Yazar: Levent BAŞAK*
Yaklaşım / Mayıs 2022 / Sayı: 353
I- GİRİŞ
Günümüz ekonomik şartları ve dünya ekonomisinin içinde bulunduğu durum da göstermektedir ki tarım sektörü gelecekte “su sektörü” ile birlikte ülkeler açısından hayati bir öneme sahip olacaktır. Gelecekte dünyayı tarım ve su savaşlarının beklediğini söylemek sanırım yanlış olmayacaktır.
Tarım sektörü ileriki dönemlerde ülkeler açısından birinci derecede önemli bir sektör hâline geleceği için bu sektörün her açıdan desteklenmesi gereklidir. Türkiye’de tarım sektörüne yönelik olarak getirilen en son Devlet desteği 5258 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı(1) ile getirilmiştir.
Bu makalemizin konusunu, 5258 sayılı Karar ile verilen desteklerin temel esasları oluşturmaktadır. Bu amaçla, bu makalemizde 5258 sayılı Karara göz atılacak ve yapılan düzenlemeler ana başlıklar altında analiz edilmek suretiyle bu Karar ile getirilmiş olan hibe desteğinden yararlanmak isteyen kişilerin dikkat etmeleri gereken bazı hususlar üzerinde durulacaktır.
II- 5258 SAYILI KARARIN AMACI
5258 sayılı Karar’ın 1. maddesinin madde başlığı “Amaç ve kapsam” şeklindedir. Bu madde esas alındığında bu Kararın amaçlarını şu şekilde özetlemek mümkündür:
1- Tarım arazilerinin kullanımının etkinleştirilmesi,
2- Uygun tarımsal yöntemler kullanmak suretiyle bitkisel üretimin artırılması,
3- Hasat sonrası ürün işlemeye yönelik yatırım projelerinin desteklenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi.
III- 5258 SAYILI KARARIN UYGULAMA YÖNTEMİ
Mezkûr Kararın 1. maddesinde de belirtildiği üzere, bu Karar kapsamındaki destekler hibe ödemesi şeklinde uygulanacaktır. Hibe ödemesi Kararın 2. maddesinde de belirtildiği üzere, proje bazlı verilecektir. Projesi olmayan üretimler için hibe ödemesi yapılması mümkün değildir.
Mezkûr Karar’ın 3. maddesine göre ise, bu Karar uyarınca yapılacak ödemeler, 2022 Yılı Yatırım Programı kapsamında Bakanlığın Bitkisel Üretimi Geliştirme Projesinin alt projesi olan Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Alt Projesine tahsis edilen sermaye transferleri ödeneğinden karşılanacaktır.
IV- DESTEKLEME KONULARI VE HİBE ORANLARI
Proje kapsamında hibe ödemesi yapılacak üretimler aşağıdaki gibidir:
1- Boş bırakılan, atıl durumda bulunan veya nadasa bırakılan arazileri, uygun münavebe planı ve ekim yöntemleri kullanmak suretiyle tarımsal üretime kazandırmak.
2- İklim değişikliğini dikkate alarak, uygun çeşitlerle hububat, baklagil ve yağlı tohumlu bitkilerin üretimini geliştirmek.
3- İşlemeli tarıma uygun olmayan arazilerde, katma değeri yüksek bitki türlerinin üretimini artırmak.
4- Hasat sonrası kayıpları azaltmak ve katma değeri artırmak amacıyla birincil üretim sonrası kurutma veya işleme tesisleri kurmak.