Türkiye hukuk devletidir kıdem tazminatı fonu kurulduğunda kazanılmış haklar korunur

|Posta Gazetesi| |06.12.2011|

Soru: SGK konusu ile ilgili bir kaç sorum olacak. Öncelikle 20 Mart 1975 doğumluyum.

Sigorta Sicil Kartımda ilk işe giriş tarihim 1 Ekim 1991 olarak gözükmekte.

1 Aralık 2011 tarihi itibarı ile toplam 3900 gün prim ödemem bulunmakta. Ama hizmet dökümünü incelediğimde, prim ödemelerimin 1993 de başladığı gözükmektedir. Meslek Lisesi Bankacılık Bölümü okuduğumdan dolayı, 2 yıl boyunca stajyer olarak çalışmıştım. Anladığım kadarı ile bu süreler sigortadan sayılmıyor.

1)Buna göre Sigorta başlangıcım ne olur?  

2)Ve de ne zaman emekli olabilirim?

3)Ayrıca 15 yıl sigorta sürem ve 3600 iş günüm dolduğundan dolayı istediğim her an kıdem tazminatını almaya hak kazanmıştır belgesini SGK’dan  alarak işyerimden ayrılabilirim. Bu doğru mudur?

4)Birde askerliğimi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığım için, askerlik borçlanmasından yararlanabilir miyim?

5)Son olarak 2012 yılında çıkacak olan Torba Yasasından bahsediliyor. Duyumlara göre,  kıdem tazminatının devletin kuracağı fondan alınacağı, şu anda çalıştığınız iş yerinde ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir yazısı ile de kıdem tazminatı alma hakkının olmayacağı, işyerinin hak edilen tazminatı fona devredeceği ve kıdem tazminatının sadece emekli olurken devletin fonundan alınabilecekmiş. 

Bu konuda net bir bilgi verirseniz çok memnun olurum.

Hasan Hüseyin COŞKUN

Cevap:1) Staj sigortasında kişileri emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından başlangıç sayılmıyor. Dolayısıyla emeklilik işlemlerinizde, sigorta başlangıç tarihi olarak, 1993 de adınıza malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilk defa prim ödenen gün dikkate alınacaktır.

2)1993 başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz.1775 gün daha prim ödeyerek, 3900 gün olan prim ödemenizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız 20 Mart 2029 tarihinde emekli olabilirsiniz.

3) Emekli olmak için aranan süre ve prim ödeme şartını yerine getirip, sadece yaş şartını yerine getiremeyenler kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için aranan 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim şartını sağladığınızdan kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Edindiğiniz bilgi doğru.

4) Askerliğinizi borçlanabilirsiniz. Ancak, sigorta başlangıç tarihinden sonra yapılan askerliğin borçlanılması, emekli olma şartlarını değiştirmez. Sadece prim ödeme gün sayısını artırır. Emekli olacağınız tarihe kadar prim eksiğinizi tamamlama imkânınız olduğunuzdan, askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.  Ancak, yine de takdir sizin.

5) Bugünkü işsizlik sigortasına benzer bir fon(Kıdem tazminatı fonu) kurularak, bundan sonra kıdem tazminatının işveren yerine, fondan alınması zaman zaman gündeme getiriliyor. Ancak, henüz ortada somut bir çalışma yok. Kıdem tazminatı hassas bir konu. Söz konusu yasanın çıkması, olayın taraflarına yani, işçi ve işveren kesiminin anlaşmasına   bağlı. Bu tür bir anlaşma zaman alır.  Söz konusu düzenlemenin 2012 de yapılması zor görünüyor. Ola’ ki yapılsa bile, kazanılmış haklar korunur Bu bağlamda, yasa yürürlüğe girdiği tarih itibariyle, sizin gibi 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartını sağlayanlar işinden ayrıldığında kıdem tazminatını almaları, bu şartları sağlayamayanların almamaları yönünde düzenleme yapılır. Bunlar bizim tahmin ve öngörümüz. Netice yasa çıktığında belli olacak.

Eş ve babadan bağlanacak aylıklardan yüksek olanı tercih edebilirsiniz

Soru: Çiftçi bağ-kur emeklisi eşim 27 Kasım 2011 tarihinde vefat etti. Esnaf Bağ-Kur emeklisi babam, Nisan 2002 de vefat etti. Hem eşimden, hem de babamdan ayrı ayrı emekli maaşı alabilir miyim? Aydınlatırsanız sevinirim.

Güler AKINCI/AFYON

Cevap: Eşinizden dul, babanızdan yetim aylığını birlikte alamazsınız. Ancak, aylıklardan yüksek olanı tercih etme hakkınız var. Eşiniz ve babanızdan bağlanacak aylıklardan yüksek olanın bağlanmasını talep edin.

3600 günle 58, 5375 günle 46 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru:10 Ekim 1976 doğumluyum. İlk defa 10 Ekim 1989 tarihinde sigortaya girişim oldu. Aralık 2011 ayı itibariyle tam 3600 günü doldurmuş oluyorum. Şuan sigortalı olarak çalışmaya devam ediyorum. Sorum ne zaman ve hangi yaşta emeklilik hakkı kazanmış olurum.

NİHAL

Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. 1775 gün daha prim ödeyerek, 3600 gün olan prim ödemeniz 5375 güne tamamlamanız şartıyla, 46 yaşınızı dolduracağınız 10 Ekim 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Ayrıca bundan sonra prim ödemseniz de, 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak, 58 yaşınızı dolduracağınız 10 Ekim 2034 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Primi 3600 güne yaşı 58 e tamamlamanız gerek

Soru:1 Mayıs 1960 doğumluyum. İşe başlama tarihim 1 Ocak 1983 olup, bir aylık sigortam var. Temmuz 2007 beri sigortam düzenli ödenmektedir. Haricen iki yıl doğum borçlanmasını kendim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim?

Nuriye ONAT

Cevap: En erken yaş haddinden emekli olabilirsiniz. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Ara vermeden 1 Haziran 2015 tarihine kadar prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Mayıs 2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.

60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: 15 Nisan 1984 doğumlum. Sigorta başlangıç tarihim 11 Eylül 2000 olup, toplam 1450 gün prim ödemem var. Kaç yaşında ve ne kadar prim ödeyerek emekli olabilirim?

Yunus KAYA

Cevap: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. En geç 1 Ocak 2036 tarihinde kadar 5550 gün daha prim ödeyerek, 1450 gün olan prim ödemesini 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşını dolduracağınız 15 Nisan 2044 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Sigortalı çalışan kız çocuğu Emekli Sandığından yetim aylığı alabilir 

Soru: 11 Kasım 2011 tarihinde babamızı kaybettik. Annem de babam gibi Emekli Sandığından emekli. Anneme babamın emekli maaşının yüzde 50 si  bağlandı. Kız kardeşim ise 4 yıldır SSK’lı olarak çalışmakta ve bekar. Bu durumda kız kardeşime de maaş bağlanabilir  mi?

Deniz KAYACAN

Cevap: Babanız Emekli Sandığına tabi olduğundan, kız kardeşiniz sigortalı çalışsa da babanızdan dolayı yetim aylığı alabilir.