Sığınmacı çalıştırma şartları

Türkiye’de sığınmacı konumunda olan Suriyelilerin çalıştırılması konusunda Bakanlar Kurulu’nca 15.01.2016 tarihinde 2016/8375 sayılı karar çıkartıldı. Bu kararda sığınmacılara yönelik genel nitelikli çalışma izinleri konusunda düzenlemeler yapıldı.  Düzenlemelerin ayrıntılarını açıklayalım. 

Suriyelilerin izinsiz çalışacağı işler 

Mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacak olan Suriyeliler çalışma izni muafiyet kapsamında bulunuyor. Ancak bu işler için il ve kota sınırlaması getirilebilecek. Çalışma izni muafiyet kapsamında çalışacaklar için geçici koruma sağlanan yerin valiliğine “çalışma izni muafiyet belgesi” için başvuru yapılacak. İlgili valilik bu talebi Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderecek. Bakanlıkça “çalışma izni muafiyet belgesi” verilecek. 

Suriyeliler çalışma iznini nasıl alacaklar? 

Geçici koruma sağlanan Suriyeliler, geçici koruma kayıt tarihinden  itibaren 6 ay sonra Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına çalışma izni için başvurabilecekler. İşçi olarak çalışmak isteyenlerin başvurularını, bunların işverenleri e-Devlet kapısı üzerinden yapacaklar.(Geniş bilgi için bakınız. Türkiye’de Yabancıların Çalışma İzinleri, Yaklaşım Yayınları Ankara 2015, www.ariftemir.com). 
Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na çalışma izni için başvuru yapacak olan Suriyeli sığınmacılardan sağlık meslek mensuplarının Sağlık Bakanlığı’ndan, eğitim meslek mensuplarının Milli Eğitim Bakanlığı’ndan veya Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı’ndan ön izin almaları gerekiyor. Aksi halde çalışma izni başvurular kabul edilmeyecek. 

En fazla kaç Suriyeli çalıştırılacak? 

10’dan az çalışanı bulunan işyerlerinde en fazla 1 Suriyeli çalışabilecek. Diğer işyerlerinde Suriyeli sayısı çalışan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yüzde 10’nu geçemeyecek. 

Çalışma izni harçları çalışma süresine göre değişmektedir. Buna göre 2016 yılında 1 yıla kadar (1 yıl dahil) 191.00 TL, 3 yıla kadar (3 yıl dahil)  575.40 TL ve süresiz çalışma izni 959,80 TL olarak uygulanacak. 
Suriyelilere ne kadar ücret ödenecek? 

Geçici koruma statüsündeki Suriyelilere yürürlükte bulunan asgari  ücretten (1.647 TL’den) az ücret ödenmeyecek. Kısmi süreli çalışanlara da çalıştıkları süreyle orantılı olarak ücret ödenecek. 
Çalışma izni alınan Suriye uyruklu sığınmacıların Sosyal Güvenlik Kurumu’na sigorta girişlerinin yapılması gerekiyor. Buna göre işverenlerin; çalışma izin belgesindeki izin başlangıç tarihinden itibaren 45 gün içinde  sigortalı işe giriş bildirgesini düzenleyip Sosyal Güvenlik Kurumu’na vermeleri gerekiyor. Çalışma izin belgesinin işverene tebliğ tarihi ile çalışma izin tarihinin farklı olması halinde çalışma izin belgesinin işverene tebliğ tarihinden itibaren 45 günlük süre içinde sigortalı işe giriş bildirgesi kuruma verilecek. 

İzinsiz Suriyeli çalıştırmanın Cezası 

Çalışma izni bulunmayan Suriyeli sığınmacıyı çalıştıran işverenlere her bir Suriyeli  için 2016 yılında 8.848.TL idari para cezası uygulanacak. 
Suriyeli sığınmacıları çalışma izni alarak çalıştırmanın maliyeti  191 TL harç parası, izin almadan çalıştırmanın cezası ise 8 bin 848 TL’dir. Görüldüğü üzere izin alarak çalıştırmak oldukça avantajlı. İşverenlerin ceza ile karşılaşmamaları için Suriyelileri çalışma izni alarak çalıştırmaları  gerekiyor.

 
Güneş Gazetesi – 04.03.2016