Yazar: Eyüp Sabri DEMİRCİ*

E-Yaklaşım / Ekim 2023 / Sayı: 370

I- GİRİŞ

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme Ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamına giren işletmelerde çalışan Ar-Ge ve tasarım personeli ile Ar-Ge ve tasarım personelinin % 10’u kadar destek personeline (4691 sayılı Kanun kapsamında toplam personel sayısı on beşe kadar olan bölge firmaları için bu oran % 20 olarak uygulanır) ödenen ücretlerden dolayı gelir vergisi stopaj teşvikinden ve sigorta primi işveren hissesi teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.

Ancak, kapsama giren personelin haftalık 45 saati aşan çalışmalarından ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretlerinden dolayı gelir vergisi stopaj teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmazken, sigorta prim desteğinden yararlanılıp yararlanılamayacağı ya da haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlendiği işyerlerinde 45 saate kadar yapılan fazla sürelerle çalışmalara istinaden ödenen ücretlerden dolayı gelir vergisi stopaj teşvikinden ve sigorta prim teşvikinden yararlanılıp yararlanılamayacağı tereddüt konusu olabilmektedir.

Bu yazımızda 5746 ve 4691 sayılı Kanun kapsamına giren işyerlerinde istihdam edilen Ar-Ge ve tasarım personeli ile destek personeline fazla sürelerle çalışma ve fazla çalışma karşılığında ödenen ücretlerden dolayı gelir vergisi stopaj teşvikinden ve sigorta prim teşvikinden yararlanılıp yararlanılamayacağı hususu gerekçeleriyle birlikte açıklanacaktır.

II- GELİR VERGİSİ STOPAJ TEŞVİKİ YÖNÜNDEN FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA VE FAZLA MESAİ ÜCRETLERİ

Gerek 5746 sayılı Kanun’un 3/2. fıkrasında, gerek 4691 sayılı Kanun’un Geçici 2/3. fıkrasında, gerekse Araştırma, Geliştirme Ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama Ve Denetim Yönetmeliği’nin 10/3. fıkrasında “Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu teşvikten faydalanamaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Bu bakımdan kapsama giren personelin haftalık 45 saatin üzerindeki fazla çalışma sürelerinden dolayı ödenen fazla mesai ücretlerinin gelir vergisi stopaj teşvikine konu edilmesi mümkün bulunmadığı kanunda hiçbir tereddüte mahal bırakılmayacak şekilde açıklanmıştır.

Diğer taraftan, madde metninde yer alan “Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu teşvikten faydalanamaz.” ibaresindeki “ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretlerin” ibaresinin haftalık 45 saatle ilişkilendirilmediği değerlendirilmektedir.

Başka bir anlatımla, haftalık çalışma süresinin 45 saatin altında belirlendiği işyerlerinde haftalık çalışma süresi ile 45 saate kadar yapılan f…