Başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor

Posta Gazetesi – 06.11.2011

Soru: Doğum tarihim 5 Ocak 1972’dir. SGK giriş tarihim 1990’dır. Ne zaman emekli olabilirim?

Aycan GÜNGÖRMÜŞ

Cevap: Sigorta başlangıcınızı tarih( gün, ay, yıl) olarak vereceğiniz yerde sadece yıl olarak vermişsiniz. Oysa, başlangıçta bir gün bir emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Sigorta başlangıç tarihiniz 23 Mayıs 1990 ve öncesi bir tarihse, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi,  5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Ara boşlunuz yoksa prim ödemeniz yeterli olduğundan, 46 yaşınızı dolduracağınız 5 Ocak 2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Sigorta başlangıcınız 23 Mayıs 1990’dan sonraki bir tarihse, emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5450 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 47 yaşınızı dolduracağınız 5 Ocak 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Yersiz aldığınız aylıkları kanuni faiziyle birlikte geri ödemek zorundasınız

Soru: Babamın vefatından sora malulen çiftçi Bağ-Kurundan emekli oldu. Annem ben ve ablam üçümüzde maaş almaktaydık. Ablam evlendi. Bende 1 Mayıs 2011 de sigortalı bir işe girdim. Babamın maaşını aynı zamanda 6 aydır almaktaydım. Yalnız sonradan öğrendim ki, en yakın Bağ-Kur müdürlüğüne gidip işe girdime dair imza atıp, yetim aylığım annemin üstüne geçmesi gerekiyormuş. İşe girdiğim zaman, imza atmaya gitmedim. Daha doğrusu haberim yoktu. Geçen gün imza atmaya gittim. SSK’daki çalışan hanımefendi, 6 aydır yetim aylığımı almamın suç olduğunu ve 6 aylık parasın benden faiziyle birlikte geri alınacağını ve tekrar hesaba yatmayacağını söyledi. Böyle bir şey gerçekten var mı? Bilgilendirirseniz çok sevinirim.

Gülşen KOÇ

Cevap: SGK’ dan verilen bilgi doğru. Sigortalı çalışan kız çocuğu, ana veya babasından yetim aylığı alamaz. Ayrıca, yetim aylığı bağlatırken, sigortalı çalışmaya başladığınızda ve evlendiğinizde, yetim aylığınızı kestireceğinizi beyan ve taahhüt ettiniz. Sigortalı çalışmaya başladığınızı kuruma bildirerek, takip eden ödeme dönemi başından itibaren yetim aylığınızı kestirmeniz gerekiyordu. Hakkınız olmadığı halde 6 ay yersiz aylık almış durumdasınız. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 96 ncı maddesi hükmüne göre; Kurum yersiz ödemiş olduğu aylıkları haklı olarak geri ödemenizi isteyecektir. Ayrıca, aylık ödemelerinin yapıldığı tarihten itibaren kanuni faiz hesaplanarak, aylıkları kanuni faizle birlikte ödemeniz gerekiyor.

Ortağı olduğunuz şirkette sigortalı çalışamazsınız

Soru: 1999 yılında 4 ortaklı şirket kurduk. Bugüne kadar SSK veya Bağ-Kura bildirilmedi. 1999 yılından önce SSK ya 1 yıllık prim ödemem var. Şirketin kurulu olduğu süre içinde, SSK primlerimi borçlu olarak yatırabilir miyim?

Osman YÜCE

Cevap: Şirket ortağı olduğunuzdan Bağ-Kur sigortalı olmak zorundasınız. Ancak, sizin gibi Bağ-Kura süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren başlatılmaktadır. Bugün itibariyle, 1 Ekim 2008 den önceki bir tarihten Bağ-Kura kayıt yaptıramazsınız. Ancak, 1 Ekim 2008 den itibaren Bağ-Kura tescilinizi yaptırıp, bugüne kadar olan primlerinizi ödeyebilirsiniz. Zaten Bağ-Kur zorunlu olduğundan, kurum tescilinizi yaptırmadığınızı tespit ettiğinde, 1 Ekim 2008 den itibaren resen kaydınızı yapar. Ve primleri gecikme zammı ve gecikme faiziyle birlikte tahsil eder.

