Bağ-Kurlu’nun emekliliği
Eskiden Bağ-Kurlu olanlara 5510 sayılı Kanunda yeni isimleri olarak 4/b’li deniliyor.
– Köy ve mahalle muhtarları,
– Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar,
– Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar,
– Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları,
– Tarımsal faaliyette bulunanlar, Bağ-Kurlu ya da 4/b sigortalı olarak kabul ediliyor.
iki şart yerine gelmeli
Bağ-Kurluların emekli olabilmeleri için iki şart var. Bunlar; fiili hizmet süresi ve yaş şartı. Fiili hizmet süresinden kastedilen prim ödeme gün sayısıdır. Bağ-kurluların emekli durumlarında 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar ile 30 Nisan 2008 sonrasında sigortalı olanlar arasında farklılıklar var.
8 Eylül 1999 Öncesinde
Sigortalı Olan Erkekler:
8 Eylül 1999 tarihinden önce kısmi emeklilik durumu hariç erkek sigortalılar 25 tam yıl prim ödeme koşuluyla emekli olabiliyorlardı. Erkek Bağ-Kur sigortalılarına 01 Haziran 2002 tarihi İtibarıyla; 25 tam yıl prim ödeme sürelerinin dolma durumuna göre kademeli olarak yaş şartı getirilmiştir.
Sigorta başlangıcı 1 Ekim 1999 tarihinden önce olup, 1 Ekim itibariyle 23 yıl ve üzerinde prim ödemiş, olan Bağ-Kurlu erkekler yaş şartı aranmaksızın, 25 yıl prim ödemesini tamamladıklarında emekli olabiliyorlar.
Örnek: 01 Haziran 2002 Tarihi İtibarıyla; 25 tam yıl prim ödeme sürelerinin dolma durumuna 11 tam yıldan fazla, 12,5 tam yıldan az kalanlar 25 yıl prim ödeme ve 51 yaşında emekli olabiliyorlar.
01.10.1999 tarihiden itibaren 15 tam yıl prim ödemesine ve kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını tamamlama durumlarına göre kısmi olarak emekli olunabiliyor.
30 Nisan 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar
Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün(25 tam yıl) prim ödenmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır..
Yaş şartı;
– 1/1/2036 ile 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,
– 1/1/2038 ile 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,
– 1/1/2040 ile 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,
– 1/1/2042 ile 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,
– 1/1/2044 ile 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65
– 1/1/2046 ile 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,
– 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65, olarak uygulanacak.
Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınacak.
Emeklilik yaşını bekleyenlere kıdem tazminatı nasıl ödeniyor?
Emekli olabilmek için sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlamış, ancak yaşı bekleyen işçilere kıdem tazminatı çalıştıkları işyeri tarafından çalıştıkları işyerinde en az bir yıl çalışmış olmak şartıyla ödeniyor. Bunun göre;
– 8.9.1999 tarihinden önce çalışmaya başlayıp, bu tarihten sonra 15 yıl sigortalılık süresine ve 3600 prim ödeme gün sayısına sahipken ayrılan,
– 8.9.1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayıp 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim ödeme gün sayısına sahipken veya sadece 7000 prim ödeme gün sayısına sahipken ayrılan,
İşçilere kıdem tazminatı ödeniyor.
Kıdem tazminatı nasıl alınacak?
İşçiler Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurarak emeklilik sadece yaştan beklediklerini gösteren kıdem tazminatı alabilir yazısını alıp bu yazıyı işverenlerine vermeleri yeterli oluyor.
Kadın Bağ-Kur’lu için mevcut statü
8 Eylül 1999 tarihinden önce kısmi emeklilik durumu hariç kadın sigortalılar 20, tam yıl prim ödeme koşuluyla emekli olabiliyorlardı.
Kadın Bağ-Kur sigortalılarına 01 Haziran 2002 tarihi İtibarıyla; 20 tam yıl prim ödeme sürelerinin dolma durumuna göre kademeli olarak yaş şartı getirilmiştir.
yaş şartı aranmıyor
Sigorta başlangıcı 1 Ekim 1999 tarihinden önce olup, 1 Ekim itibariyle; 18 yıl ve üzerinde prim ödemiş olan Bağ-Kurlu kadınlar yaş şartı aranmaksızın, 20 yıl prim ödemesini tamamladıklarında emekli olabiliyorlar.
Örnek: 01 Haziran 2002 Tarihi İtibarıyla; 25 tam yıl prim ödeme sürelerinin dolma durumuna 13 tam yıldan fazla, 14 tam yıldan az kalanlar 20 yıl prim ödeme ve 52 yaşında emekli olabiliyorlar.
Bağ-kurlu kadınlar kısmi emekli olabiliyor. Buna göre 01.10.1999 tarihiden itibaren 15 tam yıl prim ödemesine ve kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını tamamlama durumlarına göre kısmi olarak emekli olunabiliyor.
01.10.1999 tarihiden itibaren15 tam yıl prim ödemesine ve kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını tamamlamalarına 6 tam yıldan fazla, 8 tam yıldan az kalanlar 53 yaşında kısmi olarak emekli olabiliyorlar.
1 Ekim 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olan Bağ-Kur’lular kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve 9000 gün prim ödemiş olması şartıyla emekliliğe hak kazanabiliyorlar.
1 Ekim 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı olan Bağ-Kur’lular kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl prim ödemesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından yararlanabiliyorlar.
YARIN: Çalışmadan emekli olunur mu?
Güneş Gazetesi – 25.04.2014