T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih : 29.02.2024
Sayı : E-83604451-207.02-90998795
Konu : Asgari Ücret Desteği
GENELGE
2024/3
Bilindiği gibi, 25/1/2024 tarihli ve 7495 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 6’ncı maddesi ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na geçici 101’inci madde eklenmiştir.
Anılan madde ile;
“4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
a) 2023 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 671 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2024 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
b) 2024 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için günlük 23,33 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Ancak (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı, 6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 1.341 Türk lirası olarak esas alınır.
Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2023 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması hâlinde bu madde hükümleri uygulanmaz.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için Kuruma bildirmediği veya eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve bu işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz. Ancak, ilgili ayda 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık brüt asgari ücretin onda birini geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri hakkında bu madde hükümleri uygulanmaya devam eder.
İşyerinde çalıştırılan sigortalılarla ilgili 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmediği, sigorta primlerinin yasal süresinde ödenmediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde; çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığı durumlarının tespit edilmesi, Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunması hâllerinde bu maddeye ilişkin hükümler uygulanmaz. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendiren ya da ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu tecil ve taksitlendirme veya yapılandırma devam ettiği sürece bu madde hükümlerinden yararlandırılır. Bu maddenin uygulanmasında bu Kanunun ek 14 üncü maddesi hükümleri uygulanmaz.
Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmemiş olması hâlinde bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimler esas alınır. 2023 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2023 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri hakkında birinci fıkranın (b) bendi hükümleri uygulanır.
Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılır.
3213 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında (a) bendi uyarınca belirlenecek günlük kazanç 1.789 Türk lirası olarak ve 2023 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim ödeme gün sayısının bir buçuk katını geçmemek üzere, 2024 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.
Bu madde hükümleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için uygulanmaz.
4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için bu maddenin birinci fıkrası uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilerek Türkiye İş Kurumuna iade edilir.
2024 Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ilişkin yasal süresi dışında Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya Hazine ve Maliye Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bu madde hükümleri uygulanmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Türkiye İş Kurumunun görüşleri alınmak suretiyle Kurum tarafından belirlenir.”
Hükümleri getirilmiştir.
Söz konusu maddeye istinaden Kurumumuzca yürütülecek olan işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1- KAPSAMA GİREN İŞVERENLER
5510 sayılı Kanun’un geçici 101’inci maddesine göre söz konusu destekten, anılan Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri yararlanacaktır.
Bu bakımdan, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerlerinden 5018 sayılı Kanun’a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idareleri ile 5018 sayılı Kanun’a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde sayılan kamu idareleri niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten yararlanamayacaklardır.
Diğer taraftan, işverenler asgari ücret desteğinden başvuru şartı aranmaksızın yararlandıklarından, ilgili idarelerin (işverenlerin), 5018 sayılı Kanun’a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan bir kuruluş olmasına karşın asgari ücret desteğinden yararlanmaları halinde;
– 5018 sayılı Kanun’a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer aldıklarına dair ilgili kurumdan alınacak belge ile Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğüne başvurarak asgari ücret desteğinden yararlandırılmalarının sonlandırılmasını talep etmeleri,
– 5018 sayılı Kanun’a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde belirtilen kuruluşlar kapsamında olduklarını beyan ettikleri yazı ile yapılan başvuru gereğince asgari ücret desteği uygulamalarının sonlandırılması,
– Anılan Kanun uygulamasının, işveren talebine gerek kalmadan Kurumumuz tarafından kendiliğinden (otomatik olarak) başlatılmış olması, bu bağlamda, işverene yüklenecek bir kasıt ve kusurdan bahsedilemeyeceği dikkate alındığında, yersiz yararlanıldığı kabul edilebilecek destek tutarlarının gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanmadan tahsil edilmesi,
Gerekmektedir.
2- DESTEK KAPSAMI VE DESTEKTEN YARARLANILACAK PRİM ÖDEME GÜN SAYISI
2.1- Destek Kapsamına Giren Sigortalılar
Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 No.lu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün değildir.
Buna karşın belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanun’un ek 9’uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de anılan destekten yararlanacaktır.
Öte yandan uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağından, işsizlik sigortasına ait sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacaktır.
Örnek 1: 2024 yılı Temmuz ayında;
(1) No.lu belge türünden 5 sigortalı,
(2) No.lu belge türünden 3 sigortalı,
(13) No.lu belge türünden 2 sigortalı,
(23) No.lu belge türünden 2 sigortalı,
bildirildiği varsayıldığında, 2024 yılı Temmuz ayında (1) ve (13) No.lu belge türlerinden bildirilen sigortalılardan dolayı destekten yararlanılacaktır.
2.2- Destekten Yararlanılacak Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması
2.2.1- 01.01.2024 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerleri
2023 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vb. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.
Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 01.03.2024 tarihinden sonra işleme alınacak olan 2023 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki (12/5/2010 tarihli ve 27579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 102’nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden/beyannamelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.
Örnek 2: 2023 yılı Temmuz ayı için tüm sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1 No.lu belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL’nin altında olan 6 sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının 150 gün olduğu, ancak 18.03.2024 tarihinde 2023 yılı Temmuz ayında bildirimi yapılan 2 sigortalının 15’er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin tespit edilmiş olması nedeniyle, bu iki sigortalı için yapılacak olan 15’er günlük gün ve kazanç ilavesi toplam prim ödeme gün sayısını 180 güne çıkarmakta ise de bu ek bildirim her halükarda 01.03.2024 tarihinden sonra işleme alınacağından bu işverenin sigorta primi desteğine esas azami gün sayısı yine 150 gün olacaktır.
Örnek 3: 2024/Temmuz ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2023/Temmuz ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 1 No.lu belge türünden;
– 15 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 600 TL üzerinden asıl ile 450 gün,
– 5 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 600 TL üzerinden iptal ile 150 gün,
– 3 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 600 TL üzerinden ek ile 60 gün,
– 6 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 675 TL üzerinden ek ile 180 gün prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında;
450-150+60 = 360 gün prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır. 6 sigortalı için bildirilen 180 günün prime esas kazancı 671 TL’nin üzerinde olduğu için destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesabında dikkate alınmayacaktır.
Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma bildirmediğinin, prim ödeme gün sayısının ya da prime esas kazanç tutarının eksik bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının;
– Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin,
– Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin,
– Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin,
yukarıda belirtilen 01.03.2024 tarihinden önce olmasına rağmen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 01.03.2024 tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.
Örnek 4: 2023 yılı Ağustos ayı için bütün sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı 1 No.lu belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL’nin altında olan 5 sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının 120 gün olduğu ancak 22.01.2024 tarihinde Kurum kayıtlarına giren ve 01.03.2024 tarihinden önce işleme alınan belgede/beyannamede 2023 yılı Ağustos ayında bildirimi yapılan 2 sigortalının 15’er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin anlaşılmış olması nedeniyle yapılacak olan 15’er günlük gün ve kazanç ilavesine ilişkin bilgi/belge 01.03.2024 tarihinden önce işleme alındığından, ek prim hizmet belgesindeki gün sayısı, her bir sigortalının günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL’nin altında olması koşuluyla, asgari ücret desteğine esas gün sayısı 120+30=150 gün olarak hesaplanacaktır. Ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sigortalının sigorta primine esas kazanç tutarı günlük 671 TL’nin üstüne çıkması halinde asgari ücret desteğine esas hesaplamada bu sigortalıların gün sayısı dikkate alınmayacaktır.
2023 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen ve günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 671 TL ve altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2023 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2023 yılında sigortalı çalıştırmamış veya 2023 yılının en son bildirim yapılan ayını takip eden aydan 2023 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri hakkında geçici 101’inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri uygulanacağından, bu gibi işyerleri bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında uygulama bu genelgenin “2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri” bölümündeki usul ve esaslara göre yürütülecektir.
Öte yandan, 2023 yılının aynı ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde bulunulmuş olmasına rağmen;
-0 (sıfır) gün 0 (sıfır) kazanç bildirilmiş olması halinde,
-Yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması halinde,
bu ayı takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden ay/aylarda da bildirim yapılmamış olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında ilk defa 2024 yılında tescil edilmiş işyeri gibi işlem yapılacaktır.
Örnek 5: 2024 yılı için yararlanılacak olan gün sayısının tespitinde 2023 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin esas alınması gerektiğinden, o işyerinden 2023/Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında sigortalı çalıştırılmamış ve 2023/Eylül ayında bir sigortalı ve 30 gün olarak bildirim yapılmış olduğu varsayıldığında, değerlendirmeye esas olmak üzere 2023/Eylül ayındaki aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı olan 30 gün 2024/Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları hesaplamasında dikkate alınacaktır.
