Yazar: Arif TEMİR*

E-Yaklaşım / Temmuz 2024 / Sayı: 379

I- GİRİŞ

Okulların tatil olması ile birlikte çalışanlar tatil hazırlıklarına başlıyor. Tatil hazırlığı yaparken çalışanın ne kadar yıllık izin hakkı olduğunu bilmesi de çalışan ve işveren yönünden önem arz ediyor. Yıllık izin çalışanlar yönünden büyük bir öneme sahiptir. Bu önemi yıllık izni düzenleyen mevzuatta öngörüyor. Örneğin yıllık ücretli izin anayasal bir hak olması ve İzin hakkından vazgeçilemiyor olması bu önemden kaynaklanıyor. Yıl boyunca çalışanların bir süre dinlenmeleri, beden ve ruh sağlığı bakımından gerekli olduğu gibi izin sonrası verimliliği ve motivasyonu da olumlu yönde etkiliyor([1]).

Bu yazımızda; işçilerin yıllık ücretli izin hakları ve iznin kullanılmasında dikkat edilmesi gereken hususları açıklamaya çalışacağız.

II- İŞÇİLERİN YILLIK İZİN HAKLARI

A- İŞÇİLERİN YILLIK İZİN SÜRELERİ 

İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. 

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi: 

× Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden, 

× Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara 20 günden, 

× Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden, az olamaz.

B- YILLIK İZİN SÜRELERİNDE AVANTAJLI OLANLAR

Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamamaktadır. Yeraltı maden vb işlerde çalışanların izinlerine 4 gün daha ilave edilir. Yıllık izin sürelerine rastlayan hafta tatili ve bayram günleri ayrıca yıllık izin süresine eklenir([2]).

C- YILLIK İZİN ÜCRETİNİN ÖDENMESİ VE YOL İZNİ

Yıllık izin süreleri, iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilmez. İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin veya avans olarak öder. İşçi talep ederse 4 güne kadar ücretsiz yol izni verilir([3]).