Ramazanda işten erken ayrılınır mı?

Ramazanın başlamasıyla birlikte ramazan ayında oluşan sorunlara ilişkin olarak okuyucularımdan sorular aldım. Bu soruları cevaplamaya çalışalım. 

Okuyucularımdan Ali Bey, bir satış mağazasında tezgahtar  olarak çalıştığını, öğlen birbuçuk saat ara dinlenmesi verildiğini birbuçuk saatlik ara dinlenmesini kullanmayıp akşam işten birbuçuk saat  erken çıkmak istediğini, patronun bunun mümkün olmayacağını söylediğini, nasıl bir yol izlemesi gerektiğini” soruyor.  

Ara dinlenme süresinin, işe ara dinlenme süresi kadar geç başlama veya aynı süreyle erken bırakma şeklinde kullandırılması amaca uygun değildir. Ara  dinlenmesi süresinin günlük çalışma süresi içerisinde  kullandırılması gerekiyor.  Bu nedenle patronun uygulaması mevzuata uygun. 

Oruç tutan öğle yemeğinin parasını patrondan  alır mı?   

Okuyucularımdan Fatma Hanım, işyerinde öğle yemeklerinin bütün çalışanlara verildiğini, ancak ramazan ayında oruç tutanların öğle yemeği yemediğini, patrondan yemek yemedikleri için yemeğin yerine yemeğin ücretini para olarak talep ettiklerini, ancak patronun para veremeyeceğini söylediğini, bu konuda ne yapmamızı önerirsiniz diye soruyor. 
Sayın Fatma Hanım, öğle yemeğini patronun herkese vermiş olması patronun kusurunun olmadığını gösterir. Bazı çalışanların oruç tutmaları bu sonucu değiştirmez. Ancak toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesinde yemek yemeyenlerin yemek ücretlerinin ödeneceğine ilişkin bir düzenleme varsa bu durumda patron oruç tutan işçilere öğle yemeğinin bedelini para olarak öder. Sözleşmede özel hüküm yoksa patron oruç tutanlara yemek parası ödemeyebilir. 
Patron ramazanda yıllık izin vermiyor ne yapmalıyım?  Okuyucularımdan Neşe Hanım, ramazan ayında izin kullanmak istediklerini,  patronun işyerinde işlerin yoğunluğunu gerekçe göstererek hiç kimseye izin vermeyeceğini söylediğini, bu konuda ne yapmaları gerektiğini soruyor. 
Çalışma mevzuatına göre yıllık iznin  ne zaman kullanılacağını işveren belirliyor. İşveren, işçinin izin kullanma talebiyle bağlı değildir. Örneğin işçi ramazan ayında yıllık izin kullanmak istemiştir. İşveren/patron bu talebi uygun görmeyip ramazan ayı sonrasında örneğin Temmuz ayında işçiye yıllık izin verebilir. Ramazanda yıllık izin kullanma konusunun iyi niyet kapsamında işçi ile işverenin anlaşması ile çözülmesi en uygun yöntemdir. 

Ramazan’da fazla mesai yapılır mı? 

Nihat Ok adlı okuyucum patronun ramazanda fazla mesai yaptırmaya devam ettiğini, kendilerinin de fazla çalışmaların ramazanda yarı oranında azaltılmasını istediklerini ancak patronun fazla mesai süresini düşürmeyeceğini söylediğini, bu durumda ne yapmaları gerektiğini soruyor. 

Ramazan ayında fazla çalışma yapılmayacağına ilişkin mevzuatta bir düzenleme bulunmuyor. 
Sayın Ok, fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapmak istemeyen işçi verdiği onayı otuz gün önceden işverene yazılı olarak bildirimde bulunmak kaydıyla geri alabilir. Bu yola başvurabilirsiniz, ancak bu yol pek mantıklı gözükmüyor. Çünkü ramazan ayı bitmiş oluyor.  Bu nedenle işverenle bir daha konuşarak uygun bir çözüm yolu bulmanızda fayda var.

Güneş Gazetesi – 18.05.2018