Örnek 6: İşyerinde 2023/Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında sigortalı çalıştırıldığı ve 30 Eylül 2023 tarihinden sonra sigortalı çalıştırılmadığı varsayıldığında, uygulanacak olan asgari ücret desteği için 2024 yılının Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında 2023 yılının aynı ayları baz alınacak, 2024 yılının Ekim, Kasım ve Aralık aylarında ise 2023 yılında baz alınacak ay/aylar olmadığından, söz konusu aylarda işveren 2024 yılında tescil edilmiş işyerleri yönünden belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde bu destekten yararlanacaktır.
Örnek 7: 2023 yılında yapılan bildirimler Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Kasım
2024 yılında yapılan bildirimler Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık
Olduğu varsayıldığında,
Bu durumda 2024 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları için 2023 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos; 2024 yılı Eylül, Ekim ve Kasım ayları için 2023 yılı Kasım ayında bildirilen günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 671 TL’nin altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2024/Aralık ayı için 2023/Aralık ayında Kuruma bildirim yapılmadığından 2024/Aralık ayı için destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında “2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanılacaktır.
Örnek 8: Örnek 7’de 2023 yılı Temmuz ve Ağustos aylarında, işyerinde sadece bir sigortalının çalıştığı ve çalışan bu sigortalının da raporlu olması nedeniyle 0 (sıfır) gün 0 (sıfır) kazanç bildirilmiş olduğu varsayıldığında, 2024 yılı Temmuz ve Ağustos ayları için verilecek destek hesabında 2023 yılının ilk bildirim yapılan ayı olan 2023/Kasım ayı aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı esas alınacaktır.
Örnek 9: Örnek 7’de yalnızca 2023/Temmuz ayında bildirim yapılmış olması halinde, 2024/ Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz ayı için 2023 yılı Temmuz ayı baz alınacak olup, diğer aylar bakımından 2024 yılının aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen gün sayıları üzerinden destekten yararlanılacaktır. Ayrıca bu dönemler için destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında 2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanılacaktır.
2023 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden ve günlük prime esas kazancı 671 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere cari ayda uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır.
Örnek 10: 2023 yılı Mayıs ayında 1 No.lu belge türü ile 4 sigortalı ve 120 gün, 2 No.lu belge türü ile 2 sigortalı ve 60 gün, 24 No.lu belge türü ile 1 sigortalı ve 30 gün bildirim yapılan bir işyerinde;
2023/Mayıs ayında bildirilen sigortalılar
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | ||||
| (a) | 1 | 30 | 18.600 | 620 | 671 | 30 | ||||
| (b) | 1 | 30 | 18.600 | 620 | 671 | 30 | ||||
| (c) | 1 | 30 | 19.500 | 650 | 671 | 30 | ||||
| (d) | 1 | 30 | 20.400 | 680 | 671 | – | ||||
| (e) | 2 | 30 | 16.500 | 550 | – | – | ||||
| (f) | 2 | 30 | 16.800 | 560 | – | – | ||||
| (g) | 24 | 30 | 18.300 | 610 | 671 | 30 | ||||
| TOPLAM | 120 gün | |||||||||
| 2024/Mayıs ayında bildirilen sigortalılar | ||||||||||
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | ||||||
| (a) | 1 | 30 | 20.100 | 30 | ||||||
| (b) | 1 | 30 | 20.100 | 30 | ||||||
| (c) | 1 | 30 | 22.000 | 30 | ||||||
| (d) | 1 | 30 | 22.000 | 30 | ||||||
| (e) | 2 | 30 | 22.000 | – | ||||||
| (f) | 2 | 30 | 23.000 | – | ||||||
| (g) | 24 | 30 | 20.100 | 30 | ||||||
| TOPLAM | 150 gün | |||||||||
2024/Mayıs ayında destekten yararlanabilecek sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı 150 olmasına karşın; 2023/Mayıs ayında uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılardan 1 No.lu belge türü ile bildirilen (a), (b), (c) sigortalıları ile 24 No.lu belge türü ile bildirilen (g) sigortalısına ilişkin yapılan bildirimler 120 gün olduğundan (sigortalı (d)’nin 2023/Mayıs ayındaki günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL’nin üstünde olduğundan, (e) ve (f) sigortalıları ise 2 No.lu belge türüne tabi olduğundan hesaplamaya dâhil edilmemiştir.) işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 120 gün olacaktır.
Örnek 11: 2023 ve 2024 yılı Haziran aylarında bildirimi yapılan sigortalıların prim ödeme gün sayıları ve prime esas kazanç tutarları aşağıdaki şekilde olduğu varsayıldığında;
| 2023 YILI BELGE TÜRÜ 1 KANUN TÜRÜ 05510 671 TL’nin Altında Bildirilen 160 GÜN Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayıları | 2024 YILI BELGE TÜRÜ 1 KANUN TÜRÜ 05510 Prime Esas Kazanç Alt ve Üst Sınırı Arasında Bildirilen Sigortalıların 200 GÜN Prim Ödeme Gün Sayıları |
| BELGE TÜRÜ 1 KANUN TÜRÜ 14857 671 TL’nin Altında Bildirilen 150 GÜN Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayıları | BELGE TÜRÜ 1 KANUN TÜRÜ 14857 Prime Esas Kazanç Alt ve Üst Sınırı Arasında Bildirilen Sigortalıların 160 GÜN Prim Ödeme Gün Sayıları |
| BELGE TÜRÜ 13 671 TL’nin Altında Bildirilen 150 GÜN Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayıları | BELGE TÜRÜ 13 Prime Esas Kazanç Alt ve Üst Sınırı Arasında Bildirilen Sigortalıların 150 GÜN Prim Ödeme Gün Sayıları |
2023 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup, prime esas günlük kazanç alt sınırı 671 TL ve altında olan sigortalılar için bildirilen toplam prim ödeme gün sayısı 460 gün, 2024 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının 510 gün olması dolayısıyla 510 gün (Cari ay) > 460 gün (İlgili ay) olduğundan destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı 460 gün olacaktır.
Örnek 12: 11 No.lu örnekteki 2024 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının 400 gün olması halinde, destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı 2023 yılı Haziran ayında bildirilen prim ödeme gün sayısından az olması nedeniyle, 400 gün (Cari ay) < 460 gün (İlgili ay), destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı 400 gün olacaktır.
2024 yılının destekten yararlanılacak ilgili ayında yasal süresi içinde daha önce Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi için iptal nitelikte belge/beyanname verilmesi halinde destekten yararlanılacak tutar yeniden hesaplanacaktır.
Örnek 13: Destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısının 400 gün olduğu ve örnek 11’de belge türü 13 seçilerek verilen aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde prim ödeme gün sayısı 20 gün olması gerekirken, verilen aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde 30 gün olarak bildirilen bir sigortalının olduğu ve bunun için 10 günlük iptal nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verildiği varsayıldığında; destekten yararlanılacak gün sayısının hesabında 400-10=390 gün esas alınacaktır.
4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu’nun ek 9’uncu maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taş kömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken 2023 yılının aynı ayında 0510, 0520 iş kolu kodlarından ve 4, 5, 35, 36 ve 55 No.lu belge türlerinden bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı 1.789 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya % 50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.
Diğer taraftan, prim ödeme gün sayılarına yapılacak % 50 ilave hesaplamasında prim ödeme gün sayısının küsuratlı çıkması halinde, küsuratlı kısım dikkate alınmayacaktır.
Örnek 14: 2023 yılı Şubat ayında taş kömürü üretimi yapan bir işyerinde çalıştırılan sigortalılar için 1 No.lu belge türü ile 2 sigortalı ve 60 gün, 35 No.lu belge türü ile 24 sigortalı ve 719 gün, 2 No.lu belge türü ile 1 sigortalı ve 30 gün bildirim yapıldığı, 35 No.lu belge türü ile bildirilen sigortalıların günlük prime esas kazanç tutarlarının 1.789 TL’yi geçmediği diğer belge türleri ile bildirilen sigortalıların ise günlük kazançlarının 671 TL’nin altında olduğu varsayıldığında, 2023 yılı Şubat ayı aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan;
35 No.lu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 1.789 TL ve altında olan 24 sigortalı için 719 gün,
35 No.lu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 1.789 TL ve altında olan 24 sigortalının prim ödeme gün sayısının %50’sini geçmemek üzere = 719/2 = 359,50 = 359 gün,
35 No.lu belge türü ile bildirilen sigortalılar bakımından dikkate alınabilecek azami prim ödeme gün sayısı = 719 + 359 = 1.078 gün olacaktır.
1 No.lu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 671 TL ve altında olan 2 sigortalı için 60 gün (2 x 30) olmak üzere,
2023 yılı Şubat ayı için baz alınacak toplam 1.138 gün (1.078+60), 2024/Şubat ayında bildirilen
sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı ile karşılaştırılmak suretiyle destekten yararlanılacak azami
gün sayısı bulunacaktır.
Öte yandan, 2 No.lu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 671 TL ve altında olan sosyal güvenlik destek primine tabi olan sigortalı için söz konusu destekten yararlanılamayacaktır.
18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken, 2023 yılının aynı ayında bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı 1.341 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.
