Yüksek öğrenim gören 25 yaşını doldurana kadar yetim aylığı alabilir

Posta Gazetesi – 01.01.2012

Soru: 2008 ve 2009 yılında yetim maaşı almaktaydım. 2 yıllık radyo ve televizyon programcılığı bitirdim. Okul bitince maaşım kesildi. Bu sene itibariyle 2 yıllık başka bir üniversiteye kayıt oldum. fakat ilgili mevzuata göre, maaşım bağlanmayacağı söylendi. Size şunu sormak istiyorum.  Şimdi ben 2 yıllık okul bitirdim. Eğer’ ki ben DGS sınavı ile okulumu yükseltirsem ve 3. sınıftan başlarsam aynı bölüme, yetim maaşı almaya hak kazanır mıyım?  4 yıllık üniversite okuyanlar 25 yaşına kadar yetim aylığı alıyor. 2 nci üniversite diye yetim aylığı bağlanmazsa dava açarsam,  kazanma ihtimalim nedir?  Bu arada Emekli Sandığı yetim maaşı alanların sigortalı bir işte çalışması sorun teşkil eder mi? 

Yunus ŞEVİK

Cevap: Erkek çocuklar 18 yaşını, lise ve dengi okulda öğrenim görenler 20, yüksek öğrenim görenler 25 yaşını doldurana kadar ana veya babalarından dolayı yetim aylığı alabilir. 25 yaşınızı doldurmamışsanız üniversiteye kayıt olduğunuzda, okuldan alacağınız öğrenci belgesi ile bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurmanız halinde, yetim aylığınızın bağlanması gerekir. Çünkü, yasada birinci, ikinci üniversite ayrımı yok. 25 yaş ayrımı var. Yüksek öğrenim görüldüğü sürece, 25 yaş dolana kadar yetim aylığı alınabilir. Başvurduğunuzda kurum aylığınızı bağlayacaktır. Ola’ ki bağlamazsa, İş Mahkemesine dava açıp, başvuru tarihinden itibaren aylığınızın bağlanmasını yargı yoluyla sağlayabilirsiniz.

Ancak, 25 yaşınızı doldurmuşsanız, yüksek öğrenim görseniz de yetim aylığı alamazsınız.

Emekli Sandığından alınan yetim aylığı, sigortalı çalışma ile kesilmez.

SSK ve Bağ-Kurda aynı tarihte emekli olabiliyorsunuz

Soru:6 Şubat 1971 doğumluyum. 17 Eylül 1989 Bağ-Kur girişliyim. Aralıksız olarak Bağ-Kura devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? SSK ya geçsem faydası olur mu?

M.Hayri KINIK

Cevap: Bağ-Kurda emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. ara vermeden 17 Eylül 2014 tarihine kadar prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 6 Şubat 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Sigortalı çalışarak en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1260 günden sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 6 Şubat 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz. SSK ve Bağ-Kurda aynı tarihte emekli olabiliyorsunuz. SSK ya yaklaşık 45 gün az prim ödeniyor. Erken emeklilik yönünden SSK’nın sağladığı avantaj yok. Takdir sizin.

50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru:1 Ocak 1967 doğumluyum. 10 Ocak 1988 den 9 Temmuz 1989 a kadar sigortalı çalıştım. 9 Eylül 1989 dan bu yana Bağ-Kur primi ödemekteyim. Ne zaman emekli olabilirim?

Ali  GÜLTEN

Cevap: Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 50 yaş şartlarına tabisiniz.15 Mart 2012 e kadar çalışarak, toplam hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2017 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Üç dört yıl içinde tüm emeklilerin intibakı yapılacak

Soru: 1960 doğumluyum. 5300 iş gününden 2011 yılı mayıs ayında emekli oldum. Prim yekun 114,320 TL + 5317 TL askerlik yatırdım. Emekli maaşım asgari ücret üzerinden prim yatıranlarla aynı. Bu mümkün mü?

