12 aydan sonra ödenen isteğe bağlı prim iptal edilir

Posta Gazetesi – 15.02.2012

Soru: Ocak 1962 doğumlu bir kadınım. İlk SSK giriş tarihim 15 Ağustos 1977 dir. 50 yaş ve 3600 günü doldurduğum geçen ay emeklilik başvurumu yapmak için SSK müdürlüğüne gittim. Ancak geçmişte yaptığım isteğe bağlı sigortalı ödemelerimde ( Ekim 2008’den sonra ) gecikmiş ödeme yaptığımı (12 ay şartı ) öne sürerek 5 aylık hizmet süremi iptal ettiler. Oysa’ ki ben hiç bir zaman prim borcumu 12 ay geciktirmedim. Size sormak istediğim İsteğe bağlı SSK olarak emekli olabilmem için Ekim 2008 yılında çıkan kanuna göre 3,5 yıl ( 1260 gün ) şartına göre, ödemelerimi 1260 günü geçirmemem gerekiyor. Silinen 5 aylık hizmet günümü tekrar düştüğümde şu an ocak sonu itibariyle 1020 gün hizmet sürem var. Ekim 2008 den öncede 2438 gün prim ödemem var. Acaba bu 3,5 yıl şartı emekliliğimi etkiler mi? Yoksa 5 ay sonra emekli olabilir miyim? Ve ya doğum borçlanması yaparak geçmişe dönük 5 ay borçlansam şimdi emekli olabilir miyim? Örneğin, 1995 deki hamileliğim prim boşluğunu doldurur mu? 

Ayşe BULUT

Cevap: Sorunuzu üç ayırarak cevaplayalım.

1)Hiçbir aya ait isteğe bağlı priminizi 12 ay geciktirerek ödemediğinize göre, 5 aylık sigortalılık sürenizi iptal edemezler.  Şayet sorunuzda belirttiğiniz gibi, Ekim 2008 den sonraki aylara ait isteğe bağlı primlerinizi 12 ay geciktirmeden ödediyseniz, emeklilik talebinde bulunun. Reddettiklerinde İş Mahkemesine dava açın. Davayı kazanır ve talep tarihinden itibaren aylık alabilirsiniz. Geçen ayların aylığını toplu olarak alırsınız.

2)5 ay daha isteğe bağlı prim ödemenizde sakınca yok. Çünkü, 150 gün daha prim ödediğinizde, Ekim 2008 den sonra isteğe bağlı olarak toplam 1170 gün(1020 +150) gün prim ödemiş olacaksınız. Bu da 1260 günden az olduğundan, Bağ-Kur şartlarına tabi olma riskiniz bulunmuyor.

3) 1995 deki doğumunuzdan sonraki iki yıllık süre içinde, 5 ay sigortasız geçen gününüz varsa, doğum borçlanması yaparak 150 gün kazanmanız mümkün. 

Eşiniz Bağ-Kurunu kapatıp sizin üstünüzden sağlık yardımı alabilir

Soru: Emekliyim. Hanımıma iş yeri açtım. Ancak işyerini kapattım. Ama şu an benim üzerimden sağlık yardımı alamıyor. Eşimin üstümden sağlık yardımı alıp alamayacağını öğrenmek istiyorum.

Mustafa SARI

Cevap: Eşiniz işyerini kapattığı gibi, Bağ-Kur sigortalılığını da kapatması halinde, sizin üstünüzden sağlık yardımı alabilir.

Babanızdan sağlık yardımı alabilirsiniz gelir testine girmeyeceksiniz

Soru: 23 Yaşında bir bayanım.  Açık öğretimde okuyorum. Çalışmıyorum. Ailemle kalıyorum. Babam emekli. Benim gelir testi yaptırmam gerekli mi? Araştırıyorum ama hiç bir yerden bilgi alamadım. Bilgi verebilirseniz çok sevinirim.

Fatma GÜNGÖREN

Cevap: Yüksek öğretimde olan çocuklar 25 yaşını doldurana kadar ana veya babalarının üstünden sağlık yardımı alabilir. 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle ana veya babası üstünden sağlık yardımı alma hakkı olan kız çocukları, sigortalı çalışmamaları ve bekâr olmaları şartıyla, yaş şartı aranmadan ana ve babalarının üstünden sağlık yardımı alma hakkı var. Bu nedenle gelir testi yaptırmanız gerekmiyor. Evlenmediğiniz ve sigortalı çalışmadığınız sürece babanızın üstünden sağlık yardımı alabilirsiniz.

