Sigorta yapılmaması halinde dava açma süresi 5 yıldır

|Posta Gazetesi| |08.08.2011|

Soru:7 Nisan 1964 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Nisan 1986, prim ödemem 1987 olarak görülmekte. 18 aylık askerliğimi 540 olarak yatırdım. Askerlik borçlanması sigorta giriş tarihini mi? Yoksa prim yatırılan tarihimi geri çekiyor? 5560 prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim diye SGK ya sordum. Askerlik borçlanmasının prim ödeme tarihini geri çektiğini söylediler. 1986 yılında ödenmeyen primini 1986 yılında çalıştığım iş yerini mahkemeye verip prim ödetebileceğimi söylediler. Bu durum karşınsında ne yapmamı tavsiye edersiniz.

Mehmet ÖZKAN

Cevap: SGK’ nın verdiği bilgi doğru. Sigorta başlangıç tarihi kişi adına ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen gündür. Demek’ ki adınıza ilk defa 1987 de prim ödenmiş. Dolayısıyla başlangıç tarihiniz 1987 de adınıza ilk defa prim ödenen gün. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, borçlanma 1987 deki başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürür. 

Adınıza1987 de ödenen primi 1986’daki çalışmanızı kuruma bildirmeyen işyeri ödemişse, İş Mahkemesine hizmet tespit davası açarak SGK’ nın da belirttiği gibi günlerinizi yargı yoluyla kazanmaya çalışabilirsiniz.  Ancak 1986’daki işyeri daha sonra adınıza prim ödememişse, başka bir ifadeyle 1986 dan sonra adı geçen işyerinde çalışmamışsanız, bugün hizmet tespit davası açamazsınız. Çünkü, zamanaşımı süresi 5 yıldır. İşten ayrıldıktan tarihten itibaren 5 yıl içinde dava açmanızı gerekiyordu. 

Babanız askerliğini borçlanıp isteğe bağlı olarak 41 ay prim ödeyebilir

Soru: Babam 1945 doğumlu. 1664 gün sigortası var. Sakatlık durumu yok. Ama çalışacak kadar fiziki gücü iyi değil. Bu yüzden sigortasını yatıramıyoruz. Babamı  bu durumda nasıl emekli edebiliriz?

Binali SELÇUK

Cevap: Babanızın sağlık durumu yerindeyse emekli olabilmesi için, 1936 gün daha prim ödeyerek prim ödemesini 3600 güne tamamlaması gerekiyor. Babanız askerlik süresini borçlanmamışsa askerlik süresini borçlanabilir. Muhtemelen en az 600 gün askerlik yapmıştır. Askerlik süresini borçlanıp, sigortalı çalışarak 106 gün daha prim ödedikten sonra kalan 1230 gün primini isteğe bağlı olarak ödemesinde sakınca bulunmuyor. İsteğe bağlı prim Bağ-Kura sayılsa da, 1230 günden(41 aydan) fazla isteğe bağlı olarak prim ödemezse, 3600 günle SSK dan emekli olabilir.

Özürlü çocuğu olan annenin ödediği prim yüzde 25 artırılır

Soru: 10 Haziran 1971 doğumluyum. 4 Haziran 1985 de sigortalı olarak işe başladım. 6000 gün prim ödemem var. Asıl sorum  yüzde 70 engelli bir çocuğum var. SGK dan engelli çocuğu olanlara erken emekli olabilmeleri için bir dilekçe yazdım. Senede bir ay yaştan düşüyormuş. Böyle bir şey var mı? Ve ne zaman emekli olabilirim? Çocuğum 2001 doğumlu.

Feriha GÖÇEN

Cevap: Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu olan kadın sigortalıların 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki prim ödeme gün sayılarının dörtte biri,  prim ödeme gün sayılarının toplamına ekleniyor. Eklenen süre ayrıca, emekli olmak için aranan yaş haddinden düşüyor. 1 Ekim 2008 den sonra ödediğiniz priminin, dörtte biri, toplam priminize eklenecek ve eklenen gün sayısı ayrıca yaş haddinizden düşecek.

Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 42 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Ekim 2008 den 1 Ekim 2011 tarihine kadar aralıksız prim ödediğinizi varsayarsak, bu sürede ödediğiniz 1080 gün primin ¼ ü olan 270 gün prim ödemeniz eklenecek ve yaş haddinizden düşerek, emekli olacağınız yaş 41 yaş 3 aya düşecektir. 1 Ekim 2008 den sonra prim ödemediğinizi varsayarsak, bundan sonra prim ödemseniz de yaş olarak, 41 yaş 3 ayı dolduracağınız 10 Eylül 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Eşiniz istediği zaman emekli olabilir

Soru: Eşim 1966 doğumlu. SSK başlangıç tarihi 28 Eylül 1987’dir. İsteğe bağlı SSK’lı olarak devam ederken, çıkan yasadan dolayı, isteğe bağlı Bağ-Kura geçmek zorunda kaldı. 1 Temmuz 2011 itibariyle toplam ödenmiş gün sayısı 5325 oldu. 3 çocuk annesi. Ne zaman emekli olabilir? Ne yapmamızı önerirsiniz?

Aziz ERDOĞAN

Cevap: Eşiniz emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabi. Eşiniz aranan şartları sağladığından istediği zaman emekli olabilir. Hatta eşinin prim ödemesini 5225 güne tamamladığı tarihte,  yani, 100 gün önce de emekli olabilir, üç aydan beride emekli aylığı alırdı.

Priminiz yeterli askerlik borçlanmasına gerek yok

Soru: Doğum tarihim 15 Nisan 1966’dır.  İlk sigorta girişim 1 Ocak 1986 tarihinde askerlikten öncedir.  17 Kasım 1987 tarihinden itibaren 12 Nisan 2011 tarihine kadar bir fiil sigortalı olarak çalıştım.(12 Nisan 2011 çıkış) bu durum da askerlik borçlanması yapmam gerekir mi? Yapar veya yapmaz isem emeklilik hakkımı ne zaman kazanmış olabilirim?

Cengiz ANITKAN/ADANA

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli odundan bundan sonra prim ödemeseniz de 50 yaşınızı dolduracağınız 15 Nisan 2016 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Sigorta başlangıç tarihinden sonra yapılan askerliğin borçlanılması sadece prim ödeme gün sayısını artırır. Emekli olma şartlarını değiştirmez. Başlangıç tarihinizden sonra yaptığınız askerliğinizi borçlanmanız prim ödemenizi artırır. Emekli olacağınız tarihi değiştirmez. Prim ödemeniz de yeterli olduğundan, borçlanmanıza gerek yok.

22 Nisan 2012 de emekli olabilirsiniz

Soru:22 Nisan 1964 doğumluyum. 1 Ocak 1986 SSK girişliyim. Askerden sonra sigortalı oldum. 18 ay askerlik yaptım. Ve askerlik borçlanmasını da ödemiş durumdayım. Ne zaman emekli olabilirim?

Cengiz  KAP

Cevap: Başlangıçtan önce yaptığınız askerliğinizi borçlanmanız, sigorta başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Toplam 5225 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 48 yaşınızı dolduracağınız 22 Nisan 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Priminin 3600 güne tamamladığı tarih babanızın emekli olacağı yaşı belirliyor

Soru: Babam 2 Haziran 1954 doğumlu. SSK ya girişi ise  20 Aralık 1978  olup, toplam 3607 gün prim ödemesi var. Babam en erken ne zaman emekli olabilir.

Aziz ÇOLAKER

Cevap: Babanız primini 3600 güne 23 Mayıs 2011 ve öncesi bir tarihte tamamlamışsa, yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak 58 yaşını dolduracağı 2 Haziran 2012 de emekli olabilir.

Ancak, prim ödemesini 3600 güne 23 Mayıs 2011 den sonra tamamlamışsa, 59 yaşını dolduracağı 2 Haziran 2013 tarihinde emekli olabilir.