Remzi YILDIZ

Cevap: Taban aylık uygulaması nedeniyle  mümkün. Hatta 8000, 9000 gün prim ödeyenlerde sizinle aynı aylığı alıyor olabilir. Emekli aylıklarının  geneli düşük. Ayrıca kendi arasında adil ve eşit değil. Son yıllarda emekli aylığı  hesaplama usulünün sık sık, emekli aylığı tutarını düşürecek şekilde değiştirmesinin de, bu sonucun ortaya çıkmasında önemli rolü var. Ancak, siyasi otorite emekli aylıkları arasındaki adil ve eşit olmayan bu durumu gidermek için çalışma başlattı. Hazırlanmakta olan intibak yasası ile, ilk etapta 2000 den önce emekli olan yaklaşık iki milyona yakın emeklinin aylığını düzeltecek. 3,4 yıl içinde de tüm emeklilerin intibakının sağlanacağı ilgili bakan tarafından açıklandı. Umarız çalışmalar aksamadan devam eder ve fazlada uzatmadan tüm emeklilerin intibakı yapılır. İntibak tamamlandığında sizi de kapsayacağını hiç şüphe yok.  

Vergi indirim hakkı alırsanız 20 yıl erken emekli olursunuz  

Soru: 27 Eylül 1978 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Nisan 1997 olup, bugüne kadar 3540 gün prim ödemem var.  Halen özel bir kuruluşta çalışmaktayım. Yüzde 50 oranında özürlü raporum var. En erken ne zaman emekli olabilirim.

Ömer ATMACA

Cevap: Vergi indirim hakkı alırsanız, 6 Ağustos 2003 tarihi itibariyle 6 yıldan fazla 9 yıldan az süredir sigortalı olan 3 ncü derece özürlülere tanınan haktan yararlanarak, emekli olmak için 17 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz.  Ve 380 gün daha prim ödeyerek, 3540 gün olan prim ödemenizi 3920 güne tamamlamanız şartıyla, 17 yıllık sigortalılık süresini dolduracağınız 1 Nisan 2014 tarihinde, yaş aranamadan emekli olabilirsiniz.

Vergi indirim hakkı almazsanız, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. 2285 gün daha prim ödeyerek, 3540 gün olan prim ödemesini 5825 güne tamamlaması şartıyla, 56 yaşını dolduracağı 27 Eylül 2034 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Memurluktan sonra SSK dan önceki doğumlar borçlanılamıyor

Soru:10 Mart 1989 da, SSK girişim  var.  25 gün prim ödedim.1990 ila 1995 arasında memur  olarak  çalıştım. 1995’te işten ayrıldım. 2005 ten bu yana SSK’lı olarak çalışmaktayım. Doğum borçlanması yapabilir miyim?

 Y.S

Cevap: Doğum borçlanmasını SSK’lılar yapabiliyor. Borçlanma için sigorta başlangıç tarihinden sonraki doğumlar borçlanılabiliyor. Doğum tarihinden sonraki iki yıl içinde sigortalı çalışılmayan süreler borçlanılabiliyor. Doğum tarihlerinizi  bildirmemişseniz. Ancak 10 Mart 1989 dan sonra doğum yapmışsanız, doğum tarihiniz ile memuriyete başladığınız tarih arasında sigortalı çalışmadığınız süreyi borçlanabilirsiniz.

Doğumunuz memur olduğunuz dönemde ise, borçlanma yapamazsınız. Doğumunuz memurluktan ayrıldığınız 1995 ile SSK’lı çalışmaya başladığınız 2005 arasında ise, borçlanma yapamazsınız. 2005 ten sonra doğum yapmışsanız ve doğum sonrasındaki iki yıl içinde sigortalı çalışmanız olmayan günler varsa, bu günleri borçlanabilirsiniz.

Eşiniz bundan sonra prim ödemese de 3 Nisan 2014 de emekli olabilir

Soru: Eşim 3 Nisan 1967 doğumlu. 1 Ekim 1983 te SSK girişi var. Toplamda da 7900 gün prim ödemesi var. Ne zaman emekli olabilir?

Nurcan EKER

Cevap: Eşiniz emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi. Prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 47 yaşını dolduracağı 3 Nisan 2014 tarihinde emekli olabilir.