Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından:
SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK
(05 Aralık 2017 Tarihli ve 30261 Sayılı Resmi Gazete’ de Yayımlanmıştır)
MADDE 1 – 12/5/2010 tarihli ve 27579 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“n) Meslek mensubu: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu uyarınca yetki almış olup bağımsız çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirleri,
o) Aylık prim ve hizmet belgesi: Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için işverenlerce Kuruma verilmesi gereken ve sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin bildirilmesine mahsus belgeyi,
ö) Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi: Vergi kanunlarına göre verilmesi gereken muhtasar beyanname ile Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek matrahlarıyla birlikte kesilen vergilerin ve sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin bildirilmesine mahsus beyannameyi,”
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(4) Kurumun merkezi bilgisayar sisteminde bir arıza olmamasına rağmen, işverenin işyeri dosyasının veya sigortalının ikametgahının bulunduğu bölge, il, ilçe veya mahalde;
a) Kurumun hizmet satın aldığı internet servis sağlayıcılarında meydana gelen arızalar,
b) Elektrik ve iletişim alt yapısında meydana gelen arızalar,
c) Yangın, yıldırım, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve işlem yapmayı engelleyici durumlar,
ç) Sel veya su baskını, fırtına, yer kayması, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, terör saldırıları,
nedeniyle Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi, belge, bildirge ve beyannamelerin, yapılması gereken prim ödemelerinin veya Kuruma yapılması gereken başvuruların yapılamaması ve söz konusu durumların Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce tespit edilmesi ve bu hususun da Kurum Başkanlık Makamınca uygun görülmesi halinde bu yükümlülükler sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci iş gününün sonuna kadar yerine getirilirse Kanunda öngörülen sürede yerine getirilmiş sayılır.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Üçüncü fıkranın (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“b) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrenciler, yükseköğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında oldukları halde çeşitli nedenlerle provizyon verilemeyen öğrenciler hakkında da ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri,”
“f) Kanunun ek 15 inci maddesi kapsamında güvenlik korucuları hakkında uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası hükümleri,”
b) Yedinci fıkranın (ç) bendinde yer alan “Türk Silahlı Kuvvetleri” ibaresi “Millî Savunma Bakanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.
c) Yedinci fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“e) Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı nam ve hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı nam ve hesabına okumaya devam edenler ile subay ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylar,”
ç) Sekizinci fıkrada yer alan “(ç) ve (d)” ibaresi “(ç), (d) ve (e)” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan “Resmî meslek ve sanat okulları ile yetkili resmî makamların izniyle kurulan meslek veya sanat okullarında ve” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Birinci fıkra aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için çalışmaya, meslekî ve teknik eğitime, meslekî ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimine, staja veya bursiyer olarak göreve başladıkları tarihten itibaren sigortalı hak ve yükümlülükleri başlar.”
b) İkinci fıkranın (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar, göreve başladıkları veya okullarında öğretime başladıkları tarihten, kendi hesabına okumakta iken Milli Savunma Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı hesabına okumaya başlayanların, bu Kurumlar adına okumaya başladıkları tarihten itibaren on beş gün içinde,”
c) Üçüncü fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“f) Kanunun ek 15 inci maddesi kapsamındaki güvenlik korucularının bildirimi valiliklerce çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde,”
ç) Altıncı fıkra aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(6) Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendine tabi olanların bildirimleri Milli Eğitim Bakanlığı, öğrencilerin eğitim gördükleri okullar, yüksek öğretim kurumları, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler için projenin yürütüldüğü kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ve üniversitelerce yapılır.”
