, Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Malatya ve Kilis’te büyük yıkıma yol açmıştır. Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremlerden etkilenen bölgelerde görev yapan devlet kurum ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları(STK), depremzedelerin yaralarını sarmak için canla başla çalışıyor. Çok sayıda kişi ve şirket de, devlet kurum ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşlarına gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri bağışında bulunarak geride kalan depremzedelerin ihtiyaçlarına katkı sunmaktadır. Bağış yapan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için bir vergi avantajı bulunmaktadır. Yapılan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri bağışı, gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilebilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu 89. maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesi, yapılan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri bağışlarına ilişkin bedellerin vergi matrahından indirimine olanak tanımaktadır. Makalemizin aşağıdaki bölümlerinde; depremzedelere yapılacak olan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri bağışının yapılacağı yerlere göre vergisel avantajları üzerinde durulacaktır.

II- YASAL MEVZUAT VE KAVRAMSAL AÇIKLAMALAR

A- GELİR VERGİSİ KANUNUNDA YER ALAN YASAL HÜKÜMLER

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesine göre; Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

• Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Cumhurbaşkanı’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar.

• Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı.

• Cumhurbaşkanı’nca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdî bağışların tamamı.

• İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı.