15 yıl çalışıp kıdem tazminatı almanın birçok kuralı var

15 yıl çalışıp 3 bin 600 gün kuralından kıdem tazminatı, emekli oluncaya kadar alınıyor. Kıdem tazminatı almanın bir çok kuralı var. Emekli olabilmek için sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlamış, ancak yaşı bekleyen işçilere kıdem tazminatı çalıştıkları işyerinde en az bir yıl çalışmış olmak şartıyla ödeniyor. Buun şartlarını açıklayalım. 

08.09.1999 tarihinden önce  işe girenler

08.09.1999 tarihinden önce  işe girenlerin kendi isteği ile ayrılıp kıdem tazminatı alabilmeleri için 8.9.1999 tarihinden önce çalışmaya başlayıp, bu tarihten sonra 15 yıl sigortalılık süresine ve 3600 prim ödeme gün sayısına sahip olmaları gerekiyor. 

08.09.1999 tarihinden sonra işe girenler

8.9.1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayıp 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim ödeme gün sayısına sahipken veya sadece 7000 prim ödeme gün sayısına sahipken işten ayrılan işçilere  kıdem tazminatı ödeniyor. 

Kıdem tazminatı alabilmek için ne yapmalı? 

Yukarıda belirtilen koşulları sağlayan işçiler Sosyal Güvenlik Kurumunun il/merkez müdürlüklerine başvurarak kıdem tazminatı alabilir yazısını alarak işverene vermeleri gerekiyor. Bunun için aynı işyerinde 15 yıl çalışmış olmak gerekmiyor. Örneğin; ilk işyerinde 4 yıl, ikinci işyerinde 5 yıl çalışan ,son işyerinde de 7 yıldır çalışan bir işçi, 15 yıl sigortalılık süresini doldurmuş oluyor. Bu süre içerisinde işçi, en az 3600 gün prim ödemişse, kendi isteği ile işten ayrıldığında, “kıdem tazminatı” alabilecek. İşçi  08.09.1999 tarihinden önce işe girmişse 15 yıl 3600 günü tamamladıktan sonra bir yılı tamamladığı her işyerinden kıdem tazminatını alarak ayrılabilir. Bu uygulamayı emekli oluncaya kadar yapabilir. Örneğin emekli olmasına 5 yıl kalan bir işçi bu 5 yıllık süre içerisinde 5 işyerinde bir yıl çalışıp işten ayrılarak 5 işyerindende kıdem tazminatı alabilir. 

İşten ayrılan işçiye ihbar yok 

İşten yukarıda belirtilen nedenlerle kendi isteği ile ayrılanlara ihbar tazminatı ödenmiyor. 
Gazeteciye ve gemi adamına tazminat yok 

Gazeteciler  5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’a, kısa adıyla Basın İş Kanunu ‘na tabiler. 
Gemi adamları  ise, 854 sayılı Deniz İş Kanununatabiler. 

1475 sayılı İş Kanununun, yürürlükte olan 14/5 inci maddesinde, 15 yıl ve 3600 gün koşulunu taşıyanların kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında  “kıdem tazminatı” alabileceklerine ilişkin düzenleme yapılırken, Basın İş Kanunu ve Deniz İş Kanunu’nda  bu yönde bir düzenleme yapılmadı. 
Bu nedenle gazeteciler ve gemi adamları 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme gün sayısını doldursalar bile  “kıdem tazminatı”  alamıyorlar. 

Güneş Gazetesi – 07.08.2015