Şirkete borçlanan akrabasından dolayı yönetim kurulu üyesi hapis cezasıyla karşılaşabilecek

Posta Gazetesi – 25.01.2012

Soru: Yeni Türk Ticaret Kanunu 1 Temmuz 2012 d yürürlüğe girecek.  Ticaret Kanunu yürürlüğe girdiği tarihten itibaren şirket ortaklarının şirkete borçlanmasının yasaklandığını, yasağa uymayan şirket ortaklarına hapis cezası kadar varan müeyyide getirildiğini yazılarınızdan okuduk. Ama akrabalarında şirkette borçlanmasının yasaklanmış. Bu doğru mu? (kanunda aradık yerini bulamadık) Şirket ortağın akrabasıyla iş yapmayacakta kiminle yapacak? Ticaret Kanunu ticareti kısıtlayabilir mi? Bu nasıl iş? Bu konuda madde numarası vererek açmanızı rica ediyoruz.

Sadullah DÖNMEZ

Cevap: Yeni Türk Ticaret Kanunun 395 nci maddesinin 2 nci fıkrası hükmüyle bir ilk gerçekleştirilmemiş ve anonim şirket(AŞ.) yönetim kurulu üyelerinin, 3 ncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarının şirkete nakti veya ayni(mal) borçlanmaları yasaklanmıştır. Bu yasaklamaya göre, AŞ. yönetim kurulu üyelerinin annesi, babası, çocukları, kardeşleri, torunları, dedesi, ninesi, dayısı, amcası, halası, teyzesi, kuzenleri, kaynanası, kayınbabası, kaynı, baldızı görümcesi, kayın-baldız ve görümcesinin çocukları eşinin halası, dayısı  ve amcası şirkete nakit olarak veya mal olarak borçlanamayacak. Örneğin; bir inşaat şirketi(AŞ) 120 ay(10 yıl) taksitle daire satıyorsa, Yoldan geçen 120 taksitle daire alacak. Ancak, yönetim kurulu üyesinin akrabaları taksitle alamayacak.

Yasak olmasına rağmen, şirket yönetim kurulu üyesinin saydığımız akrabaları şirkete borçlanırsa ne olacak? Yönetim kurulu üyesi 300 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılacak. Ceza tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde ödenmezse, hapis cezasına dönüşecek. Üçüncü şahısların haklarını korumak için, kötüye kullanımların engellenmesi amacıyla yapıldığı anlaşılan düzenlemenin, örf, adet ve teamüllerimize uygun olduğu söylenemez. Ticari işlemi kısıtlayan bu düzenlemenin gözden geçirilmesinde yarar var. Kötüye kullanım emsal kriteriyle aşılabilir. 30 ay vadeli beyaz eşya satan bir AŞ. nin yönetim kurulu akrabaları da, diğer müşterilere uygulanan şartlarda(emsali) borçlanma yapabilmeli. Emsaline uymayan borçlanma ile şirket zarara uğratılırsa zarar tazmine edilebilir. Ekonomik ceza verilebilir.  

Apartman kapıcısının elinde 753 TL Temmuz’dan itibaren de 799 TL geçecek

Soru: Asgari ücret yılbaşında artırıldı. Asgari ücretle çalışan apartman kapıcısının eline yeni asgari ücret göre kaç lira geçecek?

ZAKİR

Cevap: 837 TL olan aylık asgari ücret, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren 886. 50 TL, 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren de 940.50 TL ye yükseltildi. Apartman kapıcılarının ücretleri gelir vergisinden müstesna tutulduğundan, apartman kapıcının elinde 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren 753. 52 TL, 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren de 799.43 TL geçecek.

Ya primi 5000 güne, ya da yaşı 60’a dolduracaksınız

Soru: 1960 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 20 Kasım 1978 olup, bugüne kadar 3058 gün prim ödedim. Askerliğimi yatırırsam, ne zaman emekli olabilirim? Birde yurtdışı borçlanması yapmam için nerelere müracaat etmem gerekir.

AHMET

Cevap: Askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Sigorta başlangıç tarihinden sonra 20 ay askerlik yapmış olmalısınız. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,5000 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, prim ödeme gün sayınız 3658 güne yükselir. Askerlik borçlanmasından sonra 1342 gün daha prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 

Ayrıca askerlik borçlanmasıyla prim ödemenizi 3600 güne tamamladıktan sonra, prim ödemseniz de, 2020 de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte yaş haddinden emekli olmanızda mümkün.

Askerliği borçlanıp 25 yılın dolmasını bekleyeceksiniz

Soru: 15 Ocak 1962 doğumluyum. İlk SSK girişim 15 Aralık 1991 olup 18 ay prim ödedikten sonra, 1996 yılında Bağ-Kura geçtim. 12 yıl 2 ay Bağ-Kura prim ödedim. Ekim 2008 den itibaren SSK ya prim ödüyorum. 1983 ile 1984 yılları arasında 20 ay askerlik yaptım. Askerliğimi borçlanırsam, tam olarak hangi yıl emekli olabilirim?

Şaban CİHAN

Cevap: Sigortalı çalışmanızı Nisan 2012 ye kadar devam ettirerek sigortalı çalışmanızla ödediğiniz primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde edersiniz.

Askerlik sürenizi de borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 20 ay geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz.  Primi 1260 güne tamamladıktan sonra prim ödemseniz de, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız, 15 Nisan 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Arkadaşınızın babasına en az 3600 gün prim gerekiyor

Soru: Arkadaşımın babasının emekliliği ile ilgili bir sorum olacak. Doğum tarihi 1 Ocak 1956, ilk işe giriş tarihi 2 Eylül 1975 olup, toplam 821 gün prim ödemesi var. 20 ay askerlik yapmış ve şuan borçlanılmamış. Bu şartlarda emeklilik şartları nelerdir.

Turhan DURAK

Cevap: Arkadaşınızın babası, 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle, 23 yıldan fazla süredir sigortalı olduğundan, eski kanun şartlarıyla emekli olacak. Eski Kanuna göre yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi. Askerlik süresini borçlanıp, 2179 gün de prim ödeyerek, toplam prim ödemesini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

2012 de 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: 1954 doğumluyum. 1981 den beri SSK’lıyım. 4000 günüm var. Ne zaman emekli olurum?

Ali BİLDİRİCİ

Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Doğumuzu tarih(gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde yıl olarak bildirmişsisiniz. Doğumunuz 25 Ocak 1954 ve önceki bir tarihse istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Sonraki bir tarihse, 2012 de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.