Buna göre, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerlerinden, 01.01.2024 ila 31.12.2024 tarihi arasındaki dönemlere ilişkin toplu iş sözleşmesi bulunan işyerlerinin 2023 yılı için sağlanacak olan destek tutarına esas günlük kazanç tutarının 1.341 TL olarak dikkate alınabilmesi amacıyla bu durumdaki işyerlerine ilişkin listeler sisteme tanımlanmaktadır.
Diğer taraftan, 01.01.2024 ila 31.12.2024 tarihi arasındaki dönemlere ilişkin toplu iş sözleşmesi imzalamasına rağmen söz konusu uygulamadan faydalanamadığını beyan eden işverenlerimizin Bakanlıktan alınan listelerde gerekli güncelleme/ekleme işlemlerinin yapılabilmesi amacıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekmektedir.
Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayda verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 23,33 TL ile çarpımı suretiyle hesaplanacak ve takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
Örnek 15: 11 No.lu örnekteki işverenin yararlanabileceği toplam prim ödeme gün sayısı 460 olduğundan, işverene verilecek asgari ücret destek tutarı 460 x 23,33 =10.731,80 TL olacaktır. Ayrıca ilgili ay için verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 23,33 TL ile çarpımı suretiyle hesaplanan destek tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/Edilecek Olan İşyerleri
2024 yılının esas alınacak ilgili ayında, yasal süresinde verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek
belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim
ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları
vb. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.
Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 28.02.2025 tarihinden sonra işleme alınacak olan 2024 yılının ilgili ayına ilişkin asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 102’nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.
2024 yılında tescil edilmiş veya edilecek olan işyerleri ile 2023 yılı öncesi tescil edilmiş olup 2023 yılında hiç bildirim yapılmayan işyerleri için uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. Dolayısıyla, 2024 yılında tescil edilen işyerlerinde 671 TL (0510 ve 0520 iş kolu kodlu ve 4, 5, 35, 36 ve 55 No.lu belge türleri işyerlerinde yer altında çalıştırılan sigortalılar için 1.789 TL), 6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 1.341 TL ve altında günlük sigorta primine esas kazanç bildirilmiş olunması şartı aranmadan prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları hesaplamada esas alınacaktır.
Örnek 16: 2024/Temmuz ayında bildirilen sigortalılar:
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı |
| (a) | 1 | 30 | 20.400 | 680 | Yok | 30 |
| (b) | 1 | 30 | 20.400 | 680 | Yok | 30 |
| (c) | 1 | 30 | 20.400 | 680 | Yok | 30 |
| (d) | 1 | 30 | 21.000 | 700 | Yok | 30 |
| (e) | 2 | 30 | 21.600 | 720 | Yok | – |
| (f) | 2 | 30 | 21.600 | 720 | Yok | – |
| (g) | 24 | 30 | 20.400 | 680 | Yok | 30 |
| (h) | 35 | 30 | 20.400 | 680 | Yok | 30 |
| 180 gün |
2024/Temmuz ayı için baz alınacak günlük prime esas kazanç tutarı olmadığından, uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılardan 1 No.lu belge türü ile bildirilen (a), (b), (c), (d) sigortalıları ile 24 ve 35 No.lu belge türü ile bildirilen (g) ve (h) sigortalılarına ilişkin yapılan bildirimlerden dolayı işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 180 gün olarak tespit edilecektir.
Destekle sağlanacak indirim tutarı ilgili ayda verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 23,33 TL ile çarpımı suretiyle hesaplanacaktır.
İlgili ay için verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 23,33 TL ile çarpımı suretiyle hesaplanan destek tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
3- DESTEKTEN YARARLANMAYA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
3.1. Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin Yasal Süresinde Verilmesi
Destekten yararlanılabilmesi için 2024 yılının Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verilmesi gerekmektedir. Buna göre yasal süresi içinde verilen asıl ve ek belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde verilen iptal belgelerindeki/beyannamelerindeki gün sayısı düşülerek yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
Örnek 17: 2024/Şubat ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2024/Şubat ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 1 No.lu belge türünden,
15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300 gün,
5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100 gün,
3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün,
Prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında; 300-100+90=290 gün prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.
2024 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ilişkin olmak üzere yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını artıracak mahiyetteki ek aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Buna karşılık yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını azaltacak mahiyetteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplamasında dikkate alınacaktır.
Örnek 18: 17 No.lu örnekte 2 sigortalı için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 60 gün prim ödeme gün sayısı bildirildiği varsayıldığında; yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki sigortalılardan dolayı destekten yararlanamayacağından, 300-100+90=290 gün prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır. (Yasal süresi dışında verilen 60 günlük ek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı hesaplamada dikkate alınmayacaktır.)
Örnek 19: 2024 yılı Nisan ayında 4 sigortalı için 120 gün bildirim yapılmıştır.
02.07.2024 tarihinde ilave 2 sigortalı için 60 gün ek prim hizmet belgesi verilmiştir.
07.08.2024 tarihinde 2 sigortalı için 40 gün iptal aylık prim hizmet belgesi verilmiştir.
Bu bilgilere göre 02.07.2024 tarihinde yasal süresi dışında verilen ek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayıları destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınmayacaktır. Buna karşılık 07.08.2024 tarihinde yasal süresi dışında verilen iptal aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sigortalıların prim ödeme gün sayılarında azalış meydana geldiğinden ve dolayısıyla destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı azalacağından, işyerinin 2024 yılı Nisan ayı için fazladan yararlandığı 40x 23,33=933,20 TL tutarındaki asgari ücret desteği 2024 yılı Nisan ayına ilişkin verilen destek tutarından düşülerek Türkiye İş Kurumuna iade edilmesi gerekecektir.
Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde belgelerin/beyannamelerin yasal süresinde verilmediği aylar/dönem için destekten yararlanılamayacaktır.
Örnek 20: 2024/Temmuz ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmediği ancak izleyen aylara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verildiği varsayıldığında, yalnızca yasal süresinde verilmeyen 2024/Temmuz ayından dolayı destekten yararlanılamayacaktır.
Ancak, her halükarda 2024 yılına ilişkin yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 102’nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 28.02.2025 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar destekten yararlanılacak tutarın hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.
Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde belgelerin/beyannamelerin yasal süresinde verilmediği aylar için destekten yararlanılamayacaktır.
Örnek 21: 2024/Mayıs ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde verilmediği ancak izleyen aylara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verildiği varsayıldığında, yalnızca yasal süresinde verilmeyen 2024/Mayıs ayından dolayı destekten yararlanılamayacaktır
3.2. Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinden veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinden Kaynaklanan Sigorta Primlerinin Yasal Süresinde Ödenmesi
2024 Ocak ila Aralık ayları/dönemlerinde söz konusu destekten yararlanılması bakımından aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmesinin yanı sıra tahakkuk edecek olan sigorta primlerinin de yasal süresi içinde ödenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla 2024 yılına ilişkin olduğu ayı/dönemi takip eden ayda ödenmesi gereken son tarihe kadar sigorta primlerinin ödenmemiş olması halinde destekten yararlanılması mümkün değildir.
Örnek 22: 2024/Haziran ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan sigorta priminin süresi içinde ödenmiş olduğu varsayıldığında 2024/Haziran ayında/döneminde destekten yararlanılması mümkündür.
Örnek 23: 01.02.2013 tarihinde tescil edilen ve 2024/Temmuz ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2024/Temmuz ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 13 No.lu belge türünden,
15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300 gün,
5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100 gün,
3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün,
Prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği ve söz konusu aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden doğan prim borcunun 31.08.2024 tarihine kadar ödenmediği varsayıldığında, 2024/Temmuz ayında/döneminde ve destekten yararlanılmayacaktır.
3.3. 2024 Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemi için Sigorta Primine Esas Kazancın Eksik Bildirilmiş veya Hiç Bildirilmemiş Olması
2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan anlaşılması halinde, 2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için destekten yararlanamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
Buna göre, 2024/Ocak ila Aralık aylarında/döneminde tek bir ayda dahi 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini geçen tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının veya hiç bildirim yapılmadığının tespiti halinde 2024/Ocak ila Aralık aylarında/döneminde destekten yararlanılamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
Örnek 24: 02.02.2022 tarihinde tescil edilen işyerinde (A) işvereninin 2024 yılı Ağustos ayında (B) sigortalısının prime esas kazanç tutarını eksik bildirdiğinin 07.11.2024 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2024/Ocak ila Aralık ayı için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılarından dolayı destekten yararlanamayacak olup; 2024/Ocak ila Aralık aylarında yararlanılan destek tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
Bununla birlikte, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan 2024/Ocak ila Aralık döneminde ilgili ayda toplam 2024/Ocak ila Aralık aylarına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini (2.000,25 TL) geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının veya hiç bildirim yapılmadığının tespiti durumunda Kurumca işverene yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerlerinde 2024/Ocak ila Aralık aylarında/döneminde asgari ücret desteğinden yararlanılacaktır. Tespit edilen eksikliğin on beş günlük sürenin dışında giderilmesi veya hiç giderilmemesi halinde söz konusu işyerinde 2024/Ocak ila Aralık ayları/dönemi için destekten yararlanılamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
Örnek 25: (C) işverenine ait işyerinde 13.09.2024 tarihinde Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan denetim sonucunda 2024 yılı Temmuz ayında Kuruma bildirilen bir sigortalının bu ayda 1.850,00 TL tutarında prime esas kazanç tutarının eksik bildirildiğinin tespit edildiği, işverenin söz konusu prime esas kazanç eksikliğini, Kurumca yapılacak yazılı ihtar üzerinde 15 günlük süre içinde tamamladığı varsayıldığında, 2024/Ocak ila Aralık ayları için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılarından dolayı destekten yararlanmaya devam edilecektir.
