E-Yaklaşım / Şubat 2025 / Sayı: 386
I- GİRİŞ
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK’nın)([1]) 1. maddesine göre gerçek kişilerin gelirleri gelir vergine tâbidir. Gelir vergisine tâbi olan gelir unsurları GVK’nın 2. maddesinde yedi bent hâlinde düzenlenmiştir. Bu maddede düzenlenen önemli bir gelir unsuru menkul sermaye iradı geliridir.
GVK’nın 2. maddesinde belirtilen menkul sermaye iradı niteliğindeki gelirlerin tam veya dar mükellefiyete tâbi gerçek kişilerce elde edilmesi durumunda bu gelirler tevkif suretiyle veya yıllık beyan esasına göre vergilendirilir. Vergilendirme yöntemi tam ve dar mükellefiyete tâbi gerçek kişiler için farklılık arz eder.
Mart ayı gerçek kişilerce elde edilen gelirler için beyan dönemi olduğundan gerçek kişilerin elde ettiği mevduat faiz geliri niteliğindeki gelirlerin vergilendirilmesi hususunda tarafımıza yöneltilen sorulara cevap verilmesi amacıyla bu makalemizde 2024 takvim yılında elde edilen mevzuat faiz gelirlerinin vergilendirilmesi esasları üzerinde durulacaktır.
II- MEVDUAT FAİZ GELİRLERİNDE TEMEL VERGİLENDİRME YÖNTEMLERİ
GVK’nın 2., 75. ve 86. madde hükümleri birlikte değerlendirildiğinde tam veya dar mükellefiyete tâbi gerçek kişilerin elde ettikleri mevduat faiz gelirlerinde iki vergilendirme yöntemi uygulanır.
1- Tevkif esası,
2- Yıllık beyan esası.
Tam veya dar mükellefiyete tâbi gerçek kişilerin bir kısım gelirlerinin vergilendirilmesi amacıyla özel olarak 5281 sayılı “Vergi Kanunlarının Yeni Türk Lirasına Uyumu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”([2]) ile Geçici 67. madde hükmü ihdas edilmiştir. Mevduat faiz gelirlerinin vergilendirilmesinde özel olarak GVK’nın Geçici 67. maddesi hükümlerinin uygulanması gerekir.
III- MEVDUAT FAİZ GELİRLERİ VE GELİR VERGİSİ KANUNUNUN GEÇİCİ 67. MADDESİ HÜKMÜ
7256 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un([3]) 19. maddesi ile değiştirilen GVK’nın Geçici 67. maddesinin (19) numaralı fıkrası hükmü uyarınca bu madde hükmü 31.12.2025 tarihine kadar uygulanır.
GVK’nın Geçici 67. maddesinin (4) numaralı fıkrasında aşağıdaki düzenlemeye yer verilmiştir.
“4) (5436 sayılı Kanun’un 14/d maddesiyle değişen fıkra. 01.01.2006 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere) Bankalar arası mevduat ile aracı kurumların borsa para piyasasında değerlendirdikleri kendilerine ait paralarına yürütülen faizler hariç olmak üzere, 75. maddenin ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratlarından ödemeyi yapanlarca % 15 oranında vergi tevkifatı yapılır. Bu fıkra kapsamında yapılan tevkifat tutarları 98. ve 119. maddelerde belirtilen sürelerde beyan edilir ve ödenir. Bu iratlar üzerinden 94. madde veya Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 24. maddesi kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz.”
