Yazar: Abdurrahman ÇALIK*
I- GİRİŞ
Asgari
ücrete vergi istisnası (gelir ve damga vergisi) getiren 22.12.2021 tarih ve
7349 sayılı Gelir Vergisi Kanunu İle
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 01.01.2022 tarihinde
yürürlüğe girmiştir([1]).
Söz konusu Kanuna ilişkin teklifin ilk halinde yalnızca asgari ücretlilere
vergi istisnası getirilmesi ön görülürken, Plan ve Bütçe Komisyonunda verilen
önergeler ile teklifin kapsamı tüm ücret gelirlerinin asgari ücrete kadarki
kısmını kapsayıcı şekilde genişletilmiş ve aynı düzenleme ile asgari geçim
indirimi uygulaması da yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu çalışmamızda, 01.01.2022
tarihinden itibaren uygulanacak olan bu yeni istisna uygulamasının net
ücretlere etkisi, bu Kanun ile yürürlükten kaldırılan asgari geçim indirimi
(AGİ) uygulaması ile karşılaştırılarak somut örneklerle açıklanmaktadır.
II- YASAL DÜZENLEME VE BELİRLENEN TUTARLAR
A- GELİR VERGİSİ İSTİSNASI
193 sayılı Gelir Vergisi
Kanunu’nun 23. maddesinin birinci fıkrasına eklenen 18. bent ile, hizmet erbabının ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan
aylık brüt asgari ücret tutarından SGK ve işsizlik sigortası pirimi işçi
payları düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir
vergisinden istisna tutulmuştur.
İstisnayı
aşan ücret gelirinin vergilendirilmesine esas gelir dilimi ve vergi oranları,
istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecektir. Ödenecek
vergi tutarı, bu suretle bulunan vergi tutarının içinde istisna tutara isabet
eden kısım düşülmek suretiyle hesaplanacaktır.
İstisna
nedeniyle alınmayacak olan vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden
hesaplanması gereken vergiyi aşamayacaktır.
Birden
fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete
uygulanacaktır.
B- DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI
488
sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) sayılı tablonun “IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı
bölümünün (34) numaralı fıkrasının sonuna “(Bu maddenin birinci fıkrasının 18 numaralı
bendinde düzenlenen ücretlerde istisna, aylık brüt asgari ücrete isabet eden
kısım için uygulanır)” şeklinde parantez içi hüküm eklenmek suretiyle,
tüm ücretlerin aylık olarak brüt asgari ücrete kadarki tutarı için damga
vergisi istisnası getirilmiştir.