Örnek 26: (D) işverenine ait işyerinde Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan denetimde Kuruma bildirilen bir sigortalının 2024 yılı Temmuz ayında 1.500 TL, Ağustos ayında 750 TL ve Eylül ayında 2.200 TL tutarında prime esas kazancının eksik bildirildiğinin tespit edildiği varsayıldığında; 2024/Eylül ayında tespiti yapılan prime esas kazanç eksikliğinin (2.000,25 TL) TL’nin üstünde olması nedeniyle, söz konusu işyerinde 2024/Ocak ila Aralık ayları için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılarından dolayı destekten yararlanılamayacak olup; yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan destek tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
3.4. İşyerinin Yasal Ödeme Süresi Geçmiş Sigorta Primi, İşsizlik Sigortası Primi, İdari Para Cezası ile Bunlara İlişkin Gecikme Cezası ve Gecikme Zammı Borçlarının Bulunmaması, Borçlarının Çeşitli Kanunlar Gereğince Yapılandırılmış veya 6183 Sayılı Kanun’un 48’inci Maddesine İstinaden Tecil ve Taksitlendirilmiş Olması
Destekten yararlanılabilmesi için 2024 yılında Kuruma vadesi geçmiş borcun bulunmaması veya söz konusu borcun çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmış ya da 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirilmiş olması gerekmektedir.
Bu bakımdan, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunan işverenler, söz konusu borç ödenmediği veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmadığı ya da 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirilmediği sürece destekten faydalanamayacaktır.
Diğer taraftan, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunan işverenin söz konusu borcu ödemesi veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırması ya da 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirmesi halinde, borcun ödendiği veya yapılandırıldığı ya da 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirmenin yapıldığı tarih itibarıyla yasal verilme süresi geçmemiş ilk aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere diğer koşulların sağlanması kaydıyla destekten yararlanması mümkündür.
Örnek 27: 2024/Temmuz ayına ait sigorta priminin 2024/Ağustos ayı sonuna kadar ödenmemiş ve 15.11.2024 tarihinde ödenmiş olması halinde vadesi geçmiş prim borcu olması nedeniyle 2024/Temmuz-Ağustos-Eylül ayları için destekten yararlanılması mümkün değilken; buna karşın 2024/Ekim ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşulların da sağlanması kaydıyla destekten yararlanılması mümkündür.
Örnek 28: İşverenin Kuruma olan vadesi geçmiş borcunu 12.08.2024 tarihinde ödediği varsayıldığında, 12.08.2024 tarihi itibarıyla yasal olarak verilme süresi dolmamış olan 2024/Temmuz ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşullarında sağlanması kaydıyla destekten yararlanabilecektir.
Örnek 29: (A) işverenin (B) sigortalısına ait işe giriş bildirgesini yasal süresinde vermemesi nedeniyle uygulanan idari para cezasının 10.10.2024 tarihinde kendisine tebliğ olunduğu varsayıldığında, söz konusu idari para cezası borcunun 25.10.2024 tarihine kadar ödenmemesi halinde, kesinleşmiş olan idari para cezasının ödeneceği tarihe kadar destekten yararlanılması mümkün değildir.
Örnek 30: 29 No.lu örnekteki idari para cezası borcunun 22.11.2024 tarihinde ödendiği varsayıldığında, 22.11.2024 tarihi itibarıyla yasal olarak verilme süresi dolmamış olan 2024/Ekim ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşulların da sağlanması kaydıyla, destekten yararlanılabilecektir.
Destekten yararlanılan ayda Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunmayan işyeri işvereni tarafından destekten yararlanılan ay için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmesi veya belge türü/kanun türü değişikliği yapılması gibi nedenlerden dolayı destekten yararlanılan ay için geriye yönelik olarak 28.02.2025 tarihinden önce borç ortaya çıkması durumunda, söz konusu borç tahakkuk ettiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar ödenir veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılırsa ya da 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirme yapılırsa bu borçtan dolayı borç tahakkuk edilen ay için asgari ücret desteği verilmez ancak diğer aylar için işverenin asgari ücret desteğinden yararlandırılması sağlanır. Borcun belirtilen tarihe kadar ödenmemesi veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmaması ya da 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirme yapılmaması halinde borcun ödendiği tarihe kadar yararlanılmış asgari ücret destekleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır.
Örnek 31: (A) işyeri için 2024/Temmuz ayında 1 No.lu belge türü ile bildirilen 5 sigortalı için destekten yararlanılmıştır. Ancak 5 sigortalıdan (B) sigortalısının prime esas kazancının 1.000 TL eksik bildirilmesi nedeniyle yasal süresi dışında verilen ek aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden dolayı 22.09.2024 tarihi itibarıyla borç tahakkuk ettiği varsayıldığında; 31.10.2024 tarihine kadar borcun ödenmesi veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılması ya da söz konusu borcun 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirilmiş olması halinde, 2024/Temmuz ayı için asgari ücret desteği verilmez ve verilmiş olan asgari ücret desteği gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır, ancak 2024/Ağustos, Eylül ayları için işveren destekten yararlandırılır. Ancak borcun 31.10.2024 tarihinde ödenmemesi veya çeşitli kanunlar gereğince yapılandırılmaması ya da 6183 sayılı Kanun’un 48’inci maddesine göre taksitlendirme yapılmaması halinde borcun ödendiği tarihe kadar (2023/Ekim (ekim ayı dahil) ayına kadar) yararlanılmış asgari ücret destekleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır.
Örnek 32: 31 No.lu örnekteki işyerinin ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan borcunu 23.12.2024 tarihinde ödediği varsayıldığında, 2024/Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim ayları için destekten yararlanılamayacak, yararlanılmış destek tutarı olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
3.5. 2024 Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemi için Çalıştırdığı Kişileri Sigortalı Olarak Bildirmediği veya Bildirdiği Sigortalıları Fiilen Çalıştırmadığı Yönünde Herhangi Bir Tespitin Bulunmaması
Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlarından alınan yazılardan 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği ya da prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenlerin destekten yararlanması mümkün olmadığından, bu işverenler 2024 yılı Ocak (daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2024 Aralık ayları/dönemi için destekten yararlanamayacağı gibi 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde yararlanılmış destek tutarı olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
Örnek 33: (A) işverenin 2024 yılı Temmuz ayında (B) sigortalısını Kuruma bildirmediğinin 19.09.2024 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2024 Ocak ila 2024 Aralık aylarında/döneminde destekten yararlanamayacağı gibi 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde yararlanılmış destek tutarı olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
Örnek 34: 07.02.2023 tarihinde tescil edilen işyerinde 5 sigortalı çalıştıran (A) işverenin 2024 yılı Ağustos ayına ilişkin olarak (B) sigortalısını çalıştırmadığı halde Kuruma bildirdiğinin 16.10.2024 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2024/Ağustos ayı ve takip eden aylar için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılardan dolayı destekten yararlanamayacak olup, 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde destekten yararlanılmış olması halinde, yararlanılan destek tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
Diğer taraftan prime esas kazancı aylık brüt asgari ücretin onda birini (2.000,25 TL) geçmeyecek tutarda hiç bildirilmemiş olanların sigortalılık bildirimlerinin de süresinde yapılmadığının tespiti durumunda Kanun’un geçici 101’inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, yararlandırılan asgari ücret destek tutarları gecikme zammı ve gecikme cezasıyla birlikte geri alınacaktır.
Örnek 35: (A) işverenine ait işyerinde Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan denetimde 2024/Ağustos ayında;
– Kuruma bildirilen sigortalı (B)’nin 1.900,00 TL tutarında prime esas kazancının eksik bildirildiğinin,
– Çalışan (C) kişisinin sigortalı olarak Kuruma bildirilmediğinin,
– (D) ve (E) sigortalılarının fiilen çalışmadığı halde Kuruma bildirildiğinin,
tespit edildiği varsayıldığında; 2024/Ağustos ayında sigortalı (B) için tespit edilen prime esas kazanç tutarı her ne kadar 2.000,25 TL’nin altında olsa da, söz konusu işyerinde aynı ayda hem kayıt dışı sigortalı hem de sahte sigortalılık tespitinin yapıldığı dikkate alındığında, 2024/Ocak ila Aralık ayları/dönemi için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılardan dolayı destekten yararlanılamayacak olup; yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan destek tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
3.6. 2024 Ocak ila Aralık Aylarında/Döneminde Bildirilen Sigortalı Sayısının 2023 yılı Ocak ila Aralık Aylarında/Döneminde En Az Bildirim Yapılan Aydaki/Dönemdeki Sigortalı Sayısından Az Olmaması
Destekten yararlanılacak ayda/dönemde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının, 2023 yılı Ocak ila Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında olması halinde, en az sigortalı sayısının altında bildirim yapılan ayda/aylarda destekten yararlanılamayacaktır.