Genç yaşta sosyal güvenlik planlaması yapılmalı

Soru: Eşim 27 Aralık 1985 doğumlu. İlk SSK giriş tarihim 24 Haziran 2004 dür. Bugüne kadar toplam 2471 gün prim ödemsi var. Merak ettiğim konu biz gençler için emekli olma kelimesi çok uzak. Ama merak ettiğim için soruyorum. Eşim ne zaman emekli olabilir? Böyle bir ihtimal var mı?

Ömer URCAN

Cevap: Eşiniz emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. 4529 gün daha prim ödeyerek, 2471 gün olan prim ödemesini 7000 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşını dolduracağı 27 Aralık 2043 de emekli olabilir. İnsanların genç  yaşta sosyal güvenlik planlaması yapması son derece önemli. Çünkü, fırsatlar kaçtığında son pişmanlık fayda etmiyor.

Kayınbabanız 59 yaşın dolmasını bekleyecek

Soru: Kayınpederim 1 Ocak 1955 doğumlu. Kasım 1997 SSK girişli. Ne zaman emekli olabilir acaba?

Yüksel AKTAŞ

Cevap: Kayınbabanız iki şekilde emekli olabilir. 1) 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte toplam 5900 gün prim ödemiş olması şartıyla, 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı Kasım 2022 de.

2) Kasım 2014 tarihine kadar primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 59 yaş şartlarına tabi olarak. 59 yaşını dolduracağı Kasım 2014 tarihinde emekli olabilir. Bu seçenek daha avantajlı.

Ticaret Kanunundaki hapis cezaları henüz değiştirilmedi

Soru: 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan Türk Ticaret Kanununda ortağın şirkete borçlanmasına hapis cezası getirdiğinin ortaya çıkması üzerine, iş Dünyasında ortaya çıkan huzursuzluk üzerine yetkililer tarafından, yasanın hapis cezasına ilişkin maddelerinin değiştirileceğini beyan etmişlerdi. Yasanın çıkıp çıkmadığını izleyemedim. Türk Ticaret Kanunundaki hapis cezalarıma ilişkin maddeler değiştirildi mi?

Sadettin ER

Cevap: 14 Şubat 2011 tarihli resmi gazete yayımlanan, ancak  büyük bir bölümü 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan 6102 sayılı “Türk Ticaret Kanunu” nda şirket ortaklarına önemli yükümlülükler getirilmiş ve bu yükümlülüklerin yaptırımı olarak da çeşitli adli para cezaları öngörülmüştür. Adli para cezası süresinde ödenmezse, aynı gün sayısında hapis cezasına dönüşüyor. Ayrıca, bazı yükümlülüklere de direkt hapis cezası öngörülmüş bulunuyor.

Türk Ticaret Kanunu uygulama tarihi yaklaştıkça, özellikle hapis cezası sonucu doğuran adli para cezası ve hapis cezasına düzenlemeleri, İş Dünyasını oldukça germiş durumda. Özellikle ortağın şirkete borçlanma yasağı ve bu yasa uymayana 300 günden az olmamak üzere adli para cezası getirilmesi, üst sınırın olmaması, yıl içinde her borçlanmaya ayrı ayrı ceza uygulanacak olması ve süresinde ödenmeyen adli para cezalarının hapis cezasına dönüşmesi çok tepki alan ve şirket ortaklarının uykularını kaçıran düzenlemelerin başında yer  alıyor.  

Başta TOBB olmak üzere bu durumu gören iş dünyasını temsil eden sivil toplum örgütleri ve iktidar mensubu da dahil bazı siyasetçilerin, söz konusu maddelerin değiştirilmesi gerektiği yönünde açıklamalar yapmalarına rağmen, henüz yasa değiştirilmedi. Yasanın yürürlüğe girmeden değiştirileceğini umuyoruz. Aksi halde, hapis cezasıyla yüz yüze kalmayan şirket ortağı kalmaz. Siyasi otoritenin bu konuyu görmezden geleceğini sanmıyoruz.