Gelir testine gitmeyen aylık 212.76 TL prim ödeyecek

Posta Gazetesi – 02.02.2012

Soru: Üniversite mezunu 26 yaşında işsiz bir gencim. Annem ve babam emekli. Bugün ki yazınızda, benim durumunda olan kişilerin 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle kendiliğinden genel sağlık sigortalısı yapıldığını ve bu tarihten itibaren, asgari ücret üstünden yüzde 12 oranında, yani aylık 106,38 TL prim tahakkuk ettirildiğini belirtmişsiniz. Gelir testi yaptırsam da, yaptırmasam da ödeyeceğim tutar yine 106,38 TL mi olacaktır?
Gelir testi yaptırmaya gitmediğimiz zaman, daha fazla bir prim ödemesi zorunda kalır mıyız?

 Levent DÖNMEZ

Cevap: Re’sen genel sağlık sigortalısı yapıldığı tarihten itibaren tahakkuk ettirilen primler, gelir testi sonunda belirlenecek, aile içinde kişi başına düşen gelir tutarına göre, düzeltilerek tekrar hesaplanacak. Bu açıdan gelir testine girmeyerek 106.38 TL prim ödemeniz mümkün değil.

Sosyal Güvenlik Kurumundan, genel sağlık sigortasına tescilinizin yapıldığını ve bir ay içinde gelir testi yaptırmanıza dair bir yazı alacaksınız. Bu yazıyı tebliğ tarihinizden itibaren en geç bir ay içinde gelir testi yaptırmanız gerekiyor. SGK’ nın yazısını aldığınız tarihten itibaren bir ay içinde gelir testi yaptırmazsanız, asgari ücretin iki katı üstünden(1.773 TL) prim tahakkuk ettirilir ve aylık 212.76 TL prim ödemek zorunda kalırsınız.

2000 de emekli olanların intibakı ikinci etapta

Soru: İntibak yasasından 2000 senesine kadar emekli olanlar yaralanacak, 2000 yılından  sonrası yararlanamayacak deniliyor. Ben de 2000 senesinin Aralık ayında emekli oldum. Ben bu yasadan yararlanabilir miyim?

Necmi ZÜMRÜT / İSTANBUL

Cevap: İntibak yasasından öncelikle 2000 den önce emekli olanlar yararlanacak. Ancak, önümüzdeki 3,4 yıl içinde tüm temeklilerin intibakının yapılacağı ilgili bakan tarafından açıklandı. Bu açıklama, sizin gibi 2000 de emekli olanların intibakının ikinci etapta yapılacağı anlamına geliyor.

Az prim ödeyen çok prim ödeyenden fazla aylık alabilir

Soru: 14 Ekim 1966 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Temmuz 1980 dir. 14 Ekim 2011 de emekliliğe hak kazandım. 6883 gün prim ile, 9475 gösterge, yüzde 67 aylık bağlama oranı ile tarafıma 710 TL emekli maaşlı bağlandı. Benden 1 ay önce emekli olan arkadaşım ise 5078 günden 9475 gösterge ve yüzde 60 aylık bağlama oranı ile emekli oldu. Aylık 758 TL aylık bağlandı. Her ikimizin de SSK ve Bağ-Kuru var. İkimizde asgari ücretten SSK’lıyız. Yurt dışı falan borçlanmamız yok. Hemen  hemen bilgilerimizin tamamı aynı. Sadece prim ödeme gün sayılarımız değişik. Şimdi bu adalet mi? 5078 güne, yüzde 60 aylık bağlama oranı ile 758 TL maaş, 6883 güne yüzde 67 aylık bağlama oranı ile 710 TL maaş. Daha yüksek gün ve daha yüksek maaş bağlama oranı ile benim daha fazla maaş almam gerekmez mi? Beni bu konuda aydınlatır mısınız? Başbakanlık bilgi işlem merkezi aracılığıyla bu duruma itiraz ettim. Bimerden tarafıma konunun, Çalışma Bakanlığı ve SGK genel müdürlüğüne iletildiğini, tarafıma cevap verileceği bildirildi. Sizlerden ricam bu konuda beni aydınlatır mısınız? İtirazıma sonuç alamazsam mahkeme kanalıyla herhangi bir kazanım elde edebilir miyim? 

