Patron kafasına göre işçiden kesinti yapamaz

Okuyucularımdan ücret kesintisi  konusunda çok sayıda soru alıyorum. Bu durumda olan okuyucularımdan birisi de Çağlar G. Okuyucum çalıştığı işyerinde yaklaşık 300.000 TL açık çıktığını ve bu tutarın 2 yıl geriye dönük olarak mağazada çalışan tüm personellerin satış priminden/maaşından kesildiğini, bu şekilde kesinti yapılan 30-40 civarında çalışma arkadaşının olduğunu, kesinti ile ilgili yazılı bir bilgilendirmenin yapılmadığını, işverenin sebebi ya da failini bulamadığı hırsızlık olayından kaynaklı kaybın satış primlerinden/maaşlarından kesilip kesilmeyeceğini soruyor.  

Okuyucumun sorusu ve diğer sorulara cevap olması yönünden ücret kesintisini ayrıntılı olarak açıklayalım. 

Kesinti için işçinin onayı şart Çalışma hayatında işçi ve işverenlerin uymak zorunda oldukları mevzuattan, toplu iş sözleşmesinden veya iş sözleşmesinden doğan çeşitli kurallar var. İşverenler işçilerin işlerini gereği gibi yapmamalarından dolayı çeşitli zararlara uğraya bilirler. Uğramış oldukları bu zararları işçilerin ücretlerinden doğrudan doğruya kesemezler. 

Patron, ‘işçi bana 300 bin Lira zarar verdi, ben bu zararı işçinin her ay maaşından keserim’ diyemez. Patron, kesinti yapabilmesi için  işçisinin onayını alması gerekiyor. Bu onay zarar doğduktan sonra alınacak. Önceden iş sözleşmesi ile veya ayrı olarak alınan onaylar geçerli değil. 

En fazla maaşın dörtte biri 

İşçi vermiş olduğu zarardan dolayı ücretinden kesinti yapılmasını kabul ettiği takdirde, işveren işçinin aylık ücretinin en fazla  dörtte birini kesebilir. Daha fazlasını kesemez. Ancak,  işçinin bakmak zorunda olduğu aile üyeleri için hakim tarafından takdir edilecek miktar bu paraya dahil değildir. Nafaka borcu alacaklılarının hakları saklıdır. İşçi vermiş olduğu zarardan dolayı ücretinden kesinti yapılmasına onay vermezse patronun genel hükümlere göre işçi aleyhine dava açması gerekiyor. 

Okuyucum Çağlar G. nin, patronuna ücretinden kesinti yapılacağı konusunda bir onay vermediği anlaşılıyor. Okuyucum ve diğer 30-40 arkadaşının kesilen primlerini/maaşlarını patronlarından istemeleri gerekiyor. Patronun bu kesintileri ödememesi durumunda okuyucumun ve arkadaşlarının iş mahkemesine dava açması gerekiyor. Bu durumda olan işçilerin çalışma süresi bir yıl ve üzerinde ise ücret kesintisi sebebiyle işten ayrılıp kıdem tazminatlarını da alabilme hakları var.

Güneş Gazetesi – 05.10.2015