Almanya’daki sigorta başlangıcı, Türkiye’de geçerli olur mu?
1 Ocak 1964 doğumluyum. 1982-1987 yılları arasında Almanya’da çalıştım (bu dönemler arasını borçlanacağız). 15 Mayıs 2009’da sigortalı olarak işe başladım, halen devam ediyorum. Almanya’daki sigorta başlangıcı, Türkiye’de geçerli olur mu? Ne zaman emekli olurum (yaştan veya normal emeklilik)? 1988 ve 1995 doğumlu çocuklarımız için doğum borçlanması yapabilir miyiz? A. Balcı
Almanya ile aramızdaki sosyal güvenlik sözleşmesi gereği, Almanya’daki sigorta başlangıcının, Türkiye’de de sigorta başlangıcı sayılması gerekiyor. Ancak SGK, sadece Almanya ve Türkiye’deki sigortalılık süreleri dikkate alınarak kısmi aylık bağlanmasında bunu kabul ediyor. Yurtdışı borçlanmasıyla tam aylık bağlanmasında kabul etmiyor.
Yurtdışı borçlanması yapıp, normal emekli olmak isterseniz 5000 prim gününü, yaştan emekli olmak isterseniz 3600 prim gününü ve 58 yaşınızı doldurduktan sonra, Almanya’daki sigortalı çalışmaya başladığınız tarihin sigorta başlangıcı kabul edilerek, emekli aylığı bağlanması için SGK’ya başvurun. SGK, Almanya’daki sigorta başlangıcınızı kabul etmeyip, emeklilik talebinizi reddedecektir. Red cevabı üzerine iş mahkemesinde dava açmak suretiyle, mahkeme kararıyla emekliliğiniz mümkün olabilir. Her iki doğum da Türkiye’de 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olduğunuz tarihten önce gerçekleştiğinden, doğum borçlanması yapamazsınız.
Emekli Sandığı’ndan ya da SSK’dan ne zaman emekli olurum?
5 Aralık 1990’da ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başladım. 1996 Nisan’a kadar 900 gün aralıklarla çalıştım. Mayıs 1996- Ekim 1998 arasında 2 yıl 4,5 ay Bağ-Kur’lu olarak prim ödedim. 31 Aralık 1998-4 Mayıs 2009 tarihleri arasında KİT’de Emekli Sandığına bağlı çalıştım. 5 Mayıs 2009’dan itibaren öğretim üyesi olarak çalışıyorum. Hizmetlerimin tamamını birleştirdim, şu anda 19 yıl 10 ay hizmetim görünüyor. Emekli Sandığından ne zaman, yeniden sigortaya dönsem ne zaman emekli olabilirim? Şevket Güney
Mevcut durumda, Emekli Sandığı statüsünden emeklilik için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 25 yıl fiili hizmet süresini tamladığınızda (5 yıl 2 ay sonra) emekli olursunuz. En az 16 ay askerlik borçlanması yaparsanız, hem emeklilik yaşınız 53’e iner hem de 25 yılınız borçlandığınız süre kadar erken dolar ve daha erken emekli olursunuz.
4/a (SSK) statüsünden emeklilik için ise 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 prim günü, 52 yaş ve Emekli Sandığından sonra en az 3,5 yıl (1260 gün) 4/a kapsamında prim ödeme şartlarına tabisiniz. Memuriyetten ayrıldıktan sonra 3,5 yıl 4/a kapsamında prim ödediğinizde, emekli olmaya hak kazanırsınız.
Annem sigortalı çalışırsa kaç yıl sonra emekli olabilir?
Annem 58 yaşında. Bu zamana kadar sigortalı bir işte çalışmadı. Bu yaştan sonra sigortalı bir işte çalışabilir mi? Çalışırsa kaç sene sonra emekli olabilir? İlksen Yücel
Anneniz sigortalı çalışabilir, bunda hiçbir sorun yok. 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlar ve en az 2560 günü 4/a kapsamında olmak üzere 5100 prim gününü tamamlarsa, 4/a statüsünden emekli olmaya hak kazanır. 4/a kapsamında prim ödemesi söz konusu olmaz ise isteğe bağlı sigortalı olarak 5400 gün prim ödediğinde 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekli olur.
