E-Yaklaşım / Ağustos 2023 / Sayı: 368
I- GİRİŞ
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun([1]) (ÖTV) 15. maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendi hükmü uyarınca, (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tâbi olanların, veraset yoluyla intikaller hariç ilk iktisabında istisna uygulanan malların istisnadan yararlananlar dışındakilerce iktisabında, ilk iktisabındaki matrah esas alınarak adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, kayıt ve tescili tarihinde geçerli olan oran üzerinden, bu tarihte özel tüketim vergisi alınır.
Konu ile ilgili olarak, Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde([2]
Bu yazıda, ÖTV Kanunu’nun 7/2 maddesi uyarınca ÖTV muafiyetinden yararlanılarak edinilen araçların, araç sahibinin vefatı halinde veraset yoluyla mirasçılarına intikal etmesi sürecinde mirasçıların veraset ve intikal vergisi ve özel tüketim vergisi yönünden yapacakları vergisel işlemlere yönelik bilgilere ve açıklamalara yer verilmiştir.
II- KONUNUN VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu; 5. maddesinde, verginin mükellefinin, veraset yoluyla veya ivazsız bir tarzda mal iktisap eden şahıs olduğu; 10. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde, menkul malların rayiç bedelle değerleneceği; 11. maddesinde ise veraset yoluyla intikallerde bu vergiye konu malların değerleme gününün, mirasın açıldığı gün olacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, malların veraset yoluyla veya her ne suretle olursa olsun ivazsız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikali veraset ve intikal vergisine tabi olup, verginin mükellefi kendilerine belirtilen şekilde mal intikal eden şahıstır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 266. maddesinde, rayiç bedelin, bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeri olduğu hüküm altına alınmıştır.
Bu itibarla, vefat eden kişi nedeniyle mirasçılar tarafından verilecek veraset ve intikal vergisi beyannamesinde intikale konu taşıtın rayiç bedelinin beyan edilmesi gerekmektedir.
Konu ile ilgili Mali idare tarafından verilen özelgede([3]): “İntikale konu taşıtın rayiç bedelinin tespitinde diğer unsurlarla birlikte taşıtın değerleme (ölüm tarihi) günü itibarıyla geçerli olan kasko sigortasına esas bedelinden yararlanmanız mümkün bulunm…