Buna göre; destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde;
– Gün bildirimi yapılmayan (sıfır gün bildirilmiş) sigortalılar (destekten yararlanılacak ayda/dönemde eksik gün nedeni 2-Ücretsiz İzin, 18-Kısa Çalışma Ödeneği, 21-Diğer Ücretsiz İzin, 27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler olarak seçilen sigortalılar hariç) ile uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılmayanlar dikkate alınmayacaktır. Dolayısıyla 2, 7, 12, 19, 21, 22, 23, 25, 39, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 48, 49 ve 50 No.lu belge türleri ile yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.
– Her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
– Bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
– Aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde, bir sigortalının birden fazla belge türü/kanun türü ile bildirilmiş olması halinde, bu sigortalı için ilgili dönemde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
– Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Örnek 36: (C) işvereni tarafından 2023 yılı Ocak ila Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgeleri/muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.
| Ay/Dönem | Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Sigortalı Sayısı | Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Sigortalı Sayısı | 0 (Sıfır) Gün Bildirim Yapılan Sigortalı Sayısı | Toplam Sigortalı Sayısı |
| 2023/Ocak | 30 | 1 | 1 | 32 |
| 2023/Şubat | 29 | 1 | 2 | 32 |
| 2023/Mart | 29 | 3 | 2 | 34 |
| 2023/Nisan | 28 | 5 | 3 | 36 |
| 2023 Mayıs | 29 | 4 | 0 | 33 |
| 2023/Haziran | 30 | 4 | 1 | 35 |
| 2023/Temmuz | 32 | 1 | 2 | 35 |
| 2023/Ağustos | 30 | 5 | 3 | 38 |
| 2023/Eylül | 32 | 4 | 1 | 37 |
| 2023/Ekim | 33 | 3 | 2 | 38 |
| 2023/Kasım | 33 | 3 | 2 | 38 |
| 2023/Aralık | 33 | 3 | 2 | 38 |
Buna göre; sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar ile 0 (sıfır) gün bildirim yapılan sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan ayın/dönemin tespitinde dikkate alınmadığından, işyerinin uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan 2023/Nisan ayındaki/dönemindeki sigortalı sayısı (28) baz alınacaktır.
(C) işvereni tarafından 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarında/döneminde aylık prim ve hizmet belgeleri/muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.
| Ay/Dönem | Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Sigortalı Sayısı | Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Sigortalı Sayısı | 0 (Sıfır) Gün Bildirim Yapılan Sigortalı Sayısı | Toplam Sigortalı Sayısı | Destekten Yararlanma Durumu |
| 2024/Ocak | 28 | 2 | 1 | 31 | Evet |
| 2024/Şubat | 30 | 1 | 0 | 31 | Evet |
| 2024/Mart | 32 | 0 | 0 | 32 | Evet |
| 2024/Nisan | 27 | 1 | 1 | 29 | Hayır |
| 2024/Mayıs | 27 | 0 | 0 | 27 | Hayır |
| 2024/Haziran | 29 | 1 | 2 | 32 | Evet |
| 2024/Temmuz | 28 | 1 | 0 | 29 | Evet |
| 2024/Ağustos | 28 | 1 | 0 | 29 | Evet |
| 2024/Eylül | 27 | 2 | 0 | 29 | Hayır |
| 2024/Ekim | 29 | 0 | 0 | 29 | Evet |
| 2024Kasım | 28 | 1 | 0 | 29 | Evet |
| 2024/Aralık | 27 | 2 | 0 | 29 | Hayır |
Bu durumda, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışan sigortalılar destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki bildirim yapılan sigortalı sayısının tespitinde dikkate alınmadığından en az bildirim yapılan 2023/Nisan ayındaki/dönemindeki sigortalı sayısının (28) altında bildirim yapılan 2024/Nisan, Mayıs, Eylül ve Aralık aylarında destekten yararlanılamayacaktır.
2023/Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ve 2024 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ilişkin sigortalı sayısında değişikliğe neden olacak şekilde gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen belgelere veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 102’nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 2023/Ocak ila Aralık ayları/dönemi için 01.03.2024, 2024 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için 28.02.2025 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının hesaplanmasında/en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile karşılaştırmada dikkate alınmayacaktır.
Örnek 37: (A) işverenine ait 2023/Ocak ila Aralık aylarına/dönemi için en az bildirim yapılan aya ilişkin sigortalı sayısı ile 2024/Temmuz ayında/döneminde uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının aşağıdaki gibi olduğu durumda;
| En Az Sigortalı Bildirimi Yapılan Ay | Sigortalı Sayısı | 2024/Temmuz Sigortalı Sayısı |
| 2023/Ağustos | 10 | 10 |
2024/Temmuz ayı için asgari ücret desteğinden yararlanılmakta iken 2023/Ağustos ayına ilişkin 1 sigortalı için yasal süresi dışında verilen ve 01.03.2024 tarihinden önce işleme alınan ek aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı sigortalının en az sigortalı sayısının hesaplanmasında dikkate alınması sonucu 2023/Ağustos ayındaki sigortalı sayısının 11’e yükseldiği varsayıldığında; 2024/Temmuz ayı sigortalı sayısı en az bildirim yapılan 2023/Ağustos ayındaki sigortalı sayısının altında kalacağından 2024/Temmuz ayı için destekten yararlanılamayacaktır.
Örnek 38: 37 No.lu örnekte 2024/Temmuz ayına ilişkin 1 sigortalı için 11.10.2024 tarihinde iptal aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verildiği varsayıldığında; sigortalı sayısını azaltacak mahiyette olan ve yasal süresi dışında verilen söz konusu belgedeki/beyannamedeki 1 sigortalının dikkate alınması nedeniyle 2024/Temmuz ayı için destekten yararlanılamayacaktır.
Örnek 39: (B) işverenine ait 2023/Ocak ila 2023/Aralık ayları/dönemi için en az bildirim yapılan aya ilişkin sigortalı sayısı ile 2024/Ağustos ayında/döneminde uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının aşağıdaki gibi olduğu durumda;
| En Az Sigortalı Bildirimi Yapılan Ay | Sigortalı Sayısı | 2024/Ağustos Sigortalı Sayısı |
| 2023/Temmuz | 10 | 9 |
2023/Temmuz ayına ilişkin 1 sigortalı için yasal süresi dışında verilen ve 01.03.2024 tarihinden önce işleme alınan iptal aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı sigortalının en az sigortalı sayısının hesaplanmasında dikkate alınması sonucu 2023/Temmuz ayındaki sigortalı sayısının 9’a düştüğü varsayıldığında; 2024/Ağustos ayı sigortalı sayısı en az bildirim yapılan 2024/Temmuz ayındaki sigortalı sayısıyla aynı olacağından 2024/Ağustos ayı için destekten yararlanılacaktır.
Örnek 40: 39 No.lu örnekte 2024/Ağustos ayına ilişkin 1 sigortalı için 28.09.2024 tarihinde ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verildiği varsayıldığında; sigortalı sayısını artıracak mahiyette olan ve yasal süresi dışında verilen söz konusu belgedeki/beyannamedeki 1 sigortalının dikkate alınmaması nedeniyle 2024/Ağustos ayı için destekten yararlanılamayacaktır.
Örnek 41: 39 No.lu örnekteki 2024/Ağustos ayına ilişkin iptal aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 28.02. 2025 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar, en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile karşılaştırma yapılmasında dikkate alınmayacaktır.
Örnek 42: 39 No.lu örnekteki 2023/Temmuz ayına ilişkin iptal aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 01.03.2024 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/ beyannamelerdeki sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.
4- SİGORTA PRİMLERİNİN İŞVEREN VE SİGORTALI HİSSELERİNİN TAMAMININ DEVLET TARAFINDAN KARŞILANDIĞI DURUMLARDA VERİLECEK DESTEK TUTARI
Sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı teşvikler kapsamında sigortalı istihdam ediliyor olması halinde, işverenlerin bu kapsamdaki sigortalıları için ödeyeceği sigorta primlerinin tutarının İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar asgari ücret desteğinden yararlanılabilecektir.
4.1- 01.01.2024 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerlerinde Yapılacak İşlemler
2023 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinde kayıtlı sigortalılardan günlük prime esas kazancı 671 TL ve altında, 0510, 0520 iş kolu kodu ve 4, 5, 35, 36 ve 55 No.lu belge türleri verilen işyerleri bakımından günlük prime esas kazancı 1.789 TL ve altında veya 6356 sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 1.341 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere, cari ayda gönderilen uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bildirilen toplam prim ödeme gün sayıları ile karşılaştırılmak suretiyle bulunacak prim ödeme gün sayısının 23,33 TL ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.