Sigortalılık başlangıç tarihinizin tespiti için dava açabilirsiniz
25 Haziran 1969 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Temmuz 1987 gözükmekle birlikte, bu tarihten 4 yıl önce 8 Haziran 1983’te bir işyerinde çalışmıştım. Başlangıç tarihimin düzeltilmesi için İzmir SGK’ya yazdığım dilekçeye gelen cevapta, bu tarihte girişim dosyada var ise de bordroda ismime rastlanmadığı bildiriliyor. Prim günümü tamamladım, yaşımın dolmasını bekliyorum. Bu hakkımı nasıl kazanabilirim, ne yapmamı tavsiye edersiniz? Hakkı Soyçeri
8 Haziran 1983 tarihinde başlayan hizmet süreniz için çalıştığınız işyerinden dört aylık prim bordrolarını temin etmeniz, bu mümkün değilse hem işveren hem de SGK aleyhine hizmet tespit davası açmanız gerekiyor. Mahkemece sigortalılık hizmetlerinizin tespit edilmesi durumunda, mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır. Başlangıç tarihiniz de 8 Haziran 1983 olur.
Hizmetlerinizin tespiti değil de sadece sigortalılık başlangıç tarihinizin tespiti için dava açmayı düşünürseniz, bu durumda sadece SGK aleyhine dava açmanız yeterli. Mahkemenin lehinize karar vermesi durumunda, sigorta başlangıcınız 8 Haziran 1983 tarihi kabul edilir. Sigortalılık başlangıç tarihinizin tespiti davasından, daha çabuk sonuç almanız mümkün olabilir.
SSK veya Bağ-Kur’dan emekli olma imkânım var mı?
7 Nisan 1967 doğumluyum. 1 Kasım 2001 tarihinde SSK’lı olarak işe başladım. Toplamda 120 gün prim ödemem var. SSK veya Bağ-Kur’dan herhangi bir şekilde emekli olma imkânım var mıdır? Olabilirsem hangi şartlarda ve ne zaman? Şahika Akyüz
4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz. Prim gününüzü tamamlamak için mümkünse, 1 Kasım 2001 tarihinden sonra doğan en fazla iki çocuğunuz için doğum borçlanması yapabilir, son 2520 günlük fiili prim ödemenizin fazlası 4/a kapsamında olmak üzere isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilirsiniz.
Diğer seçenek olarak, yine doğum borçlanması ve isteğe bağlı sigortalı olarak prim gününüzü 5400 güne tamamladığınız tarihte 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekli olabilirsiniz.
Eşiniz primini 5400 güne tamamladığında emekli olur
Eşim, 7 Ekim 1955 doğumludur. 1994 yılında kurulan bir limited şirketin yüzde 30 ortağıdır. 1995 yılına kadar herhangi bir faaliyeti olmayan şirket, 1995 yılında unvan ve faaliyet alanında değişiklik yaparak faaliyetine devam etmiş, 2008 yılında tasfiye edilmiştir. Eşimin 1994 yılında Bağ-Kur kaydı yoktur. Yasa gereği, 4 Nisan 2000’de, limited şirket ortaklığına bağlı olarak Bağ-Kur’lu olmuştur. Bağ-Kur prim ödeme süresi, 7 yıl 7 ay 27 gündür. Primlerin tamamı peşin olarak ödenmiştir. Ödenmiş primleri emekliliğe nasıl sayılabilir? Yılmaz Sarıkaya
Eşiniz, 4 Nisan 2000 tarihi öncesine ilişkin şirket ortaklığına bağlı olarak borçlanma yapmak suretiyle prim günü kazanamaz. Ancak mevcut 2757 prim günü üzerine 2643 gün daha prim ödeyerek, prim gününü 5400 güne tamamladığında, 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekli olmaya hak kazanır. Eksik prim gününü isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabilir.
Sözcü Gazetesi – 17.12.2013
