Yazar: Yasin KULAKSIZ*

E-Yaklaşım / Haziran 2023 / Sayı: 366

I- GİRİŞ

Sağlık hizmeti sunucuları tarafından verilen sağlık hizmetinin bedeli, Sosyal Güvenlik Kurum’una (SGK) fatura edilmekte, bu fatura bedelleri de Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yayınladığı genelgeler uyarınca yapılan incelemeler sonucunda ödenmektedir. SGK tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde söz konusu faturalar kesintiye tabi tutularak eksik ödenebilmekte ve bu kurumun Vergi Usul Kanunu hükümlerine tabi olmaması nedeniyle yapılan kesintinin bir fatura karşılığında yapılmadığı belirtilerek ilgili dönemde katma değer vergisi (KDV) hesaplanarak beyan edilen ve yasal defterlere kayıt edilen hâsılattan yapılan kesintilerin KDV Kanunu’nun 29. maddesi gereğince değersiz alacak olarak dikkate alınıp alınamayacağı hususunda tereddütler oluşmaktadır. Söz konusu durum hakkında yazımız içerisinde açıklamalarda bulunulacaktır.

II- SOSYAL GÜVENLİK KURUMU TARAFINDAN EKSİK ÖDENEN FATURA TUTARLARININ GİDERLEŞTİRİLMESİ

Sağlık hizmeti sunucularının sundukları sağlık hizmeti bedeline karşılık olarak SGK’ya gönderdikleri veya kişi adına düzenledikleri fatura bedellerinin ödenebilmesi amacıyla; fatura eki belgelerin teslimi, örneklenmesi, incelenmesi, ödenecek tutarın tespiti ve sağlık hizmeti sunucularının değerlendirilmesi yapılmaktadır. Bu bağlamda fatura dönemi içinde, sağlık hizmeti sunucusu tarafından sunulan sağlık hizmetlerine ilişkin düzenlenen fatura eki belgeler, takip eden ayın 1. gününden 15. gününe (15. gün dâhil), 15. günün hafta sonu veya resmi tatile rastlaması halinde ise takip eden ilk iş gününe kadarki süre içinde SGK’nın ilgili birimine teslim edilmesi halinde teslim edildiği ayın 15. günü, bu süre içinde teslim edilmeyen faturalar ise, SGK’nın ilgili birimine teslim edildiği ayı takip eden ayın 15. günü teslim edilmiş olarak kabul edilir. 

Sağlık kurum/kuruluşu tarafından sunulan sağlık hizmetlerine ait fatura eki belgeler, SGK tarafından görevlendirilen personel ve komisyonlar tarafından ilgili mevzuat ve tıbbi uygunluk yönünden incelenir. Sağlık kurum/kuruluşu, incelenen fatura dönemine ait oluşan kesinti tutarı ve gerekçelerine ilişkin kabul ya da itiraz yönündeki kararını, SGK bilgi işlem sisteminde “incelendi” ibaresinin belirdiği veya tebliğ edildiği tarihi takip eden 5 iş günü içinde SGK bilgi işlem sistemi üzerinden bildirir. 

SGK tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde söz konusu faturalar kesintiye tabi tutularak eksik ödenmesi halinde, bu hususun vergi kanunları kapsamında giderleştirilmesi gerekir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Safi kurum kazancı” başlıklı 6. maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 38. maddesinde ise bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu; bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı; ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanun’un 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulacağı hüküm altına alınmıştır.

Buna göre; kurum kazancının tespitinde, Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeye ait hükümleri ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 8. maddesinde yer alan hükümlerin dikkate alınması gerekir.