Örnek 43: 6’ncı bölgede kurulu bulunan işyerinin 2023/ Haziran ayında bildirilen sigortalıları:
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı kanun türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz Alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | ||||||
| (a) | 1 | 05510 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | ||||||
| (b) | 1 | 05510 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | ||||||
| (c) | 1 | 26322 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | ||||||
| (d) | 1 | 26322 | 30 | 20.550 | 685 | 671 | – | ||||||
| (e) | 2 | Yok | 30 | 19.800 | 660 | 671 | – | ||||||
| (f) | 24 | 4857 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | ||||||
| Toplam | 120 Gün | ||||||||||||
| 6’ncı bölgede kurulu bulunan işyerinin 2024/Haziran ayında bildirilen sigortalıları: | |||||||||||||
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı kanun türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | |||||||||
| (a) | 1 | 05510 | 30 | 20.005 | |||||||||
| (b) | 1 | 05510 | 30 | 20.005 | |||||||||
| (d) | 1 | 26322 | 30 | 20.005 | |||||||||
| (f) | 1 | 26322 | 30 | 20.005 | |||||||||
| (ı) | 1 | 26322 | 30 | 20.005 | |||||||||
| (g) | 24 | 26322 | 30 | 20.005 | |||||||||
| Toplam | 180 | ||||||||||||
Bu durumda, 2023/Haziran ayında 26322 sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 671 TL altında olan sigortalıların prim gün sayıları (30 gün) ile 05510 (60 gün) ve 4857 (30 gün) sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 671 TL’nin altında olan sigortalıların gün sayıları toplamı (120 gün) üzerinden destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
Dolayısıyla örneğimizdeki işyeri işverenine 2024/Haziran ayında bildirdiği uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalılarının gün sayısı toplamı 180 gün olmasına rağmen, azami destek verilecek olan gün sayısı bir önceki yıldaki günlük prime esas kazanç tutarı 671 TL ve altında olanların toplam gün sayısını geçemeyeceğinden, 120 gün üzerinden asgari ücret desteği verilecektir.
Örnek 44: 2023/Ağustos ayında (A) işyerinde çalıştırılanlara ilişkin belge ve kanun türü ile gün ve kazanç tutarları aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir.
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı kanun türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | |||||
| (a) | 1 | 05510 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | |||||
| (b) | 1 | 05510 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | |||||
| (c) | 1 | 05510 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | |||||
| (d) | 1 | 15921 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 | |||||
| Toplam | 120 gün | |||||||||||
| Bu işyeri için 2024 yılının aynı ayı olan Ağustos ayında çalıştırılan sigortalılara ilişkin tablonun aşağıdaki gibi gerçekleştiği varsayıldığında; | ||||||||||||
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı kanun türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | ||||||||
| (a) | 1 | 05510 | 30 | 21.000 | ||||||||
| (b) | 1 | 05510 | 30 | 21.000 | ||||||||
| (c) | 1 | 05510 | 30 | 21.000 | ||||||||
| (e) | 1 | 05510 | 30 | 20.500 | ||||||||
| (f) | 1 | 05510 | 30 | 20.500 | ||||||||
| Toplam | 150 gün | |||||||||||
Bu durumda, 2023/Ağustos ayında 15921 sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 671 TL altında olan sigortalının prim gün sayısı (30 gün) ile 05510 sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 671 TL altında olan sigortalıların gün sayıları (90 gün) toplamı (120 gün) üzerinden destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
2023 yılının aynı ayında 15921 Kanun türünden yararlanan sigortalının bilahare işten çıkmış olmasına rağmen, 2024/Ağustos ayında hesaplanacak prim gün sayısının hesabında çıkan sigortalının gün sayısı da dikkate alınacaktır. Dolayısıyla 2024 yılının aynı ayında destekten yararlanılacak azami gün sayısı yine 120 gün olacaktır.
4.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerinde Yapılacak İşlemler
2024 yılında tescil edilmiş veya edilecek olan işyerleri bakımından uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden ve sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından karşılandığı teşvikler kapsamındaki kanun türü seçilerek gönderilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları birlikte değerlendirilmek suretiyle destekten yararlanılmaya ilişkin bulunacak gün sayısının 23,33 TL ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.
Örnek 45: 6’ncı bölgede kurulu bulunan işyerinin 2024/Eylül ayında bildirilen sigortalıların;
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı kanun türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL |
| (a) | 1 | 05510 | 30 | 21.200 |
| (b) | 1 | 05510 | 30 | 21.200 |
| (d) | 1 | 26322 | 30 | 20.002,50 |
| (f) | 1 | 26322 | 30 | 20.002,50 |
| (ı) | 1 | 26322 | 30 | 20.002,50 |
| (e) | 1 | Yok | 30 | 20.800 |
| (g) | 24 | 4857 | 30 | 21.200 |
| Toplam | 210 gün |
2024/Eylül ayında işverene verilecek asgari ücret destek tutarı 210 x 23,33=4.899,30 TL olacaktır.
Örnek 46: (A) işvereninin 2024/Ekim ayında destekten yararlandığı tutarın 3.499,50 TL ve 2024/Kasım ayı bildirimlerinin aşağıdaki tablodaki gibi olduğu varsayıldığında;
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı kanun türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Ödenecek Sigorta Prim Tutarı TL |
| (a) | 1 | 26322 | 30 | 20.002,50 | Yok |
| (b) | 1 | 26322 | 30 | 20.002,50 | Yok |
| (c) | 1 | 26322 | 30 | 20.002,50 | Yok |
| (d) | 1 | 26322 | 30 | 20.002,50 | Yok |
| (e) | 1 | 26322 | 30 | 20.602,50 | 207 |
| Toplam | 150 gün |
İşveren 26322 kanun türünden yararlandığı için ve asgari ücretin üstünde ücret ödediği 1 sigortalısı olduğu için ödeyeceği sigorta prim tutarı örnekte olduğu gibi 207 TL’dir. Bu işveren 2024/Ekim ayı için toplam 3.499,50 TL destek alması gerekirken, işverenin ödeyeceği sigorta primi tutarının İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar asgari ücret desteğinden yararlanılabileceğinden, söz konusu işveren 207 TL tutarında destek alacaktır.
5. ALT İŞVERENİ BULUNAN İŞYERLERİ VE ALT İŞVERENLERLE İLGİLİ İŞLEMLER
5510 sayılı Kanun uyarınca alt işverenler için müstakil işyeri dosyası tescil edilmediğinden ve alt işverenler sosyal sigorta yükümlülüklerini asıl işverene ait işyeri dosyası üzerinden yerine getirdiklerinden, alt işvereni olan işyeri dosyalarında alt işverenlerin kendi çalıştırmış oldukları sigortalılarının asgari ücret desteğinden yararlanmaları için alt işverenlerin 5510 sayılı Kanun’un geçici 101’inci maddesinin uygulanacağı 01.01.2024-31.12.2024 döneminde faaliyetine devam ediyor veya faaliyete yeni başlayacak olması gerekmektedir.
Bu bakımdan, alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret desteği kapsamında destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin; 01.01.2024 tarihinden önce yapılmış ve 2024 yılında da faaliyetine devam ediyor olması halinde bu genelgenin “2.2.1- 01.01.2024 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerleri” bölümünde açıklanan usul ve esaslar, 01.01.2024 tarihinden sonra yapılmış/yapılacak olması halinde ise yine bu genelgenin “2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate alınarak her bir alt işveren için ayrı ayrı uygulanacaktır .
Bu kapsamda,
– Asgari ücret desteğinin hesaplanmasında, prim ödeme gün sayısının, toplam sigortalı sayısının, 2023 yılındaki uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen en az bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısının ve prime esas kazançların hesabı konusundaki bu genelgede belirtilen hususlar, asıl işveren ve her bir alt işveren yönüyle ayrı ayrı değerlendirilecektir.
Örnek 47: 2023/Temmuz ayında (A) asıl işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz Alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı |
| (a) | 1 | 30 | 19.500 | 650 | 671 | 30 |
| (b) | 1 | 30 | 19.500 | 650 | 671 | 30 |
| (c) | 1 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | 30 |
| (d) | 1 | 30 | 20.700 | 690 | 671 | – |
| (e) | 2 | 30 | 19.800 | 660 | 671 | – |
| Toplam | 90 gün |
| 2023/Temmuz ayında (B) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar; | |||||||||||
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | |||||
| (f) | 2 | 30 | 18.000 | 600 | 671 | – | |||||
| (g) | 24 | 30 | 18.000 | 600 | 671 | 30 | |||||
| Toplam | 30 gün | ||||||||||
| 2024/Temmuz ayında (A) asıl işvereni tarafından bildirilen sigortalılar; | |||||||||||
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | |||||||
| (k) | 1 | 30 | 22.000 | 30 | |||||||
| (l) | 1 | 30 | 22.000 | 30 | |||||||
| (m) | 1 | 30 | 22.600 | 30 | |||||||
| (n) | 1 | 30 | 22.200 | 30 | |||||||
| (o) | 2 | 30 | 21.000 | – | |||||||
| 120 gün | |||||||||||
| 2024//Temmuz ayında (B) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar; | |||||||||||
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | |||||||
| (y) | 1 | 30 | 21.000 | 30 | |||||||
| (g) | 1 | 30 | 26.000 | 30 | |||||||
| 60 gün | |||||||||||
Bu durumda;
(A) işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 90 gün,
(B) alt işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 30 gün olacaktır.
