Yeni sigortalı olanların emeklilik şartı ve emekli aylığı hesabı
Oğlum 23 Şubat 1980 doğumlu. 23 Şubat 2012’de 4/b sigortalısı olup, asgari ücret üzerinden sigorta primleri ödenmektedir. Ne zaman emekli olur? Emeklilikte en az 1.500-2.000 TL alabilmesi için ayda ne kadar prim ödenmeli ve ödeme süresi ne kadar olmalıdır? Bağ-Kur’lu kişilerin aylık olarak fazla prim ödeseler de emekli aylığını etkilemeyeceği doğru mudur? Bülent Özçelikman
Sorunuzun, oldukça teknik ve uzun olan yanıtını, ancak şöyle özetleyebilirim. Oğlunuz, 60 yaşını doldurmuş olmak koşuluyla, 9000 prim günüyle 4/b (Bağ-Kur) veya 7200 prim günüyle 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilir. 63 yaşını doldurmak koşuluyla 5400 prim günüyle 4/b veya 5000 prim günüyle 4/a statüsünden yaştan emekli olması da mümkün. Ancak söz konusu prim günlerini 2036 yılına kadar tamamlayamaması halinde, 2036 yılından itibaren her iki yılda bir, emeklilik yaşı bir yaş artar. Birden fazla sigortalılık kapsamında prim ödemesi olursa, en fazla sigortalılık halinin geçtiği sigortalılık hali; hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise son sigortalılık hali esas alınarak emekli olur.
Emekli aylığı, ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama oranının çarpımından oluşacak. Ortalama aylık kazancı, her yıla ait prime esas kazancının, kazancın ait olduğu yıldan itibaren emekli olacağı tarihe kadar geçecek yıllar için güncellenerek bulunacak kazanç toplamının, toplam prim gün sayısına bölünmesiyle bulunacak. Aylık bağlama oranı ise toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 oranı olarak uygulanacak.
Buna göre, 7200 prim günü üzerinden emekli olduğunu varsayarsak, aylık bağlama oranı yüzde 40 olur. Bugün itibariyle 1.500 TL emekli aylığı alabilmesi için üzerinden prim ödemesi gereken kazanç tutarının ise bugün itibariyle 3.750 TL olması gerekiyor. Bağ-Kur sigortalılarının yüksek kazanç üzerinden prim ödeseler de emekli aylıklarının etkilenmeyeceği doğru değil.
Askerlik borçlanması emekliliğimi öne çeker mi?
29 Eylül 1964 doğumluyum. 1 Ağustos 1988’de SSK’lı olarak çalışmaya başladım. 1 Şubat 1989’da Bağ-Kur’a geçip, 31 Aralık 2001’de terk ettim. Tekrar 4 Mayıs 2011’den itibaren SSK’lı olarak çalışmaya başladım, halen çalışmaktayım. Bu güne kadar toplam 2350 gün SSK, 8 yıl 2 ay 20 gün Bağ-Kur primim var. 1996’da askerliğimi bitirdim. Ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanması yaparsam emekliliğim daha erkene alınabilir mi? Fikret Tüfekçioğlu
Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra yaptığınızdan, askerlik borçlanması emeklilik şartlarınızı değiştirmez ve emeklilik tarihiniz öne gelmez.
4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü, 51 yaş ve son 2520 günlük prim ödemesi içinde daha çok 4/a kapsamında prim ödemiş olma şartlarına tabisiniz. 4/b sigortalılığından sonra en az 1260 gün 4/a kapsamında prim ödemiş olmak koşuluyla, 5450 prim gününü ve 51 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olursunuz.
Rapor oranının en az yüzde 40 olması gerekiyor
1965 doğumlu, 1983 Bağ-Kur girişliyim. 5416 günüm sonrası 180 gün SSK prim günüm var. Şeker hastası, yüzde 30 engelli raporum var. Ne zaman, nasıl emekli olurum? M. Kazdal
Engelli hakkıyla emeklilik için en az yüzde 40 oranında engelli raporu gerekiyor. Bu nedenle engelli hakkıyla emekli olamazsınız. Bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı doldurduğunuzda 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekli olabilirsiniz.
Diğer bir seçenek olarak, 180 gün olan 4/b sonrası 4/a (SSK) kapsamındaki prim gün sayınızı 1260 güne tamamlarsanız, 1260 günü tamamladığınız tarihte, 4/a statüsünden emekli olabilirsiniz.
Size güzel haber vermek isterdim, ancak…
1 Aralık 2013 tarihli SÖZCÜ gazetesinde yayınlanan “Babanızdan Yetim Aylığı Bağlanır” yazınızı okudum. Babam SSK’dan emekli. Kendisi 2000 yılında vefat etti. Ben 2001 yılında Emekli Sandığından emekli oldum. Yetim aylığı alabilmek için SSK’ya müracaat ettim, bana kendi emekli maaşım olduğu için alamayacağımı bildirdiler. Yukarıda bahsettiğim yazınız bana ümit verdi, bir de size danışmak istedim. Umarım bu e-posta size ulaşır ve bana güzel haber verirsiniz. Rana Hançerigüzel
Maalesef size güzel haber veremiyorum. SSK sigortalısının kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için diğer şartların yanı sıra, herhangi bir sosyal güvenlik kanunu kapsamında çalışmaması veya emekli aylığı almıyor olması gerekiyor. Emekli Sandığından yetim aylığı bağlanması için ise kız çocuğunun Emekli Sandığı iştirakçisi veya emeklisi olmaması şartı aranıyor. Sözünü ettiğiniz soruda kız çocuğu SSK’lı, babası Emekli Sandığı emeklisi. Bu nedenle de Emekli Sandığı emeklisi olan babasından yetim aylığı alabiliyor.
Sizin durumunuz ise farklı. Siz Emekli Sandığı, babanız SSK emeklisi. Siz SSK, babanız Emekli Sandığı emeklisi olsaydı, babanızdan yetim aylığı almanız mümkün olacaktı.
Yedi ay askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olursunuz
26 Kasım 1972 doğumluyum. Askerliğimi 28 Ağustos 1993-17 Şubat 1995 tarihleri arasında yaptım. 24 Temmuz 1995’te ilk sigortalı oldum. 959 gün sigortam var. 25 Temmuz 2000 tarihinden bugüne kadar 657’ye tabi devlet memuruyum. Askerlik ödememi yapabilir miyim, yaparsam emekli olmam için bana ne kadar avantaj sağlar? Ödeme yaparsam ne zaman emekli olurum, yapmazsam ne zaman emekli olurum? Cüneyt Mergan
Askerlik borçlanması yapmazsanız, emeklilik için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Yedi ay askerlik borçlanması yapmanız halinde emeklilik yaşınız 56’ya iner ve bir yıl erken emekli olursunuz.
Sözcü Gazetesi – 19.12.2013