Mobbinge uğrayan tezgahtarın hakları
Tezgahtarlık/satış danışmanlığı yapan okuyucularım; mobbinge uğradıklarını, mobbinge uğrayanların haklarının neler olduğunu ve bu konuda nereye nasıl müracaat etmeleri gerektiğini soruyorlar. Okuyucularımın bu sorularını cevaplamaya geçmeden önce mobbing konusunu kısaca açıklamakta fayda var.
Çalıştığımız işyerlerinde amirlerimiz ve çalışma arkadaşlarımız tarafından bir çoğumuz mobbinge uğruyor olabiliriz. Ancak mobbinge uğradığımızın farkına bile varamadığımız olabiliyor. Bir kısmımız mobbingin ne olduğunu da bilmiyoruz.
Düşmanca ve ahlak dışı yaklaşım
Mobbingi kısaca açıklayalım. Mobbing sözcüğünün Türkçe’deki karşılığı psikolojik tacizdir. Mobbing (psikolojik taciz); işyerinde gerçekleşen, bir veya daha fazla kişi tarafından, bir veya daha fazla kişiye, sistemli bir şekilde, düşmanca ve ahlakdışı bir yaklaşımla, süreklilik gösteren bir sıklıkla, çok çeşitli sebepleri olabilen, kişiyi sindirme amacı ile, kişinin özgüvenine uygulanan psikolojik saldırgan davranışlar olarak tanımlanıyor. Bu tür davranışların en az 6 ay sistemli şekilde devem etmesi gerekiyor. İşyerinde sinirlenen bir arkadaşımızın , amirimizin bize bir konuda bir kez ses tonunu yükselterek konuşması psikolojik taciz olarak kabul edilmiyor.
Tazminat almasını önleme amacı
Bilindiği üzere psikolojik taciz, çalışanların sağlıklarının bozulmasına, özgüven azalmasına, sosyal izolasyona, iş verimi düşüşlerine, depresyona ve hatta intihara neden olabiliyor. Çalışma hayatında psikolojik taciz uygulamalarının en önemli amacı, çalışanın tazminat almadan işten ayrılmasını sağlamaktır. Bu bilgilerden sonra mobbinge uğrayan tezgahtarların haklarını açıklayalım. Mobbinge uğrayan tezgahtarın hakları şöyle sıralanabilir:
*İş sözleşmelerini haklı nedenle derhal sonlandırabilir.
*Çalışma süresi bir yıl ve üzerinde ise kıdem tazminatına hak kazanır.
*İş kanununa göre eşit davranmama tazminatı alabilir.
*Borçlar Kanunu hükümlerine göre maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
*İşten atılmışsa (iş güvencesi kapsamında ise) işe iade davası açabilir.
*İşe iade davasını kazanıp işbaşı yaptırılmazsa işe başlatmama tazminatı alır.
*İşten atılıp yıllık izin kullanmamışsa izin parasını alır.
Mobbinge uğrayan nereye başvuracak?
Psikolojik tacize uğrayan çalışan ALO 170’e başvurarak yardım talebinde bulunabilir. İşten ayrılan tezgahtar ücret ve tazminat gibi haklarını alamamışsa çalışma ve iş kurumu müdürlüğüne başvurabilir veya iş mahkemesinde dava açabilir.
Güneş Gazetesi – 13.05.2016