Yazar: Orhan BAYTEKİN*

E-Yaklaşım / Temmuz 2024 / Sayı: 379

I- GİRİŞ

İnsanoğlu yaşamı boyunca verdiği kararlarda hep rasyonel olmayı tercih eder. Dünya genelinde yaşanan olaylar, afetler, salgınlar, ekonomik sıkıntılar vb . durumlara karşı kendini güvence altına almak için arayışlara girer. Örneğin ülkemizde çok yakın tarihte görüleceği üzere salgın döneminde araba ve ev fiyatları yükselişe geçerken birikimi olan insanlar ihtiyaçları olmamasına karşın rasyonel davranma gereği hemen ev ve araba alma eğilimine başladılar. Fiyatların belirli dönem sürekli yükselişte olması insanları arayışa sürükledi ve bu durumdan en az hasarla kurtulmak istediler. Sonuçta herkes bildiği birtakım enstrümanlar talep ederek ekonomik yönden zarara uğramaktan kaçındılar. İşte bu yazımızın konusu insanların pek farkında olmadığı veya farkında olupta gelir elde edenlerin vergi ödemesi gerektiğini bilmediği bir menkul kıymetten bahsedeceğiz. Bu gizemli menkul kıymetin adı EUROBOND.

II- EUROBOND NEDİR? VERGİSEL MEVZUATI NASILDIR? BEYAN EDİLECEK Mİ? VERGİ ÖDENECEK Mİ?

Makalemizi her zamanki gibi vergi mevzuatını tamamıyla ve birebir kopyala-yapıştır mantığıyla doldurmak yerine anlatmak istediğimiz hususu ilgilendiren önemli Kanun maddeleri, tebliğ vb. unsurların ilgili bölümlerinden alıntı yaparak anlatmaya çalışacağız.

Eurobond; bir şirketin veya ülkenin finansman ihtiyacını gidermek amacıyla yabancı para birimi cinsinden ihraç ettikleri borç senetleridir yani menkul kıymettir.

Gerek T.C. Hazine Müsteşarlığı ve gerekse Türkiye’deki bankalar ile diğer şirketlerce yurt dışında yabancı para biriminden ihraç edilen eurobondlar, yabancıların yanı sıra Türkiye’de yerleşik tasarruf sahiplerince de yatırım amaçlı iktisap edilmektedir.

Eurobond üzerinden elde edilen gelirler “faiz geliri” veya “satış kazancı” şeklinde gerçekleşir. Faiz geliri mevzuatımız açısından “Menkul Sermaye İradı”, satış kazancı ise “Değer Artış Kazancı” olarak vergilendirilmektedir.