Üç değil, dört aylık alanda var

|Posta Gazetesi| |22.12.2011|

Soru: İki sorum olacak. 1)Kendime ait maaşım yok,babam ve eşim ikisi de SSK dan emekli olmuş. Devlete ikisi ayrı prim ödemelerine rağmen, ölen babamdan yetim maaşı alamıyorum. Ölen eşimden dul maaşı alıyorum. Çevremde, üç maaş alanlar var. Bağ-Kur, Emekli Sandığı, SSK hepsi devletin cebi değil mi? Eşim vefat ettiğinde bir müddet Babamın maaşını aldım. Fakat o zamana da eşimin maaşını alamadım. Nasıl bir adalettir bu soruyorum? Ve kazanılmış hak olan Babamın maaşını neden alamıyorum? 2)Emekli maaşına haciz gelebilir mi?

Fethiye ULUSOY

Cevap: 1)SSK; eşten dul, babadan yetim aylığı olmak üzere kız çocuğuna iki aylığı birlikte ödemez. SSS’ dan eşinizden ve babanızdan dolayı çift aylık alamazsınız. Ancak, dul ve yetim aylılarından yüksek olanı tercih etme hakkınız var. Muhtemelen eşinizden bağlanan aylık yüksek olduğundan, eşinizden dul aylığı alamaya devam edeceksiniz. 

Eleştirinizde ve yakınmanız da haklısınız. Çevrenizde üç aylık alanların, aylık aldığı sosyal güvenlik kurumları farklıdır. Üç değil, dört ayrı kurumdan dört dul aylığını birlikte alanlarda var. Bu durum yasalar arasındaki farklılıktan kaynaklanıyor. Bugün için sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında toplandı. Ancak, sosyal yardım ve haklarda norm ve standart birliği, 1 Ekim 2008 den sonra ilk defa sigortalı olanları kapsıyor. Sizin gibi eski yasa kapsamında aylık bağlananlarda, maalesef yasadan kaynaklı ayrıcalıklı eski uygulamalar devam ediyor.

2) Gelir, aylık ve ödenekler, prim ve nafaka borcu dışındaki borçlar için haciz edilemez. İzniniz olmadan dul aylığınıza haciz konamaz.

Askerlik borçlanmasının emekli olmanıza faydası olmaz

Soru: Sigortalı olarak işe giriş tarihim 27 Temmuz 1984’ dür. Askerlikten önce sigortalı oldum. Doğum tarihim 10 Temmuz 1966 olup, şu anda 5250 gün prim ödemem var. Ve halen prim ödemeye devam ediyorum. Askerlik borçlanması yapmadım. Askerlik borçlanması yapsam emekliliğime faydası olur mu? Bu şartlarda ne zaman emekli olabilirim? Aydınlatırsanız çok memnun olurum.

Remzi BAYSAL

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan, borçlanma sadece prim ödeme gün sayısını artırır. Emekli olma şartlarını değiştirmez. Prim ödeme gün sayınızda emekli olmaya yeterli olduğundan, askerliğinizi borçlanmanıza gerek bulunmuyor.

Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 10 Temmuz 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Eşiniz istediği zaman emekli olabilir

Soru: Eşim 19 Aralık 1968 doğumlu. SSK giriş tarihi 29 Kasım 1986 olup, 300 gün prim ödemesi var. 15 Ekim 1987 tarihinde emekli sandığına tabi olarak çalışmaya başladı. Ne zaman emekli olabilir?

Ferhat ÇALIM

Cevap: Eşinizin SSK prim ödemesi, memurlukta emekli olmak için; 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 43 yaş şartlarına tabi olmasını sağlıyor. Eşinizin fiili hizmet süresi yeterli olduğundan, 43 yaşını doldurduğu 19 Aralık 2011 tarihi itibariyle emekliliği hak etmiş durumda. İstediği zaman emekli olabilir.

