I- GİRİŞ

10.06.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4857 sayılı İş Yasası’nın 44. maddesi genel tatil günlerinde ve ulusal bayramda çalışmayı, 47. maddesi ise, genel tatil ücretini düzenlemiş bulunmaktadır. Genel tatil ve ulusal bayram günlerinin neler olduğu ve uygulama şekilleri ayrıca 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Yasa ve bu yasayı değiştiren 2818 sayılı Yasa’da öngörülmüştür.

4857 sayılı İş Yasası’nın 44. maddesine göre, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya hizmet akitleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir. Bu günlere ait ücretler Yasa’nın 47. maddesine göre ödenir. 47. maddeye göre ise, bu Yasa kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, Kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücret ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir.

5892 sayılı Ulusal Bayram ve Genel tatiller Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına dair Kanun 22.04.2009 tarihinde TBMM’de kabul edilmiş ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller hakkında Kanun’un 2. maddesinin 1. fıkrasına, bu fıkrada geçen yılbaşı günü ibaresinden sonra gelmek üzere ve 1 Mayıs günü ibaresi eklenerek 1. fıkranın c bendi c) 1 Ocak günü yılbaşı tatili, 1 Mayıs günü Emek ve Dayanışma günü tatilidir. İbaresi eklenmek suretiyle değiştirilmiştir.

1 Mayıs’ın resmi tatil olması çalışan ya da o gün izin yapan işçiler açısından bazı hukuki sonuçlar da meydana getirmektedir. İş Kanunu’na göre sözleşme ya da toplu sözleşmelerde aksi belirtilmedikçe 1 Mayıs’ta işçilerin çalışma zorunluluğu bulunmamaktadır. 1 Mayıs’ta işçi çalıştırmak isteyen işveren, öncelikle bu kişinin yazılı onayını almak zorundadır. Onaylamayan işçi o gün çalıştırılamaz. Çalışmayan işçiye ücreti çalışmış gibi ödenir. İşçi 1 Mayıs’ta çalışırsa bu kez fazladan bir yevmiye daha ödenmesi gerekir. Eğer 1 Mayıs’ta normal çalışmanın üzerinde mesai yapılırsa bu kez yevmiye 1.5 kat olarak ödenmelidir.