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Dördüncü fıkranın (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendine tabi olanların sigortalılığı mesleki ve teknik eğitimin, mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitiminin, stajın veya bursun bittiği tarihten itibaren sona erer ve bu tarih Milli Eğitim Bakanlığı, öğrencilerin eğitim gördükleri okullar, yüksek öğretim kurumları, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler için projenin yürütüldüğü kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları ve üniversitelerce,”
b) Dördüncü fıkraya aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Ayrıca Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar için aylık prim ve hizmet belgesi verilmemesi veya tutukluluk ve gözaltı hali, yol izni ve diğer ücretsiz izinler, devamsızlık, puantaj, kısmi istihdam, yarım çalışma, fesih, tarihinde çalışmama ve diğer nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde gün ve kazanç bildiriminde bulunulmaması halinde en son primin ilişkin olduğu tarih itibarıyla sigortalılığı durdurulur. Ancak ilgili kanununda belirtilen ücretsiz izin halinde ise iznin sona erdiği tarih itibarıyla sigortalılığı durdurulur.”
c) On birinci fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki muhtar sigortalılığı ile aynı maddenin (b) bendindeki diğer sigortalılık statülerine aynı anda tabi olacak şekilde çalışılması durumunda, muhtar sigortalılığı dikkate alınır.”
ç) Aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(13) Kanunun ek 15 inci maddesi kapsamındaki güvenlik korucularının görevlerinin sona erdiği tarihten itibaren bir ay içinde e-sigorta yoluyla bildirilir.”
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Madde başlığı “İşe giriş ve işten ayrılışın re’sen tescili” şeklinde değiştirilmiştir.
b) Birinci fıkrada yer alan “Kuruma bildirilmediği tespit edilenlerin” ibaresinden sonra “tescil işlemleri Kurumca re’sen yapılır” ibaresi eklenmiştir.
c) Aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(3) Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca fiilen yapılan denetimler veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitler sonuçlanıncaya kadar aylık prim ve hizmet belgesinde en son bildirilen tarih esas alınarak işten ayrılış bildirgesi re’sen düzenlenebilir.
(4) Çalışmakta olduğu işyerinin kapanması, işverene ulaşılamaması, sigortalılardan çalışılmadığına dair ihbar veya bildirimde bulunulması ve benzeri sebeplerle sigortalının işten ayrıldığına dair Ünitece varılacak kanaate göre aylık prim ve hizmet belgesinde en son bildirilen tarih esas alınarak işten ayrılış bildirgesi re’sen düzenlenebilir.”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Birinci fıkranın ilk cümlesinde yer alan “e-sigorta ile” ibaresi “elektronik ortamda” şeklinde değiştirilmiş ve ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
b) İkinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“İşverenin talebi üzerine aynı işverene, aynı iş kolunda olmak üzere işin bitiminden itibaren bir ay içerisinde tekraren verilen veya ihale edilen güvenlik, temizlik, taşıma ve benzeri nitelikteki hizmet alımı işlerinde yeni bir işyeri bildirgesi verilmeksizin söz konusu işlerin yürütüldüğü işyeri dosyası üzerinden işlemler yürütülebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.”
c) Aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(10) İstihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermemek, aynı ilde olmak ve işveren tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait iş kolu kodu aynı olan ve Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüm işyerlerinin, birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine Kurumca izin verilebilir; birden fazla ünite bölgesinde işyeri bulunması halinde ise tek dosyanın işlem göreceği ünite, Kurumca belirlenir.
(11) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyeri işverenleri tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı kamu kurum ve kuruluşu işverenine ait iş kolu kodu aynı olan ve birden fazla Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü sınırları içindeki tüm işyeri dosyalarının birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine istihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermeyecek şekilde Kurumca izin verilebilir.”
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Birinci fıkrada yer alan “bir ay içinde” ibaresi “yedi iş günü içinde” şeklinde ve “elden vermekle” ibaresi “vermek” şeklinde değiştirilmiştir.
b) Üçüncü fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“d) Gerekli görülmesi halinde 18/2/2017 tarihli ve 29983 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği ekinde yer alan sözleşme örneği,”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 40 ıncı maddesinin onuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(10) Sigortalının, hastalık ve analık sigortası bakımından geçici iş göremezlik ödeneği almasına esas istirahat raporu süresi içinde, sigortalılık hâlinin herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde, sigortalılığın sona erdiği tarihten sonra en fazla onuncu güne kadar geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.”
