Yazar: Mahmut ÇOLAK*

E-Yaklaşım / Nisan 2024 / Sayı: 376

I- GİRİŞ

İhaleli işlerin aynı SGK işyeri dosyası üzerinden işlem görüp görmemesi devamlı tartışma konusu olmuş, idareler ile yüklenicileri (işverenleri) ve hatta Sosyal Güvenlik Kurumunu karşı karşıya getirmiştir. İdareler yüklenicilere SGK’da ayrı dosya tescil ettirmeleri gerektiğini, yükleniciler de önceden açılan geçici işyeri dosyasından yapılması gerektiğini iddia etmektedirler. Bu iddia edilen hususların SGK uygulamalarına uygunluğu bu makale çalışmamızda değerlendirilecektir.

II- KONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin “işyeri bildirgesi” başlığını taşıyan 27. maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yapılan düzenlemeye göre; “İşverenin talebi üzerine aynı işverene, aynı iş kolunda olmak üzere işin bitiminden itibaren bir ay içerisinde tekraren verilen veya ihale edilen güvenlik, temizlik, taşıma ve benzeri nitelikteki hizmet alımı işlerinde yeni bir işyeri bildirgesi verilmeksizin söz konusu işlerin yürütüldüğü işyeri dosyası üzerinden işlemler yürütülebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.”

Yapılan bu düzenlemeyle; önceki işin tekrarı niteliğinde olan sözleşme veya ihale konusu yeni iş için, işyeri dosyası açılmaksızın iş ve işlemlerin daha önce açılan geçici işyeri dosyasından yürütülebilmesi amaçlanmaktadır.

İlgili hüküm kapsamında yeniden işyeri dosyası tescil ettirilmeksizin daha önceden açılan geçici işyeri dosyasından işlemlerin yürütülebilmesi aşağıdaki şartların varlığına bağlı kılınmıştır.

1) Aralarında yapılan sözleşme ile verilen veya 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunları dâhil olmak üzere ihale edilen güvenlik, temizlik, taşıma ve benzeri nitelikteki hizmet alımı işinin yapıldığı bir işyeri dosyasının bulunması:

İşveren tarafından tekraren alınan veya ihale suretiyle yüklenilen iş için işyeri dosyası tescil edilmeksizin işlerin yürütülmesine ancak bu konuda daha önce açılmış geçici mahiyette bir işyeri dosyasının bulunması şartıyla SGK tarafından izin verilecektir.

2) İşverenin yazılı talebinin olması:

İşveren tarafından tekraren alınan veya ihale suretiyle yüklenilen iş için işyeri dosyası tescil edilmeksizin daha önce açılmış mevcut işyeri dosyası üzerinden işlemlerin yürütülmesinde işverenin konuya ilişkin yazılı talebinin olması şartı aranacaktır. Bu doğrultuda işverenlerin veya yetki verilen kişilerin konuya ilişkin olarak taleplerini içeren ve 2020/20 sayılı Genelge eki Ek-3’te yer alan başvuru formu ile birlikte yeni işin sözleşme tarihiyle yeni işe başladığı tarih (bu tarih dâhil) arasında işyerinin işlem gördüğü sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine başvurmaları gerekmektedir.

Peki, yazılı talep olmadan mevcut işyeri dosyası üzerinden işlem yapılması durumunda SGK nasıl işlem tesis eder? İşverenin ilgili uygulamadan yararlanmak amacıyla SGK Ünitesine yazılı talebi olmaksızın mevcut işyeri dosyasından sona eren ihalenin bitim tarihini takip eden aydan itibaren bildirimde bulunmaya devam etmesi halinde iradesini bu yönde ortaya koyduğu kabul edilerek, diğer şartların sağlanmış olması koşuluyla da ihale konusu veya özel sektör tarafından tekraren verilen işlerde işyeri dosyası tescil edilmeksizin aynı dosyadan işlemlerin yürütülmesine SGK Ünitesi tarafından izin verilecek ve 5510 sayılı Kanun gereği idari para cezası uygulanmayacaktır.

3) İşin aynı işverene verilmesi:

Yeniden işyeri dosyası tescil ettirilmeksizin önceden açılan geçici işyeri dosyasından işlemlerin yürütülebilmesine izin verilebilmesi için işin aynı işverene verilmesi şartı aranacaktır.

Örneğin; (X) kamu kurumu tarafından ihale suretiyle ve 2023 yılı için (A) işverenine verilen temizlik işi ilgili idarenin uygun görmesiyle 2023 yılı Mayıs ayında (B) işverenine devredilmiş ve (C) işvereni adına işyeri dosyası açılmıştır. 2024 yılı için söz konusu işin (C) işverenine verilmesi halinde işlemlerin (C) işverenin adına tescil edilmiş işyeri dosyasından yürütülebilmesine SGK Ünitesi tarafından izin verilecektir.

4) Önceden açılan geçici dosyadan yapılan iş ile söz konusu dosyadan yapılmaya devam edecek işin iş kolu kodunun aynı olması:

Yeniden işyeri dosyası tescil ettirilmeksizin önceden açılan geçici işyeri dosyasından işlemlerin yürütülebilmesi için tekraren alınan iş ile SGK Ünitesinde bulunan mevcut dosyada yapılan işin iş kolu kodunun aynı olması gerekmektedir. İlgili SGK Ünitesi tarafından mevcut işyeri dosyasında yer alan bilgiler ve belgeler ile verilen belgelerdeki bilgiler karşılaştırılacak olup iş kolu kodlarının aynı olması halinde tekraren alınan iş için mevcut dosyadan bildirimde bulunulmasına SGK Ünitesi tarafından izin verilecek, iş kolu kodlarının farklı olması halinde ise mevcut dosyadan bildirimde bulunulmasına SGK Ünitesi tarafından izin verilmeyecektir.

Örneğin; (X) kamu kurumuna ilişkin temizlik işi 2023 yılı için (A) Ltd. Şti. tarafından ihale suretiyle yüklenilmiş olup söz konusu işe ilişkin geçici işyeri dosyası 8121- Binaların genel temizliği iş kolu kodundan tescil edilmiştir. 2024 yılı için aynı şirket tarafından (B) kamu kurumuna ait özel güvenlik işinin yüklenilmesi halinde ise söz konusu ise ilişkin özel güvenlik faaliyet kodu 8010 olacağından mevcut işyeri dosyasından bildirimde bulunulmasına SGK Ünitesi tarafından sizin verilmeyecektir.

5) Yeni işin aynı işverene tekraren sözleşmeyle verilmiş…

Yazının Tamamı İçin Abone Olun