Yazarlar: Süleyman YÜKÇÜ*

1. Yılmaz İÇERLİ**

E-Yaklaşım / Haziran 2024 / Sayı: 378

I- GİRİŞ

Günlük yaşamda ömrümüz boyunca gerekli veya gereksiz sayılabilecek bir çok bilgi ediniriz. Bu bilgilerin ne kadarının kullanılıyor ve faydalı olduğunu kestirebilmek ilk anda zordur. Örneğin, uçakla seyahat ederken hostesler bir kaza anında yolcuların nasıl davranması gerektiğini uygulamalı olarak anlatırlar. Ayrıca acil çıkış kapılarında oturmakta olan yolcular, kaza anında yolcuların nasıl tahliye edileceğini konusunda bilgi sahibi olmalarını beklerler. Hosteslerin görsel olarak anlattığı kaza anına ilişkin bilgiler yolcular tarafından ne kadar ciddiye alınarak dinleniyor belli değildir. Ayrıca acil çıkış koltuklarında oturmakta olan yolcuların hangisinin acil bir durumda uçağı tahliye edebilecek yeterliliğe sahip olup olmadığı önemli bir tartışma konusudur. Havayolu şirketleri daha yüksek gelir elde etmek amacıyla yüksek ödeme yapan yolcuları tahliye işlemini gerçekleştirip gerçekleştirmediğine bakmaksızın acil çıkış kapılarındaki koltuklara oturtmaktadır.

Burada “maliyet” kavramı en basit haliyle “belirli bir amaca ulaşmak için katlanılan fedakârlıkların parasal ifadesidir” biçimde tanımlanır. Birim maliyet bilgisinin kullanılacağı alanlar; satış fiyatının tespit edilmesi, değerleme, karar almaya yardımcı olmak şeklinde sıralanabilir. Ancak teknolojinin gelişmesiyle birlikte ve büyük marka yaratan şirketlerin tedarik zincirini yönetmeye çalışmaları nedeniyle tedarikçi ile alıcı arasındaki pazarlık sürecinde “Hedef Maliyet” ve “Hedef Fiyat” başlıkları altında bir çok bilgi alışverişi olmaktadır. Global ekonomilerde bu bilgi alışverişinde güçlü olabilmek için güçlü maliyet bilgisine ihtiyaç bulunmaktadır. Artık alıcılar, bir malı sipariş ederken ödeyeceği fiyatı kendisi belirlemek amacı gütmektedirler. Tedarikçi olarak teklif edilen fiyatı beğenmiyorsanız, size satın alacağı mal veya hizmetin maliyet dökümünü gönderebilmektedir. Bu tür pazarlıklar da güçlü olabilmek için iyi bir maliyet hesaplama sisteminiz ve bunun yanında çok iyi bir maliyet algınızın olması gerekir. Bir çok kişi bir çok işi çok iyi yapıyor olabilir. Her iş için önemli özellikli bilgiler gerekiyor olabilir. Maliyet muhasebesi kapsamında maliyet hesaplamaları için çok iyi bir kantitatif düşünme yeteneğine sahip olmak faydalıdır.

Bu çalışmanın amacı, kendi bütçesini yönetmek zorunda kalan bireyler dahil olmak üzere işletme kaynaklarını yöneten kişilerin karar verirken kantitatif düşünme yeteneklerine katkı sağlayacak uygulamalar ile maliyet, birim maliyet, toplam maliyet kavramlarının anlaşılmasına katkı sağlamaktır.