Yazar: Kemal EFELER*

I- GİRİŞ

Gelişen teknoloji ile birlikte üç veya dört tekerlekli elektrikli taşıtların üretimi artmış, farklı alanlarda kullanımı yaygın hale gelmiştir. Çok fazla çeşidi olmakla beraber resimlerdeki gibi olan bu taşıtlar büyük otel ve tatil köylerinde, havaalanlarında, hastanelerde, park ve bahçelerde, büyük işletmelerde insan taşımak amacı ile sıklıkla kullanılmaktadır.

          

Bu taşıtların vergisel durumu mükellefler tarafından tam olarak bilinememektedir. Taşıtların engelliler tarafından kullanılması durumunda 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun konusuna girmediği ya da ulaşım kolaylığı sağlaması amacıyla kullanıldığında ise daha düşük ÖTV hesaplanması gerektiği değerlendirilmektedir. Genel olarak bu araçların üreticileri veya satıcılarında, araçların kullanım alanı ne ise vergisel açıdan durumunun da ona göre değerlendirilmesi gerektiği anlayışı mevcuttur. Bu anlayışın doğru olup olmadığını mevzuat hükümleri doğrultusunda ortaya koymak gerekir. 

Karayolları Trafik Yönetmeliğinde motorlu bisikletin (Moped) tanımı yapılmıştır. İki veya üç tekerlekli olup, azami hızı saatte 45 kilometreyi, içten yanmalı motorlu ise silindir hacmi 50 santimetreküpü, elektrik motorlu ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen taşıtlar ile dört tekerlekli olup, aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan taşıtların motorlu bisiklet olduğu belirtilmiştir.

ÖTV Kanunu’na ekli listelerde yer alan malların Türk Gümrük Tarife Cetvelinde tanımlanan eşyalar olduğu hükme bağlandığından ÖTV’nin konusuna giren malların tanımlanmasında, Türk Gümrük Tarife Cetvelinde yer alan tanımlamalar dikkate alınır. Bu nedenle Karayolları Trafik Yönetmeliğinde yer alan tanımlar dikkate alınmaz. Türk Gümrük Tarife Cetveli ve İzahnamesinde tanımlama veya açıklama olmadığı durumlarda ise Gelir İdaresi Başkanlığınca yapılan belirleme ve açıklamalar doğrultusunda işlem tesis edilir.

Türk Gümrük Tarife Cetveli, eşyanın cins ve niteliklerine göre sistematik bir şekilde numaralandırılarak sınıflandırıldığı ve gümrük vergisi oranlarının gösterildiği cetveli ifade eder. Türk Gümrük Tarife Cetvelinde, binek otomobiller ile esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar 8703 tarife pozisyonunda, sadece elektrikli motoru olanlar hariç motosikletler ve bir yardımcı motoru bulunan tekerlekli taşıtlar 8711 tarife pozisyonunda, engelliler için taşıyıcılar ise 8713 tarife pozisyonunda sınıflandırılmıştır.

Yukarıda belirtilen araçların hangi GTİP numarasında sınıflandırıldığı, ÖTV ve KDV karşısındaki durumunun ne olduğu, vergilerin ödenmemesinden dolayı müteselsil sorumlu olunup olunmadığı konularında gerekli açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.

II- ARAÇLARIN GTİP NUMARALARININ TESPİT EDİLMESİ

ÖTV Kanunu’na ekli (II) sayılı listeye göre Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 8703 pozisyonunda ise binek otomobiller ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar, 8711 pozisyonunda motosikletler ve 8713 pozisyonunda engelliler için taşıyıcılar sınıflandırılmıştır.

22.03.2016 tarihli 29661 sayılı mükerrer resmi gazetenin eklerinde yer alan gümrük tarife cetveli açıklama notlarında<...