En fazla iki doğum borçlanılabiliyor

Soru: 1972 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 19 Temmuz 1990 olup, 1800 gün prim ödemem var. Şuan çalışmıyorum. 3 çocuğum var. 3 çocuktan da faydalana biliyor muyum? Ne kadar daha çalışmam gerekiyor? Aslında bu konuda hiç bir bilgim yok. Sorduğum yerlerden de cevap alamadım, yardımcı olursanız sevinirim.

Melek KAYACI

Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi 5450 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. 3650 gün daha prim ödeyerek 1800 gün olan priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 

Doğum borçlanması için şu şartlar aranıyor.

1)Doğumun sigorta başlangıç tarihinden sonra olması,

2)Doğumdan sonraki iki yıl içinde sigortalı çalışmama(çalışma varsa, iki yıl içinde sigortalı çalışılmayan süreler borçlanılabiliyor)

3)Bir doğum için 720 gün borçlanılabiliyor. En fazla iki doğum borçlanılarak toplam 1440 gün kazanılabiliyor.

4)Borçlanılacak sürede doğan çocuğun yaşaması,

5)Yazılı olarak borçlanma talebinde bulunma,

6)Tebliğ edilen borçlanma bedelinin en geç bir ay içinde ödenmesi.

Bu şartları taşıyan iki doğumunuz varsa, borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Bu takdirde, borçlanmadan sonra 2210 gün daha prim ödeyerek, toplam priminizi 5450 güne tamamlamanız şartıyla, 2019 da 47 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Fiili hizmet süresi gibi 46 yaşı da doldurmanız gerek

Soru: 3 Eylül 1968 doğumluyum. 1 Ocak 1989 SSK girişli olarak 1170 prim ödeme günüm var.  2 Kasım 1992 yılından bu yana ara vermeden devlet memuru olarak çalışmaktayım (ücretsiz izin, doğum izni vs. kullanmadım). Ne zaman emekli olabilirim?

Sevgi DEMİR

Cevap: Emekli olmak için; 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Fiili hizmet süreniz yeterli olduğundan, 46 yaşınızı dolduracağınız 3 Eylül 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Prim borcu ve prime ilişkin borçlarını ödeyen Bağ-Kurlu sağlık yardımı almaya başlayabilir

Soru: Babam 4 ay önce bir işyeri açtı ve bağ-kura kayıt oldu. Fakat prim ödemesi yapamamış. Bu hafta tüm prim borcunu kapatacak. Borcu kapattıktan sonra ne zaman sağlım yardımlarından faydalanabilir? Sağlık hizmetinden hemen mi? yoksa bir ay bekledikten sonramı faydalanır?

Devrim Tezcan KAYA

Cevap: Bir ay(30 gün) prim ödeyen Bağ-Kurlu ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlık yardımı almaya başlar.  Ancak, Bağ-Kurluların sağlık yardımı alabilmeleri için, hastaneye başvurduğu tarihte, 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her tülü borcunun bulunmaması gerekiyor. Babanız sağlık yardımı almadan önce, 60 günden fazla olan prim ve prime ilişkin faiz, gecikme zammı vb. borçlarını ödediğinde, sağlık yardımı almaya başlayabilir. Prim borcunu ödedikten sonra sağlık yardımı almak için bir ay beklemesine gerek yok.

25 Eylül 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz

Soru: 25 Eylül 1965 doğumlum. 1984’te SSK’lı oldum. Şubat 1988 ile Ağustos 1989 arası askerlik yaptım. 1990 ile 2002 yıllarında Emekli Sandığı’na tabi olarak çalıştım. 2005’ten bu yana SSK’sı olarak çalışmaya devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? diye soruyor.

Murat GÜNEY

Cevap: Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5225 gün prim ödemiş olmanız şartıyla(sorundan ödediğiniz anlaşılıyor) 48 yaşınızı dolduracağınız 25 Eylül 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.