Yazar: Mustafa ALPASLAN*

I- GİRİŞ

Vergilendirmede tebligat işlemleri önem taşır. 213 sayılı VUK’nun 22. maddesine göre yapılacak tebliğlerin mutlak surette 213 sayılı VUK’nun tebliğ hükümlerine göre yapılması zorunludur([1]). VUK’nunda tebliğ ile ilgili hükümler ayrıca düzenlenmiştir. 213 sayılı VUK’nun da tebliğe dair hüküm bulunmayan durumlarda Tebligat Kanunu’ndan istifade edilir([2]).

213 sayılı VUK’nun 30. maddesine göre yapılacak tarhiyatlarda mutlak surette takdir komisyonu kararı veya re’sen takdiri gerektirir vergi inceleme raporlarının veya vergi tekniği raporlarının ihbarnameye eklenmesi zorunludur. Aksi takdirde tarhiyat geçerli olamaz.  İhbarnameye esas teşkil eden inceleme raporlarının, tutanakların, yoklama fişlerinin veya teknik raporların ihbarnameye eklenmemesi ihbarnameyi hükümsüz kılacaktır.  

II- İHBARNAME PRENSİBİ VE KONUYLA İLGİLİ YARGI KARARLARI

213 sayılı VUK’nun 35/12. md hükmüne göre ihbarname ekinde raporların veya takdir kararlarının eklenmemiş olması ihbarnameyi geçersiz kılar([3]). Konuyla ilgili yüksek mahkeme Danıştay tarafından verilen birçok içtihatlar aşağıda gösterilmiştir.

1) Vergi İnceleme Raporu Eki Olan Vergi Tekniği Raporunun İhbarnameye Eklenmesi Hakkında Kararlar;

Danıştay 3. Dairesi’nin Esas No: 2000/1150, Karar No:2001/2696 ve 05.07.2001 Tarihli Kararı:

“Her ne kadar 35. maddede vergi tekniği raporunun ihbarnameye eklenmesi öngörülmemiş ise de, sözü edilen maddedeki kuralın amacı, ilgilileri tarhiyat hakkında bilgilendirmek ve savunma haklarını kullanmalarına olanak sağlamaktır. İhbarnameye yalnızca davacıyı, adına yapılan tarhiyat hakkında yeteri kadar bilgilendirmeyen vergi inceleme raporunun eklenmesi, bu kuraldan beklenen amacı gerçekleştirmez.

Bu nedenle, tarhiyatın yasal ve maddi dayanağı olan vergi tekniği raporunun davacıya duyurulmaması, Vergi Usul Kanunu’nun 108. maddesinde yapılmış düzenleme karşısında esasa müessir bir şekil hatası olup, ihbarnameyi hükümsüz kılacağından, mahkemece işin esası incelenerek, geçici vergiyi kaldırmak suretiyle tarhiyatın değiştirilmesi yolunda verilen kararda kanuna uygunluk bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile ….. Vergi Mahkemesinin 28.12.1999 gün ve E: 1999/331, K: 1999/580 sayılı kararının bozulmasına, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine 05.07.2001 gününde oyçokluğuyla karar verildi.” 

Karar metninden anlaşılacağı üzere her ne kadar VUK 35. maddesinde vergi tekniği raporunun ihbarname içeriğinde yer alması zorunlu unsurlardan biri olarak sayılmamış olsa da madde düzenlenişindeki amacın vergi/ceza muhataplarının tarhiyat hakkında bilgilendirilmesi ve savunma haklarını kullanmaları olduğu ve tarhiyata esas hususların vergi tekniği raporunda yer alması ve bu raporunda tarhiyat içeren vergi inceleme raporunun eki olmasına karşın muhataba tebliğ edilmemiş olması sebebiyle ihbarnamenin hükümsüzlüğüne ilişkin karar veri…