Eski memurlara emekli ikramiyesi ödenmezse yargı kilitlenebilir

|Posta Gazetesi| |01.12.2011|

Soru: Aşağıdaki soruyu dayım size sormam için bende yarım istedi. Konu ile ilgili bizi aydınlatmanızı rica ederim;

“1974 yılında askere gittim.

1976 yılında emekli sandığına tabi olarak çalışmaya başladım.

1989 yılında istifa edip sigortalı olarak çalışmaya başladım.

1999 yılı Eylül ayında sigortadan emekli oldum.

1976 ile 1989 yılları arasında memur olarak çalışma dönemimin ikramiyesini almadım.

9 Temmuz 2011 den itibaren çıkan kanunla geçmiş döneme ilişkin emekli ikramiyemi nasıl alabilirim?”

Alper ALTINAY

Cevap: Sizin durumunda olanlara emekli ikramiyesi ödenmesine mani olan yasa maddesini Anaysa Mahkemesi ikinci kere iptal etti. İptal kararı 9 Temmuz 2011 tarihli Resmi gazetede yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe girdi. 9 Temmuz 2011 den sonra emekli olanlar geçmiş yıllardaki memurluk sürelerinin emekli ikramiyesini alabiliyor.

9 Temmuz 2011 tarihinden önce emekli olup, alamadığı emekli ikramiyesi için dava açanlarda, Anayasa Mahkemesinin iptal kararından sonra davalar lehlerine sonuçlanacağından emekli ikramiyesi alacaklar.

Sizin gibi, 9 Temmuz 2011 den önce dava açmayanların durumu belirsiz. Anayasa mahkemesi kararları Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer, geriye yürümez gerekçesinden hareketle, siz ve sizin durumunuzda olanların emekli ikramiyesi alamayacağı görüşünde olanlar olduğu gibi, bizim gibi karşı görüşte olanlarda var. Bize göre, Anayasa Mahkemesi kararları kesinleşmiş işlemler için geriye yürümez. Ortada kesinleşmiş işlem olmadığından, yargı yoluyla da olsa emekli ikramiyesi alınabileceği kanısındayız.

SGK’ dan emekli ikramiyenizi talep etmeniz ve ret yazısı tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde idare mahkemesine dava açarak, yargı yolunu denemenizde yarar var.

Ayrıca, bir yasa çıkartarak emekli ikramiyelerinin ödenmesi ihtimalide oldukça yüksek. Aksi takdirde, yüz binlerce kişi dava açacak ve yargının iş yükü boş yere yükselecek. Diğer taraftan SGK milyonlarca lira dava masrafı ödemek zorunda kalacak. Tüm bu olumsuzlukları gidermek, eşitlik ve adaleti de sağlamak için, iki maddelik bir yasa çıkartılarak emekli ikramiyesi alamayanların ikramiyelerini ödemekte yarar var.

Başlangıcınız 23 Mayıs’sa 45, 24 Mayıs’sa 46 yaşı doldurmanız gerek

Soru: 28 Nisan 1970  doğumluyum. 1989  yılından beri SGK’ lıyım. Ne zaman  emekli olabilirim? Bilgi verirseniz sevinirim.

Özlem ÖZEN

Cevap: Sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl) olarak vereceğiniz yerde sadece yıl olarak vermişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma tarihini değiştirebiliyor.  Sigorta başlangıç tarihiniz 23 Mayıs 1989 ve öncesi bir tarihse, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5300 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 45 yaşınızı dolduracağınız 28 Nisan 2015 tarihinde emekli olabilirseniz.

Sigorta başlangıç tarihiniz 24 Mayıs 1989 ve sonraki bir tarihse, emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi,  5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Bu durumda da, 5375 gün priminiz olması şartıyla, 46 yaşınızı dolduracağınız 28 Nisan 2016 tarihinde emekli olabilirsiniz.

45 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: 1 Ocak 1968 doğumluyum. 7 Eylül 1980 tarihinde SSK lı oldum. 1986 -1994 arası 8 yıl 24 gün Bağ-Kura prim ödedim. 1997’nin Kasım ayı itibarı ile, başladığım sigortalı çalışmam halen aktif olarak devam ediyor. Ne zaman emekli olurum?

Şenyurt ŞAHİN

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5000 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemseniz de, 45 yaşınızı dolduracağız 1 Ocak 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Fiili çalışması olmayanın prim ödeme zorunluluğu yok

Soru: Doğum tarihim 13 Nisan 1971’dir. 4 Nisan 1993’te SSK’lı oldum. Ve 2011 yılının Ocak ayında işten ayrıldım. Şuana kadar toplam 6078 prim gün prim ödemem bulunmakta. Acaba ne zaman emekli olabilirim? Ve prim ödemelerine devam etmem gerekiyor mu?  

AYBARS

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 13 Nisan 2025 tarihinde emekli olabilirsiniz. Fiili çalışmanız olmadığı sürece prim ödeme zorunluluğunuz yok.

Sorunuzdaki bayan 3600 gün prim ödeyip 58 yaşı bekleyecek

Soru: Yarı emeklilik hakkında sorum olacaktı. 1 Temmuz 1997 tarihinde sigortası başlamış 10 Aralık 1963 doğumlu bayan, ne zaman yarı emekli olabilir?

Özgür YÖRÜK

Cevap: Sorunuzdaki bayan yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Toplam 3600 gün prim ödemesi şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağı 10 Aralık 2021 tarihinde emekli olabilir.

Rapor dereceniz için dava açabilirsiniz

Soru: 1982’den bu tarafa 3300 işgünü sigortam bulunmaktadır. 2010 senesinde doktora gittiğimde Burger denilen hastalık çıktı. Bununla ilgili Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinden yüzde 60 oranında iş göremez raporu aldım. SGK’ya verilen raporla malulen emekli olmam gerektiği belirtildi. Ancak SGK’ ya verdiğim raporu SGK emekli yapmamaktadır. Konu ile ilgili SGK’ ya verilen raporun Yüksek Sağlık Kurulu’na başvuruda da bulundum. Ancak halen sonuç alabilmiş değilim. Konu ile ilgili bilgilendirebilirseniz memnun olurum.

İsmail YORULMAZ

Cevap: Maluliyet derecesine Sosyal Güvelik Kurumu(SGK) Sağlık Kurulu karar vermekte ve malul aylığı bu karara göre bağlanmaktadır. Sigortalının talebi üzerine SGK’ ca yetkilendirilmiş olan hastanelerin sağlık kurulunca usulüne uygun düzenlene raporlar ve dayanağı tıbbi bilgilerin incelenmesi sonucu çalışma gücünün en az yüzde 60 şını kaybettiği SGK Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malul sayılarak malulen emekli edilerek aylık bağlanıyor. Sevk edilen hastanenin sağlık kurulundan alınan rapor derecesinin, genellikle SGK Sağlık Kurulunca düşürüldüğü görülüyor. Nitekim sizde rapor dereceniz düşürüldüğünden, malulen emekli edilmemişsiniz.  SGK Sağlık Kurulunun raporuna karşı  itiraz hakkınızı kullanmışsınız. İtirazınız sonuçlandığında, malullük dereceniz değiştirilmez ve emekli edilmezseniz, İş Mahkemesine dava açabilirsiniz. Mahkemenin tayin edeceği hastaneden alacağınız rapora göre, mahkeme malullük derecenize karar verir. Ve mahkeme yüzde 60 ve üstünde işgücü kaybına uğradığınıza karar verirse, malulen emekli olabilirsiniz.