Yazar: Arif TEMİR*

E-Yaklaşım / Eylül 2023 / Sayı: 369

I- GİRİŞ

İşyerleri faaliyet alanlarına göre belirli işkollarında yer alır. İşkolları Yönetmeliği’ne göre işyerlerinin faaliyette bulunabileceği işkolları toplamı 20’dir. Bir işyeri 20 işkolundan birinde faaliyette bulunur. Sendikaların örgütlenmesi de işkollarına göre oluyor. Bir sendika kurulu bulunduğu işkolu dışında faaliyette bulunamaz. Örneğin gıda işkolunda kurulan bir sendika metal işkolunda örgütlenemez. Dolayısı ile işkolu tespiti sendikalar ve işverenler yönünden büyük bir öneme sahiptir.

Bu yazımızda; 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu([1]) ile İşkolları Yönetmeliği([2]) hükümlerine göre işyerlerinin girmiş olduğu işkollarının tespitinin nasıl yapıldığını ve yargı sürecini açıklamaya çalışacağız.

II- İŞKOLU TESPİTİNİN USUL VE ESASLARI

A- İŞKOLLARI

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ve İşkolları Yönetmeliği hükümlerine göre 20 işkolu bulunmaktadır. İşkolları ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasına ilişkin uluslararası norm ve standartlar göz önünde bulundurularak belirlenmektedir.  Buna göre oluşturulan işkolları aşağıda yer almaktadır:

1. Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık

2. Gıda sanayi

3. Madencilik ve taş ocakları

4. Petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç

5. Dokuma, hazır giyim ve deri

6. Ağaç ve kâğıt

7. İletişim

8. Basın, yayın ve gazetecilik

9. Banka, finans ve sigorta

10. Ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar

11. Çimento, toprak ve cam

12. Metal

13. İnşaat

14. Enerji

15. Taşımacılık

16. Gemi yapımı ve deniz taşımacılığı, ardiye ve antrepoculuk

17. Sağlık ve sosyal hizmetler

…