Örnek 48: 05.01.2024 tarihinde tescil edilen (A) asıl işverenince 2024/Haziran ayında bildirilen sigortalılar:
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | |
| (a) | 1 | 30 | 27.000 | 900 | Yok | 30 | |
| (b) | 1 | 30 | 27.000 | 900 | Yok | 30 | |
| (c) | 1 | 30 | 27.000 | 900 | Yok | 30 | |
| (d) | 1 | 30 | 27.000 | 900 | Yok | 30 | |
| (e) | 2 | 30 | 33.000 | 1100 | Yok | – | |
| Toplam | 120 gün | ||||||
| 2024/Haziran ayında (B) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar; | |||||||
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | |
| (f) | 2 | 30 | 27.000 | 900 | Yok | – | |
| (g) | 24 | 30 | 27.000 | 900 | Yok | 30 | |
| (h) | 35 | 30 | 24.000 | 800 | Yok | 30 | |
| Toplam | 60 gün | ||||||
2024/Haziran ayında (C) alt işvereni tarafından bildirilen sigortalılar;
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı |
| (ı) | 1 | 30 | 27.000 | 900 | Yok | 30 |
| (j) | 24 | 30 | 24.000 | 800 | Yok | 30 |
| Toplam | ün |
(A) işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 120 gün,
(B) ve (C) alt işverenlerinin yararlanabileceği toplam gün sayısı 60’ar gün,
olacaktır.
Örnek 49: (A) asıl işvereni ile (B) ve (C) alt işverenlerince 2023 Ocak ila Aralık aylarında/döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan ayların/dönemin aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;
| En Az Sigortalı Bildirimi Yapılan Ay | Sigortalı Sayısı | |
| A asıl işveren | 2023/Ağustos | 30 |
| B alt işveren | 2023/Mayıs | 22 |
| C alt işveren | 2023/Şubat | 21 |
(A) asıl işvereni ile (B) ve (D) alt işverenlerince 2024 Temmuz ayında yapılan bildirimlerin aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;
| 2024 Temmuz Ayı Sigortalı Sayısı | Günlük Destek Tutarı | 2024 Temmuz Ayı Desteğe Esas Gün Sayısı | 2024 Temmuz Ayı Destek Tutarı | |
| A asıl işveren | 32 | 23,33 TL | 900 | 20.997 TL |
| B alt işveren | 20 | – | – | |
| D alt işveren | 10 | 23,33 TL | 300 | 6.999 TL |
Buna göre;
– (A) asıl işverenince 2024/Temmuz ayında bildirilen sigortalı sayısı en az bildirim yapılan sigortalı sayısının (30) üstünde olduğundan 2024/Temmuz ayında (A) asıl işvereni destekten yararlanacaktır.
– (B) alt işverenince 2024/Temmuz ayında bildirilen sigortalı sayısı en az bildirim yapılan sigortalı sayısının (22) altında olduğundan 2024/Temmuz ayında (B) alt işvereni destekten yararlanamayacaktır.
– (D) alt işvereni 01.01.2024 tarihi itibarıyla (A) asıl işverenine ait işyeri sicil numarasından tescil edildiğinden destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında “2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanacaktır.
– (C) alt işvereninin 01.01.2024 tarihi itibarıyla başka bir asıl işverene ait dosyadan veya kendi adına bir dosyadan tescil edilmesi halinde destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında; “2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri” başlığında belirtilen usul esaslar dikkate alınarak alt işveren destekten destekten yararlanacaktır.
Destekten yararlanan alt işverenin Kuruma borcunun bulunması halinde, alt işverenle birlikte asıl işveren de borç ödenmediği sürece destekten yararlanamayacaktır.
Alt işverenler yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin borçlardan sorumlu tutulabileceğinden, asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kuruma borcu bulunmasına rağmen kendi alt işverenliğinden kaynaklanan borcu bulunmayan alt işveren destekten yararlanmaya devam edecektir.
Asıl işveren ile alt işverenler bakımından destekten yararlanma usul ve esaslarının tespitinin ayrı ayrı yapılması nedeniyle, alt işverenlerin çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin, sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının ya da bildirdiği sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde yalnızca ilgili alt işverenlerin destek tutarları geri alınacak, buna karşın asıl işverenin destek tutarı ise geri alınmayacaktır. Ancak asgari ücret desteğinin iptalinden dolayı alt işverene çıkacak borçlardan asıl işveren de müteselsilen sorumlu olacaktır.
Destekten yararlanmak için asıl işverenlerin alt işverenleri ile, alt işverenlerin ise birbirleriyle istihdamın kaydırılması şeklinde muvazaalı işlem yaptıklarının anlaşılması halinde bu işveren ve alt işverenler hakkında asgari ücret desteğine ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.
6. İHALE MAKAMLARINCA DESTEKTEN YARARLANAN İŞVERENLERİN HAKEDİŞLERİNDEN YAPILACAK KESİNTİLERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
Bilindiği üzere, 5510 sayılı Kanun’un geçici 101’inci maddesinde “4734 sayılı Kanun’un 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için bu maddenin birinci fıkrası uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilerek Türkiye İş Kurumuna iade edilir.” hükmü yer almaktadır.
Bu bakımdan, geçici 101’inci madde kapsamında destekten yararlanan işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca hakedişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan tutar “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görüntülenerek kesinti yapılacaktır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü ve ihale makamlarının destek tutarına ilişkin hakedişlerden yaptıkları kesintiler İşsizlik Sigortası Fonuna aylık olarak aktarılır. Aktarıma ilişkin bilgilendirme Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından ilgililerine yapılır.
7. EV HİZMETLERİNDE 10 GÜN VE DAHA FAZLA ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR İLE KONUT KAPICILIĞI İŞYERLERİNDE ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR
01.01.2024 tarihinden önce 5510 sayılı Kanun’un ek 9’uncu maddesinin birinci fıkrasına göre ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler ile konut kapıcılığı işyerlerinde sigortalı çalıştıran işverenler, Kanun’un geçici 101’inci maddesi uygulamasından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında bu genelgenin “2.2.1- 01.01.2024 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerleri” bölümünde açıklanan usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanabileceklerdir.
İlk defa 01.01.2024 ve sonrasında ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştırması nedeniyle ek 9’uncu madde kapsamında müracaat eden işverenler ile konut kapıcılığı işyerlerinde sigortalı çalıştıran işverenler hakkında destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında bu genelgenin “2.2.2- 2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerleri” başlığında belirtilen usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanılacaktır.
Ayrıca, 5510 sayılı Kanun’un ek 9’uncu maddesinin birinci fıkrasına göre ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler ile konut kapıcılığı işyerlerinde sigortalı çalıştıran işverenler bu destekten genelgenin “3- DESTEKTEN YARARLANMAYA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR” başlığında belirtilen şartları sağlamaları kaydıyla yararlanabileceklerdir.
8. ORTAK HÜKÜMLER
8.1- Muvazaalı İşlemlerin Önlenmesi
Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya ünvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Örnek 50: 01.01.2024 tarihinden önce tescil edilmiş olan bir işyerinin çalışanlarının tamamının destekten yararlanabilmesi amacıyla tüm sigortalılarını işten çıkartarak, işyerinin ilk defa faaliyete geçen bir işyeri gibi 2024 yılında yeniden tescil edilmiş olduğunun tespit edilmesi üzerine işyeri dosyası iptal edilerek önceki dosya ile birleştirilecek ve bu işyeri söz konusu destekten yararlandırılmayacaktır. Ayrıca, yeni kurulan bir işyeri gibi yararlanmış olduğu 2024/Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ilişkin destek tutarlarının da gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsili gerekecektir.
8.2- Desteğe Esas Gün ve Kazançların Kapsamı
2023 ve 2024 yıllarının esas alınacak ilgili aylarında/döneminde, prime esas kazanç miktarında ve prim ödeme gün sayısında değişikliğe neden olacak şekilde Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden, çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya da prime esas kazanç tutarını eksik bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen sigortalıların fiilen çalışmadığının;
-Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin, -Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde, söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin, -Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin, 2023 yılı için özel ve kamu sektörü işyeri ayrımı yapılmaksızın 01.03.2024 tarihinden, 2024 yılı için 28.02.2025 tarihlerinden önce olmasına rağmen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 102’nci maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından işleme alınma tarihlerinin 2023 yılı için 01.03.2024, 2024 yılı için 28.02.2025 tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki/beyannamelerindeki gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.
