Yazar: Nuri DEĞER*

E-Yaklaşım / Şubat 2023 / Sayı: 362

I- GİRİŞ

3065 sayılı KDV Kanunu’nun uygulanmaya başlandığı (01.01.1985) tarihinden itibaren sözkonusu Kanunda yer alan müesseselerden biride, yatırımları teşvik tedbirleri, başka bir deyişle KDV istisnalarıdır.

Öte yandan zamanla ekonomideki gelişmelere paralel olarak KDV Kanunu’nda yer alan yatırımların çeşitliliği bağlamında KDV istisnalarında da sayısal artışlar olmuştur.

KDV Kanunu’nda dağınık bir şekilde yer alan yatırımların teşvikine ilişkin istisnaları bir tablo halinde sunmak amacıyla bu yazıda ele alınmıştır.

Öncelikle bir hususu belirtmek gerekir ki, ne KDV Kanunu’nda ne de vergi mevzuatında “yatırım” kavramının tanımı yapılmamıştır.

Öte yandan 15.06.2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı BKK ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet yardımları Hakkında Karar’da da söz konusu kavramın tanımı ve mahiyeti hakkında herhangi bir bilgiye yer verilmemiştir.

Bu yazıda, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine tanınan yatırım teşvik tedbirleri KDV Kanunu sıralamasına uygun olarak ele alınmıştır. Başka bir deyişle sadece özel sektöre tanınan yatırım teşvik tedbirleri dolayısıyla KDV istisnalarını özet olarak açıklamakla yetineceğiz

II- KDV KANUNUNDA YER ALAN YATIRIMLARI TEŞVİK TEDBİRLERİ

A- ARAÇLAR, KIYMETLİ MADEN VE PETROL ARAMALARI İLE ULUSAL GÜVENLİK HARCAMALARI VE YATIRIMLARDA İSTİSNA

1. Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıma Araçlarının Tesliminde, Tadil, Bakım ve Onarımında, İmal ve İnşasına İlişkin Alımlarda İstisna

3065 sayılı Kanun’un (13/a) maddesine göre, faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri, bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler ile bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler ve faaliyetleri deniz taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların imal ve inşası olanlara bu araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılacak teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir.

İstisnanın kapsamı aşağıda belirtilmiştir.

1.1.Araç ve Tesislerin Tesliminde İstisna,

1.2. Araç ve Tesislerin Tadil, Onarım ve Bakım Hizmetlerinde İstisna,

1.3. Faaliyetleri İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesislerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşletilmesi Olan Mükelleflere Bu Araçların İmal ve İnşası ile İlgili Yapılan Teslim ve Hizmetler,

1.3.1. İstisna K…