Ayhan AVCI

Cevap: Son yılarda emekli aylığı bağlama usulü, emekli aylığı tutarını aşağıya çekecek şekilde sürekli düşürüldü. Asgari ücret üstünden prim ödeyenlerin, 1 Ocak 2000 ve 1 Ekim 2008 den sonraki çalışma süresine bağlı olarak, çalıştıkça emekli aylıkları düşüyor. Bunu sigortalıya izah etmekte zorlanıyoruz. Haklı olarak sigortalı da anlamakta zorlanıyor. Yasanın bu adil ve eşitlikten uzak hükmü kamu vicdanını sızlatıyor.

Belirttiğiniz şekilde aylık bağlanması için, ya arkadaşınızın çalışma süresinin 1 Ocak 2000 den önceki kısmı sizden fazladır. Veya Bağ-Kur veya SSK ya ödediği prime esas kazanç tutarları sizden fazladır. Yoksa birebir tüm bilgileri aynı olan yüzde 60 oranla aylık bağlanan birinin yüzde 67 oranda aylık bağlanan birinden fazla aylık alması mümkün değil. Çünkü, emekli aylığını bilgisayar programı hesaplıyor. Her bilgisi aynı olan iki kişiye, farklı aylık hesaplanması mümkün değil. Mutlaka arkadaşınızla, aranızda emekli aylığı tutarını etkileyen, çalışma süresi(prim ödeme gün sayıları açısından değil, prim ödenen tarihler olarak) veya üstünden prim ödenen kazanç tutarı açısından farklılık vardır. Şayet her bilginizin aynı olduğunu iddia ediyorsanız, SGK’ ya itirazda bulunun, ret ettiklerin de,  İş Mahkemesine dava açın. Emekli aylığı tutarınız mahkeme kararıyla belirlensin. Ancak Mahkeme kararıyla bir sonuç alamayacağınız kanısındayız. Şikâyet ettiğiniz nedenlerden dolayı hazırlanan intibak yasası TBMM ye sevk edildi. İlk etapta 2000 den önce emekli olan yaklaşık 2 milyon 700 bin emeklinin dosyası tek tek incelenerek, aynı kazanç tutarı üstünden, aynı gün sayısında prim ödeyenlerin emekli aylıkları eşitlenecek. Yetkililer önümüzdeki, 3, 4 yıl içinde tüm emeklilerin intibakının yapılacağını açıklamış bulunuyor. Bir mağduriyetiniz söz konusu ise, intibak kapsamında giderilmesi de söz konusu olabilir.  

Çalışan emeklinin aldığı ücretten yüzde 7.5 oranında destek primi kesilir

Soru: SSK emeklisi olup, bir kooperatifte ücretli olarak çalışıyorum. SSK destek prim oranı yüzde kaçtır?

Üzeyir YILMAZ

Cevap: Emekli aylığını kestirmeden ücretli olarak çalışan emeklinin almış olduğu ücretten, yüzde 7.5 oranında Sosyal Güvenlik Destek primi kesilir. Emekli başka prim ödemez. İşveren ise; çalışan emekli için yüzde 22.5 oranında destek primi, ayrıca iş kazası ve meslek hastalığı sigortasına, işin tehlike sınıf ve derecesine göre, yüzde 1 ile yüzde 6.5 arasında değişen oranda prim öder. 
 

100 gün askerlik borçlanması yaşı 53 ten 52 ye düşürür

Soru: Doğum tarihim 18 Aralık 1967, sigortalı işe başlama tarihim 1 Eylül 1991 dir. Acaba hangi tarihte emekli olabilirim?

Ayhan GÜN

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 53 yaşınızı dolduracağınız 18 Aralık 2020 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Şayet askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, 100 gününü borçlanmanız halinde, toplam 5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 18 Aralık 2019 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Anneniz primi 15 tam yıla tamamlayacağı Aralık 2018 de emekli olabilir

Soru: Annemin doğum tarihi 18 Ağustos 1954, isteğe bağlı Bağ-Kur başlangıcı Aralık 2003 ayıdır. Acaba annem ne zaman emekli olabilir? 

Ahmet KARACA/AFYON

Cevap: Anneniz yaş haddinden emekli olmak için 15 tam yıl prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Aralık 2018 tarihine kadar aralıksız prim ödeyerek, toplam primini 15 tam yıla tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.