Deneme süresi de sigortalı dönemdir

Soru: İşveren “Deneme süresinde sigorta olmaz” dedi, bu doğru mu?

Cevap: Çoğu kez işveren deneme süresinde işçilerine sigorta yaptırmaz. SGK mevzuatına göre, işçi çalışmaya başladığı gün sigortasının yapılması gerekir. İşçi çalışmaya başladığı ilk gün sigortalanmalıdır.

İş Kanunu’na göre deneme süresi, en fazla iki aydır. Deneme süresi sonunda işçi veya işveren iş sözleşmesini tazminat ödemeden sonlandırabilir. Fakat bu dönemde işveren işçisini sigortalatmak zorundadır. Aksi taktirde sigortasız işçi çalıştırmış olur ve bunun için hem idari para cezası öder, hem de herhangi bir teşvikten yararlanıyorsa teşviki iptal olur.

2 aydan fazla deneme olmaz

İşverenlerin deneme süresini 2 aydan daha fazla uygulaması da söz konusu olamaz. Deneme süresi o işyerinde imzalanmış toplu iş sözleşmesi ile en fazla 4 aya kadar uzatılabilir. Bir işçinin iş sözleşmesi 3 ayın sonunda neden bildirilmeden ve eğer hak edilmiş bir tazminat var ise tazminat ödenmeden sonlandırılamaz. 50 işçiden daha fazla kişinin çalıştığı işyerinde işçinin çalıştığı süre 6 ayın üzerine çıkarsa bu kez iş güvencesi hükümleri devreye girer. Deneme süresi iş güvencesi için gerekli 6 aylık çalışma kapsamında dikkate alınır.

Yıllık izinde hesaplanır

Deneme süresi yıllık iznin hesaplanmasında da dikkate alınır. Deneme süresi dahil 1 yıl çalışmış olan işçi yıllık izne hak kazanır. Deneme süresi yılık iznin hesaplanmasında işçinin çalıştığı süreye dahil edilir. Deneme süresinin herhangi bir çalışılmış süreden farkı yoktur ve diğer bütün çalışılmış sürelerde olduğu gibi deneme süresi boyunca da işçinin sigortalatılması gerekir.

Raporlu işçinin ücreti

Soru: İşverenim raporlu olduğum günlerde ücretimi kesiyor. Buna hakkı     var mı?

Cevap: Sigortalılar sağlık nedenleriyle işe devam edemezse geçici iş göremezlik ödeneği alır. Bunun için rapor alınan tarihten önceki bir yıl içerisinde en az 90 gün prim ödenmiş olması gerekir. Bu zorunluluğu yerine getiren sigortalılar hastalıklarını doktor raporu ile belgelediklerinde SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneği alır.

3. günden itibaren ödenir

Ödenek, hastalık halinde 3’üncü günden itibaren ödenir. 5 gün rapor alan sigortalıya SGK 3, 4 ve 5’inci günler için ödeme yapar. İlk iki gün ödenmez. İş kazası ve meslek hastalığı raporlarında ise tüm günler için ödeme yapılır. İş kazasında 10 gün rapor alana 10 günlük ödeme yapılır.

İşverene cezası var

İşverenler genellikle rapor getiren sigortalının ücretinden kesinti yapar ve SGK’nın ödediği ödeneği kendilerine vermelerini ister. Sigortalılar da bu yönteme rıza göstermektedir. Fakat doğru olan işverenin maktu aylık ile çalışmayan sigortalının ücretini kesmesi ve sigortalının da SGK’dan geçici iş göremezlik ödeneğini almasıdır.

SGK, işçiden bu şekilde ücret kesintisi yapan işverenlere idari para cezası uygulamaktadır. İşverenler kesinti yapacaksa bile işçilerin maktu aylıkla çalışmıyor olması gerekir.

Milliyet Gazetesi – 29.11.2014