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 49 uncu maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(5) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinden birden fazlasına tabi olarak çalışmış veya prim ödemiş olan sigortalıların malûllük aylığı bağlanmasına ilişkin talepleri, son sigortalılık hâline göre sonuçlandırılır. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılardan, Kanunun 25 inci maddesi uyarınca vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedilmesi veya hastalıkları kanunlarında tayin edilen sürelerden fazla devam etmesi nedeniyle Kurum Sağlık Kurulunca malul sayılmalarına rağmen, aylık bağlanmasına ilişkin sigortalılık süresi ve/veya prim ödeme gün sayısı şartını sağlamamaları nedeniyle bu statüdeki görevlerinden ayrılışlarında aylık bağlanamayan sigortalılara, belirtilen koşulları sonradan taşımaları ve talepleri halinde yeniden maluliyet değerlendirilmesi yapılmaksızın son sigortalılık statüleri esas alınarak malullük aylığı bağlanır.”
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 50 nci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) İkinci fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (b) bendi kapsamındaki sigortalılardan, prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunanlardan, primi ödenmiş gün sayısı en az 1800 olanların sevk işlemleri yapılır ve buna ilişkin masraflar Kurumca karşılanır.”
b) Dördüncü fıkrada yer alan “İkinci ve üçüncü fıkralardaki” ibaresi “Üçüncü fıkradaki” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 59 uncu maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 60 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 62 nci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Ancak Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında veya bu kapsamda geçen hizmetlerle birlikte Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalıların hak sahiplerine aylık bağlanacağı durumlarda, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçen hizmetlere ait prim ve prime ilişkin her türlü borçların ödenmesi zorunludur.”
“Hak sahiplerine bağlanacak aylığın başlangıç tarihi, bu fıkra hükümlerine göre tespit olunur.”
MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin 66 ncı maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Altıncı fıkrada yer alan “Türk Silahlı Kuvvetleri veya Emniyet Genel Müdürlüğü” ibaresi “Milli Savunma Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.
b) Onuncu fıkra yürürlükten kaldırılmıştır.
c) On birinci fıkraya üçüncü cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Yanlış veya yersiz olarak yapılmış borçlanma tutarları da faiz uygulanmaksızın ilgililere iade edilir.”
MADDE 17 – Aynı Yönetmeliğin 67 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “yaşlılık, malûllük veya ölüm” ibaresi “yaşlılık veya malullük” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 18 – Aynı Yönetmeliğin 76 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(4) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar, diğer gerçek veya tüzel kişiler ile Kamu idareleri ve Kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan Kanunun 8 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 100 üncü maddesi kapsamında münferiden istenilen bilgi ve belgelerin bir aylık süre içerisinde gönderilmesi gerekmektedir. Bilgi ve belgelerin yapılan tebligata rağmen bir ay içerisinde gönderilmemesi veya noksan gönderilmesi halinde idari para cezası uygulanır.”
MADDE 19 – Aynı Yönetmeliğin 78 inci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:
a) Birinci fıkra aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Kurum Sağlık Kurulunca gerekli görülen veya sigortalı ve hak sahiplerinin malullük durumlarında artma veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç olduğunu ileri sürmeleri veya sigortalı ve hak sahipleri dışında bu kararlara yapılan ihbar ve şikayetler ile Kurumca yürütülen denetim ve soruşturma kapsamında kısa veya uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin kontrol muayeneleri, bu muayeneye istinaden düzenlenmiş sağlık kurulu raporu ve daha önce Kurum tarafından verilmiş kararlara ilişkin tüm belgelerin birlikte değerlendirilmesi ile yapılır.”
b) Beşinci fıkra aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(5) Kontrol muayenesine tabi tutulması gereken sigortalılara; kontrol muayene tarihlerinden en az 3 ay önce yazı ile sevk talebinde bulunarak kontrol muayene işlemlerini yaptırmaları gerektiği bildirilir.”
MADDE 20 – Aynı Yöne