Bunu yapan patron kazanıyor

Çalışma hayatında bir çok uygulamalar var. Bu uygulamalardan biride denkleştirme esasına göre çalışmadır. Denkleştirme esasına göre çalışma, belirli bir zaman dilimi içerisinde haftalık çalışma sürelerinin üzerinde ve altında yapılan çalışmaların ortalamasının haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde taraflarca yazılı olarak kararlaştırılmasıdır. Tarafların yazılı anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerinde haftanın çalışılan günlerine günde onbir saati aşmamak koşuluyla farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, yoğunlaştırılmış iş haftası veya haftalarından sonraki dönemde işçinin daha az sürelerle çalıştırılması suretiyle, toplam çalışma süresi, çalışması gereken toplam normal süreyi geçmeyecek şekilde denkleştirilir. 

Sözleşme ile belirleniyor 

 Denkleştirme esasına göre çalışma işin yoğunluk durumuna göre belirleneceğinden iş sözleşmesi ile bu hususu önceden belirlemek çok güçtür. İş sözleşmesinde belirtildiği gibi hiç sapma olmadan haftalık çalışma sürelerine aynen uyulursa iş sözleşmesi ile de taraflar denkleştirme esasına göre hangi dönemlerde çalışma yapabileceklerini belirleyebilirler. Denkleştirme iki aylık süre içinde tamamlanacak, bu süre toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilecektir. Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği kapsamında çalışanlar için denkleştirme süresi 6 aydır. Bu yönetmelik kapsamına çoğunlukla uzun yollarda araç kullananlar girmektedir. Turizm sektöründe çalışanlar içinde denkleştirme süresi 6 aydır. 

Denkleştirme ne zaman başlar? 

Denkleştirme dönemi içinde günlük ve haftalık çalışma süreleri ile denkleştirme süresi uygulamasının başlangıç ve bitiş tarihleri  işverence belirlenir. Denkleştirme süresi ayın herhangi bir gününde başlayabilir. İki aylık süre, denkleştirme esasının başladığı tarihten itibaren hesap edilir. İki aylık süre her ayın birinde başlayan bir süre değildir. Bu süre ayın herhangi bir günü başlayabilir. Denkleştirme süresi 2 aylık süreler içerisinde kalınmak kaydı ile 2 haftalık bir sürede de uygulanabilir. Bu iki haftalık sürenin 2 aylık zaman dilimi içerisinde kalması koşulu ile birbirini takip etmesi de zorunlu değildir. Denkleştirme esasına göre çalışmayı bir örnekle açıklayalım:  

Örnek: Haftalık çalışma süresinin haftanın çalışılan günlerine farklı şekilde dağıtılması durumunda, o işyerinde haftada 6 gün çalışılıyorsa bir işçi haftada en çok (11 x 6 =) 66 saat, 5 gün çalışılıyorsa en çok (11 x 5=) 55 saat çalıştırılabilecektir. Böylece, çeşitli nedenlerle iş yerlerinde“yoğunlaştırılmış iş haftası” uygulanabilecek. Bu tür çalışmalarda işverene iki aylık bir denkleştirme süresi tanınmıştır. Bu süre toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar arttırılabilir. Bu şekilde, yoğunlaştırılmış iş haftasından sonraki haftalarda işveren işçiyi daha az sürelerle çalıştırması durumunda, işçiye fazla çalışma ücreti ödemek zorunda kalmayacaktır. Buna göre, haftanın 5 günü çalışılan bir işyerinde işçi üç hafta boyunca haftalık toplam 55 saat çalışmışsa, daha sonraki üç hafta boyunca haftada 35 saat çalıştırılmak suretiyle, haftalık ortalama çalışma süresi olan 45 saat aşılmamış olacaktır. Böylece işveren fazla çalışma ücreti ödemeyecek. İşverenlerin denkleştirme çalışmasını işlerin yoğun olduğu zamanlar uygulaması durumunda işçilik giderleri fazla çalışma ücreti ödemeyecekleri için daha düşük olacaktır.

Güneş Gazetesi – 07.02.2017