Eurobond geliri vergisinde son durum ne

|Hürriyet Gazetesi| |10.02.2011|

MART ayı yaklaştıkça vergi ile ilgili sorular artıyor. Okurlarımızın en çok merak ettiği konulardan biri de eurobondların faiz ve alım-satım kazancının vergisinde, son durumun ne olduğuyla ilgili.

EUROBOND FAİZLERİ
1. Stopaj (Vergi Kesintisi) Yönünden:
Eurobondlardan elde edilen faiz gelirleri, “yüzde sıfır” oranında stopaja tabi (Bkz. Gelir Vergisi Kanunu, Md. 94/7-a). Yani faiz gelirinden vergi kesilmiyor (GVK Md. 6, 7, 75/5 ve86/2).
2. Gelir Vergisi Yönünden:
a) Tam mükellef gerçek kişilerin, eurobondlardan elde ettikleri faiz gelirleri;
– 2010 yılında 22 bin lirayı,
– 2011 yılında da 23 bin lirayı, 
aşmadığı sürece, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecek. Dolayısıyla, gelir vergisi de ödenmeyecek. Beyan sınırı olan 22 ya da 23 bin TL’nin aşılıp aşılmadığında; kâr payı, temettü ve “işyeri kirası” gibi gelirler birlikte göz önüne alınacak. Aşması halinde, tamamı beyan edilip oranı yüzde 15-35 arasında değişen gelir vergisi ödenecek (GVKMd.75/5, 86/1-c, 94/7-a ve 103).
Eurobondların döviz cinsinden ihraç edilmesi nedeniyle, bu kıymetlerin itfası sırasında oluşan değer artışları, irat yani gelir sayılmaz. Sadece faiz gelirleri beyan edilir.
b) Dar Mükellef Gerçek Kişi: Örneğin Almanya’da yerleşik Ahmet Bey’in, İngiltere’de yerleşik Albert King’in eurobond faiz gelirleri stopaja ve tutarı ne olursa olsun beyana tabi değil.  

ALIM-SATIM KAZANCI
1. Stopaj (Vergi Kesintisi) Yönünden:
Eurobondların alım-satım kazancı ya da değer artışı kazancı stopaja tabi değildir.
2. Gelir Vergisi Yönünden:
a) Tam mükellef gerçek kişilerin vergilendirmeye esas alınacak kazancı; 
– Elden çıkarma karşılığında alınan paranın önce TL’ye çevrilmesi (GVK Mük. Md. 81 ve 130No.lu VUK G.T.)
– Elden çıkarılan eurobondun yine TL cinsinden maliyet bedeli ile elden çıkarılma dolayısıyla yapılan giderlerin ve ödenen vergi ile harcın indirilmesi, suretiyle bulunuyor.
aa) 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen Eurobondların satışından kazanç elde edilmiş olması halinde;
– Eurobondun alımında ödenen dövizin, alış tarihindeki TL karşılığı bulunacak. 
– Maliyet bedeli endekslemesi yapılacak. Satıştan elde edilen dövizin TL karşılığı dabulunduktan sonra, ortaya çıkan kazançtan,
– 2010 yılı için 18.000 TL, 2011 yılı için 19.000 TL istisna düşüldükten sonra, kalan tutar ne olursa olsun beyan edilecek.
ab) 1 Ocak 2006’dan itibaren ihraç edilen eurobondların alım-satım kazancı, 
– İstisnadan yararlandırılmayacak,
– Maliyet bedeli endeksleme suretiyle (endeksleme süresinde ÜFE artış oranı yüzde 10’un üzerinde ise) yükseltilecek.
Ortaya çıkan kazancın, tutarı ne olursa olsun beyan edilecek. 
b) Dar Mükellef Gerçek Kişiler: Elde ettikleri kazanç, stopaja ve beyana tabi değil (GVK Md. 67/7).

KURUMLAR VERGİSİ
1. Tam Mükellefler: Faiz ve alım satım kazancı, stopaja tabi değil ama kurumlar vergisine tabi.
2. Dar Mükellefler: Faiz ve alım-satım kazancı, stopaja tabi değil. Ancak, Türkiye’de işyeri ve daimi temsilcisi bulunan dar mükellef kurumların, eurobond alım-satım kazancı beyana tabi.