Örnek 51: Toplu iş sözleşmesine tabi işyerindeki sigortalıların bildirimlerinin aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;
2023 yılı Temmuz Ayı
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | |||||
| (a) | 1 | 30 | 36.000 | 1.200 | 1.341 | 30 | |||||
| (b) | 1 | 30 | 36.000 | 1.200 | 1.341 | 30 | |||||
| (c) | 1 | 30 | 36.000 | 1.200 | 1.341 | 30 | |||||
| (d) | 1 | 30 | 22.500 | 750 | 1.341 | 30 | |||||
| (e) | 1 | 30 | 22.500 | 750 | 1.341 | 30 | |||||
| Toplam | 150 gün | ||||||||||
| 2024 yılı Temmuz Ayı | |||||||||||
| Sigortalı | 2024 yılı belge türü | 2024 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı | ||||||
| (a) | 1 | 30 | 37.500 | 1.250 | 30 | ||||||
| (b) | 1 | 30 | 37.500 | 1.250 | 30 | ||||||
| (c) | 1 | 30 | 37.500 | 1.250 | 30 | ||||||
| (d) | 1 | 30 | 33.000 | 1.100 | 30 | ||||||
| (e) | 1 | 30 | 33.000 | 1.100 | 30 | ||||||
| Toplam | 150 gün | ||||||||||
20.01.2024 tarihindeki Yüksek Hakem Kuruluna göre, yukarıdaki toplu iş sözleşmesine tabi işyerindeki işçilerin ücretlerine 2023 yılı için % 70 zam üzerinden toplu iş sözleşmesinin bağıtlanmasına karar verilmiş olması durumunda; yeni toplu sözleşmeye göre 2023 yılı Temmuz ayı tablosu aşağıdaki gibi olacaktır.
| 2023 yılı Temmuz Ayı | |||||||
| Sigortalı | 2023 yılı belge türü | 2023 yılı gün sayıları | Toplam PEK tutarı TL | Toplu İş sözleşmesi farkına göre yeni ücret(%70) | Toplu iş Sözleşmesi sonrası Günlük PEK tutarı TL | Baz alınacak günlük PEK tutarı TL | Uygulamada baz alınacak olan sigortalıların gün sayısı |
| (a) | 1 | 30 | 36.000 | 61.200 | 2.040 | 1.341 | – |
| (b) | 1 | 30 | 36.000 | 61.200 | 2.040 | 1.341 | – |
| (c) | 1 | 30 | 36.000 | 61.200 | 2.040 | 1.341 | – |
| (d) | 1 | 30 | 22.500 | 38.250 | 1.275 | 1.341 | 30 |
| (e) | 1 | 30 | 22.500 | 38.250 | 1.275 | 1.341 | 30 |
| Toplam | 60 gün | ||||||
Buna göre, toplu iş sözleşmesi gereği oluşan fark ücretler ilişkin oldukları ayın prime esas kazancına dahil olduğundan, yeni duruma göre daha önce destekten yararlanılan (a), (b) ve (c) sigortalılarının, günlük prime esas kazanç tutarı 1.341 TL’nin üzerine çıktığından, bu sigortalıların gün sayıları 2024 yılı Temmuz ayında destekten yararlanılacak tutarın hesabında dikkate alınmayacaktır. Görüldüğü üzere toplu iş sözleşmesi yapılmadan önce 2024 yılı Temmuz ayında destekten yararlanılacak gün sayısının hesabında 2023 yılının aynı ayındaki 150 gün esas alınırken toplu iş sözleşmesinden sonra bu sayı 60 güne düşmüştür.
51 No.lu örnekteki karara göre verilen belgelerin işleme alınma tarihinin 01.03.2024 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki gün ve kazanç tutarları asgari ücret destek hesabında dikkate alınmayacaktır.
Örnek 52: 03.07.2024 tarihinde tescil edilmiş bir işyerinde, 28.08.2024 tarihinde işten çıkartılan (A) sigortalısının Ankara İş Mahkemesinde açtığı dava sonucunda, 30.12.2024 tarihinde işe iadesine karar verilmiştir. Bu karara göre işe başlatılan (A) sigortalısı için işveren tarafından iş akdinin feshedildiği ayı takip eden 2024 yılı Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık ayları için Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 102’nci maddesine göre verilen ek/asıl belge/beyanname nedeniyle belirtilen aylar için asgari ücret desteğinden yararlanabilmesi için bu karara ilişkin düzenlenecek belgelerin/beyannamelerin 28.02.2025 tarihine kadar işleme alınması gerekmektedir.
8.3- Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde Asgari Ücret Desteğinden Yararlanılması
Bilindiği gibi işyerlerinin devredilmesi veya intikal etmesi durumunda işyerini devralan veya işyeri intikal eden işverenler adına yeni bir dosya açılmayıp mevcut işyeri dosyası üzerinden işyeri bildirgesi alınmak suretiyle işlemler yürütüldüğünden asgari ücret desteği uygulamasında, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlemlerin yapılması gerekmektedir.
Öte yandan adres değişikliği nedeniyle gerek aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine ve gerekse bir ilden başka bir ile nakledilen işyerleri bakımından yeni işyeri dosyası tescil edildiğinden, adres değişikliği nedeniyle yeni tescil edilen işyerleri için işyerinin asgari ücret desteğinden nakledilen eski işyeri koşullarına göre yararlanması gerektiğinden, işyeri tescili aşamasında sigorta primleri teşvik uygulamasında olduğu gibi “adres değişikliği” seçeneği işaretlenmek suretiyle destekten yararlanılacaktır.
8.4- Asgari Ücret Desteğinin Sigorta Prim Borçlarına Mahsup Edilmesi
Bu genelgede belirlenen usul ve esaslara göre bulunacak asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayı takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. İşverenin 28.02.2025 tarihine kadar destekten yararlandığı işyerinden kaynaklı mahsup edilecek prim borcunun olmaması dolayısıyla alacaklı olması durumunda alacaklı olduğu tutar, işverenin Kuruma olan diğer borçlarına (idari para cezası dahil) mahsup edilecektir. Mahsup edilecek başka borcunun olmaması durumunda, 5510 sayılı Kanun’un 88 inci maddesinin onaltıncı fıkrası hükümleri dikkate alınacaktır.
8.5- Tereddüt Edilen Hususlarla İlgili Başvuru Yapılması Gereken Kurum
Kurum ve kuruluşların (işyerlerinin) 5018 sayılı Kanun’a ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellere girip girmediği hususlardaki sorularına ilişkin başvuru mercii Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü, ihale makamlarının destek tutarına ilişkin hakedişlerden yaptıkları kesintilerin aylık olarak İşsizlik Sigortası Fonuna aktarım sürecindeki hususlara ilişkin başvuru mercii Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, ihaleyi yapan idarelerin 4734 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler kapsamına girip girmedikleri, yapmış oldukları ihalelerin “sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü hizmet alımı” kapsamına girip girmedikleri gibi hususlardaki sorularına ilişkin başvuru mercii ise Kamu İhale Kurumu olduğundan yukarıda belirtilen hususlarda ilgili kurumlara müracaat edilmesi gerekmektedir.
8.6- Asgari Ücret Desteğinden Yararlanmak için Başvuru Şartı
5510 sayılı Kanun’un geçici 101’inci maddesinde yer alan asgari ücret desteğinden yararlanmak için işverenlerin başvuru şartı aranmayacak olup, genelgede belirtilen şartları taşıyan işverenlerimiz Kanun hükümlerinden yararlanacaktır.
9. YARARLANILAN DESTEK TUTARLARININ TÜRKİYE İŞ KURUMUNDAN TAHSİLİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
İşverenlerin yararlanmış olduğu destek tutarlarının Türkiye İş Kurumundan tahsiline ilişkin usul ve esaslar Sosyal Güvenlik Kurumu Strateji Geliştirme Başkanlığınca yerine getirilecektir.
Asgari ücret destek tutarının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından toplanan işsizlik sigortası prim gelirinden fazla olması durumunda, İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak olan tutar mahsuplaşma işleminin yapıldığı tarihten 1 (bir) iş günü sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hesaplarına aktarılır ayrıca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak olan tutar aktarım yapılacak tarihten en az 5 (beş) iş günü öncesinden Türkiye İş Kurumuna yazı ile bildirilir.
10. YÜRÜRLÜK
Bu Genelge hükümleri 01.01.2024 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihi itibarıyla yürürlüğe girer.
Bilgilerini ve gereğini arz/rica ederim.
Yaklaşım Yayınları 29 yıldan beri basılı ve yorumlu mevzuat yayıncılığında en etkili kuruluş olmuştur
Mevzuat değişikliklerinden ve etkinliklerimizden haberdar olmak için.
©2023. Yaklaşım Dergisi Tüm Hakları Saklıdır