Ortağı olduğunuz şirketten sigortalı olarak gösterilmeniz ve borçlanma yoluyla prim ödemeniz mümkün değil. Ancak isterseniz bugünden sonra başka bir işyerinde sigortalı çalışarak, 4/a sigortasına(eski adıyla SSK ya) prim ödemeniz mümkün.

Babanız sağlık yardımını kendi sigortasından almak zorunda sizin üstünüzden alamaz

Soru: Babam sigortamdan faydalanarak sağlık yardımı alıyordu. Ancak, hastaneye gidince sigortasının kesik olduğu söylenmiştir.  SSK ya sorduğumuzda, Bağ-Kur kayıtlı olduğu gözüküyor, o yüzden kesik olduğu söylenmiştir. Bu Bağ-Kur kaydını iptal edebilir miyiz? Bunun için ne yapabilirim? Aydınlatırsanız sevinirim.

Haydar BİLGE

Cevap: Kurumun  yaptığı işlem doğru. Çünkü, babanız Bağ-Kur sigortalısı olarak sağlık yardımını kendi sigortasından almak zorunda. Sizin üstünüzden sağlık yardımı alamaz.

Babanızın Bağ-Kur sigortasını kapatmak için, vergi mükellefiyetini kapatıp, yapmakta olduğu faaliyete son vermek gerekiyor. Vergi mükellefi olduğu ve faaliyetine devam ettiği sürece, Bağ-Kur sigortasını sonlandıramazsınız. Çünkü, Bağ-Kur zorunlu bir sigortadır.

Yetim aylığı alırken evlenen kız çocuğu çeyiz yardımı alabilir

Soru: Yetim aylığı alan kıza evlenme yardımı(çeyiz yardımı) yapılıyor mu? Yapılıyorsa yapılma şartları neler? Nereye başvurmak gerek?

DERYA

Cevap: Yetim aylığı alırken evlenen kız çocuğu, evlenme ödeneği(çeyiz yardımı) alabilir. Şartları, nikâh yapıldıktan sonra evlenme cüzdanının bir örneği ile SGK ya başvuru yapılarak evlenme ödeneği talebinde bulunmaktan ibarettir.

Zorunlu sigorta kapsamında değilseniz isteğe bağlı prim ödeyebilirsiniz

Soru: Daha önce sigorta işlemim olmadı. Bir şirkete bağlı serbest girişimci olarak düzenli prim alıyorum. Bu nedenle kendi sigortamı yatırmak veya oluşturmak için ne yapmalıyım?

GÜL AKBAZ

Cevap: Düzenli prim alarak çalıştığınız şirkette, işçi işveren ilişkiniz varsa, şirket sigortanızı yapmak zorunda. Şayet şirkette işçi işveren ilişkiniz yoksa kendi nam ve hesabınıza bağımsız çalışıyorsanız ve vergi mükellefiyetiniz varsa, Bağ-Kur sigortalısı olmak zorundasınız. Vergi mükellefiyetiniz yoksa isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilirsiniz. İsteğe bağlı sigortalı olmak için; bulunduğunuz yerdeki SGK il veya merkez müdürlüğüne isteğe bağlı sigorta talep dilekçesi ile başvuru yapmanız yeterli olacaktır.

50 yaşı dolduracağınız 1 Mayıs 2014 de emekli olabilirsiniz

Soru:1 Mayıs 1964 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 12 Ekim 1989 dur. Askerlik Borçlarımı 18 ay olarak yatırdım.  Ne zaman emekli olurum?

Tolga ÇOŞAN

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmış olmalısınız. Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Toplam 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 1 Mayıs 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.