İşçi, ikinci bir iş yapabilir mi?

İşçinin çalıştığı yerin dışında ikinci bir işyerinde çalışması veya kendi nam ve hesabına ek bir iş yapması çeşitli sorunlara neden olabiliyor. Bu sorunlar tarafların aralarında yapmış oldukları sözleşmelerle düzenlemelerle giderilmeye çalışılıyor. Çalışma hayatı çok dinamik bir yapıya sahip olduğu için her konunun mevzuatla ayrıntılı bir şekilde düzenlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle işçi ve işverenlerin yapacakları iş sözleşmesi/toplu iş sözleşmesi önem taşıyor. 

Sözleşme serbest bırakmışsa

İşçi ile işveren arasında yapılmış olan iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde işçinin ek iş yapabileceği belirtilmişse belirtilen bu kurala her iki tarafında uyması gerekiyor. İş/toplu iş sözleşmesinde  işçinin ek iş yapabileceği belirtilmişse işçi kendi nam ve hesabına ek iş yapabilir. Başka bir işyerinde de çalışabilir. 

Sözleşmede yasak varsa 

İş/toplu iş sözleşmesinde işçinin ek iş yapması veya başka bir işyerinde çalışması konusunda bir yasak varsa işçi bu yasağa uymak zorunda.  Aksi halde iş/ toplu iş sözleşmesinde öngörülen ceza uygulanabilir. Örneğin cezası aylıktan kesme  olarak belirtilmişse işçi hakkında bu ceza uygulanabilir.  

Sözleşmede düzenleme yoksa 

İş sözleşmesi yapılırken iş sözleşmesinde ek iş veya başka bir işyerinde  çalışma konusu düzenlenmemişse bu gibi durumlarda işçinin yapmış olduğu ek iş  ile  çalışmış olduğu işyerinde  olumsuzluklara yol açan  bir durumun olup olmadığına bakmak gerekiyor. İşçinin  işvereni ile rekabet etmesi, işçinin işverenin müşterisini kendi işyerine yönlendirmesi, işçinin başka bir işyerinde çalışması veya ek iş yapması performansını olumsuz etkiliyorsa  işveren yönünden iş sözleşmesi sona erdirilebilir. 

İşçi yıllık izinde çalışırsa 

İşçi yıllık izin kullanırken bir başka işyerinde ücret karşılığı çalışırsa işveren yıllık izin ücretini işçiden geri isteyebilir. İşçilerin bu konuda dikkatli olmaları gerekiyor. İzinde çalışan işçi izinde çalışması nedeniyle işten çıkarılamaz. 

Yargıtay ne diyor? Yargıtay kararlarında işçinin ikinci bir iş yapması konusunda bazı kriterler öngörülüyor. Buna göre Yargıtay, işçinin bir başka işyerinde çalışması nedeniyle işverenin, işçinin mesai sonrası yaptığı iş nedeniyle zarara uğraması veya iş yerinde düzenin bozulması, işçinin performansının düşmesi  ve sözleşmede  hüküm bulunup bulunmaması gibi hususlarının varlığını araştırmaktadır. 

Güneş Gazetesi – 06.05.2016