2022 Yılında Kullanılacak Ticari Defterlerin Açılış Onaylarına İlişkin Sürenin Bir Ay Daha Uzaması Mümkün müdür?

[responsivevoice_button voice="Turkish Male" buttontext="Makaleyi Sesli Dinle"]

Yazar: Özkan ARSLAN*

Yaklaşım / Ocak 2022 / Sayı: 349

I- GİRİŞ

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na (TTK) göre; her tacir, ticari defterleri tutmak ve bu defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, açıkça görülebilir şekilde ortaya koymak zorundadır (TTK, md.64/f.1).

Ticaret Bakanlığı’nın yayımlandığı 2021 yılı Kasım Ayı Veri Bülteni’ne göre, 30.11.2021 tarihi itibariyle Ülkemizde; 982.957 adet limited şirket, 162.421 adet anonim şirket, 29.970 adet kooperatif, 10.746 adet kollektif şirket, 1.916 adet komandit şirket ve 658.514 adet ticari işletme olmak üzere toplam 1.846.524 adet tacir faaliyet göstermektedir. www.edefter.gov.tr adresinden elde edilen verilere göre de 08.11.2021 tarihi itibariyle bu tacirlerden 215.510’u yevmiye defteri ile defteri kebiri elektronik ortamda tutmaktadır.

Hesap dönemi takvim yılı (1 Ocak – 31 Aralık) olan tacirlerin, 2022 yılında fiziki ortamda tutacakları ticari defterlerinin açılış onaylarını, en geç 31.12.2021 günü mesai saati bitimine kadar notere ibraz ederek yaptırmaları gerekmektedir. Ancak, 2021 yılında tutulan ticari defterlerin, yeterli yaprakları bulunması kaydıyla 2022 yılında da kullanılması mümkündür. Bunun için yapılması gereken ise ticari defterleri “onay yenileme” işlemine tabi tutmaktır. Onay yenileme işlemi ile bir yandan mevcut defterlerin boş sayfaları kullanılacağından kâğıt tasarrufu sağlanmakta bir yandan da açılış onayına ilişkin süre bir ay daha uzamaktadır. Bu nedenle, çalışmamızda onay yenileme işleminin ne olduğu ile hangi sürede yerine getirilmesi gerektiği ortaya konulmuştur.

II- TİCARİ DEFTERLERDE ONAY YENİLEME İŞLEMİ VE SÜRESİ

Tacirler tarafından tutulması zorunlu olan ticari defterleri, ticari işletmenin muhasebesiyle ilgili olan ve olmayan şeklinde ikiye ayırmak mümkündür. Yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri ticari işletmenin muhasebesiyle ilgili olan, pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri ise ticari işletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan ticari defterlerdir.

TTK’ya göre;

a) Gerçek kişi tacirler; ticari işletmenin muhasebesiyle ilgili olan defterleri,

b) Kollektif ve komandit şirketler; genel kurul toplantı ve müzakere defteri ile işletmenin muhasebesiyle ilgili olan defterleri,

c) Limited şirketler; işletmenin muhasebesiyle ilgili defterlerin yanı sıra pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterini,

ç) Anonim şirketler ile kooperatifler de hem işletmenin muhasebesiyle ilgili olan hem de muhasebesiyle ilgili olmayan tüm defterleri

tutmak zorundadırlar.

TTK’nın 64. maddesinin üçüncü fıkrasında; defterlerin izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onaylarının, defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk ayından önceki ayın sonuna kadar notere yaptırılacağı, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterinde yeterli yaprak bulunmak kaydıyla bunların izleyen faaliyet dönemlerinde de açılış onayı yaptırılmaksızın kullanılmaya devam edilebileceği, yevmiye defterinin kapanış onayının, izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar, yönetim kurulu karar defterinin kapanış onayının ise izleyen faaliyet döneminin birinci ayının sonuna kadar notere yaptırılacağı, fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağının, defterlere kayıt zamanının, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şeklinin ve esaslarının Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca müştereken çıkarılan tebliğle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

Yazının Tamamı İçin Abone Olun