E-Yaklaşım / Şubat 2023 / Sayı: 362
I- GİRİŞ
“6111 Sayılı Kanun İstihdam Teşviki” Sosyal Güvenlik Kurumu’nca takip ve tahsil edilen sosyal sigortalar primlerinden indirim sağlayan teşvikler arasında en yüksek tutarda faydalanılan ve işverenlerce en çok bilinenlerden biridir.
6111 sayılı Kanun([1]) Teşviki 2011 yılında getirilmiş ve on iki yıldır kesintisiz olarak yürürlükte bulunan bir prim teşviki olarak 4447 sayılı Kanun’un Geçici 10. maddesi kapsamında uygulanmaktadır. 6111 sayılı Kanun Teşvikinin temel hedefleri arasında istihdam genel düzeyinin arttırılması yanında bazı dezavantajlı çalışan gruplarının istihdamının özendirilmesi de vardır. Buna göre kadın, genç, uzun süredir işsiz ve mesleki eğitim görmüş kişilerin istihdam edilmesi halinde işverenler 6111 sayılı Kanun teşvikinden yararlanma imkânını bulabilmektedir. Söz konusu teşvik sigorta primine esas kazancın toplam tutarı üzerinden uygulanması ve sigortalı primleri işveren hissesini sıfırlaması nedeniyle yüksek düzeyde işçilik maliyeti avantajı sağlamaktadır.
6111 sayılı Kanun Teşvikinde yararlanma süresi 29 Aralık 2022 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında 2023 yılının son gününe kadar uzatılmış bulunmaktadır.
Bu makalemizde 6111 sayılı Kanun İstihdam Teşvikinin uygulanması esasları özetlenmiş ve teşvikin son uzatılma kararı sonrasındaki yasal durumu ve kapsamı ele alınmıştır.
II- 6111 SAYILI KANUN İSTİHDAM TEŞVİKİ
6111 Sayılı Kanun olan İstihdam Teşviki, Türkiye’de uygulanmakta olan sosyal sigortalar prim teşvikleri arasında en önemlilerinden biridir. Kadınların, gençlerin ve mesleki eğitim görmüş kişilerin iş gücüne katılımını ve istihdamını artırmak, yeni istihdam yaratılmasını teşvik etmek, mesleki ve teknik eğitimi özendirmek, kalite ve etkinliğini artırmak gibi bir dizi amaçla uygulana teşvik 2011 yılında uygulanmaya başlamıştır. Keza teşvikin ülkedeki genel istihdam düzeyini yükseltmek ve çalışma yaşamından altı aydan fazla süredir ayrı kalmış işsizleri tekrar çalışma hayatına adapte etmek gibi amaçları da bulunmaktadır. Söz konusu teşvik, 13.02.2011 tarihinde kabul edilen 6111 Sayılı Kanun’un 74. maddesi ile 4447 sayılı Kanuna([2]) eklenen Geçici 10. madde gereğince uygulanmaktadır.
6111 sayılı Kanun teşviki ile özel sektör işverenlerine, 01.03.2011 ile 31.12.2023 tarihleri arasında işe aldıkları sigortalılar için sigorta primine esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren payının tamamının İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanmasına olanak sağlanmıştır. Teşvikin sigorta primine esas kazanç alt sınırından değil de tüm prime esas kazanç tutarından uygulanması nedeniyle finansal avantajı yüksek tutarlarda olabilmektedir.
6111 sayılı Kanun teşviki yalnızca özel sektöre has olup, kamu kurum ve kuruluşları bu teşvikten faydalanamaz. Keza, kamuda alınan ihaleli alım ve yapım işlerini üstlenen işverenler ile uluslararası anlaşmalara istinaden alım ve yapım işi üstlenen işverenler, ihale konusu iş döneminde 6111 sayılı Kanun Teşviki dışında tutulmuştur.
III- 6111 SAYILI KANUN İSTİHDAM TEŞVİKİNDEN FAYDALANMA ŞARTLARI