Çığ altında kalan çalışanın hakları

Trabzon’da çığ düşmesi sonucu beş işçi geçtiğimiz günlerde hayatını kaybetti. Hayatını kaybeden işçilere Allah’tan rahmet yakınlarına baş sağlığı ve sabır diliyorum. Çığ altında kalan işçilerin bu durumlarının iş kazası olup olmadığı ve işçilik haklarından yararlanıp yararlanmayacağı yönünde okuyucularımdan çok sayıda soru aldım. Bu yazımda bu konuyu değişik yönleri ile değerlendireceğim. Çığ düşmesi sonucu   ölen çalışanların bu durumlarının iş kazası olarak değerlendirilebilmesi için iş kazasının bazı istisnalar hariç işyerinde meydana gelmesi gerekiyor. İşyerinin mutlak surette kapalı bir alan olması gerekmiyor. Çalışılan yerleri işyeri olarak kabul edebiliriz. Buna göre çığ altında kalarak ölen işçilerin durumlarını iş kazası olarak değerlendirebiliriz.

ÇİFT MAAŞ BAĞLANABİLİR

∂ Çığ altında kalıp ölenlerin yakınlarına maaş bağlanacak mı? 

Çığ altında  kalarak iş kazası sonucu hayatını kaybedenlerin yakınlarına maaş bağlanacak. iş kazası sonucu hayatını kaybedenlerin yakınlarına bağlanacak maaş 90 günlük ücretlerinin %70’i kadar oluyor. Bağlanacak olan aylık asgari ücretin (1.202 TL’nin ) %85’inden aşağı olamıyor. Buda demektir ki en düşük maaş 1021 TL olacak. 

Ölenin 1800 gün prim ödeme gün sayısı varsa veya  işe girişle ölüm tarihi arasında 5 yıl geçmiş ve bu süre içerisinde 900 gün prim ödenmişse hak sahiplerine ölüm aylığı da bağlanabilir. Bu durumda hak sahiplerine iki maaş bağlanması söz konusu olabilecek. Hak sahipleri yüksek olan aylığın tamamını, düşük olan aylığında yarısını alabilecek.  Bağlanacak aylık eşitse iş kazası ve meslek hastalığından bağlanacak maaşın tamamı, malullük ve yaşlılık aylığının yarısı bağlanır. 

TAZMİNAT ALABİLİRLER

■ Ölen işçilerin mirasçılarına kıdem tazminatı ödenecek mi? 

Ölen işçilerin aynı işverene ait işyerlerinde çalışmaları bir yıl veya üzerinde ise hak sahiplerine(mirasçılara) kıdem tazminatı ödenir. Mirasçıların miras hisselerini gösterir belge ile birlikte işverene müracaat etmeleri gerekiyor. 

İHBAR ÖDENMİYOR

■ Ölen işçilerin mirasçılarına ihbar tazminatı ödenecek mi? 

İhbar tazminatı söz konusu olabilmesi için işverenin işten çıkarması gerekiyor. Burada böyle bir durum söz konusu olmadığı için ölen işçilere ihbar tazminatı ödenmeyecek. 

■ Ölen işçi yıllık izin kullanmamışsa izin parası mirasçılara ödenir mi? 

Ölen işçi yıllık izin kullanmamışsa yıllık izin paraları mirasçılara ödenir. 

Örnek: Ölen işçinin 2014 yılında kullanmadığı 10 gün izni varsa bu 10 günlük izin parası ölenin son ücreti üzerinden hesap edilerek mirasçılara ödenmesi gerekiyor. 

■ Ölen işçinin ödenmemiş ücret, ikramiye, fazla çalışma ücretleri mirasçılara ödenir mi? 

Ölen işçinin hak edipte ödenmeyen ücret, ikramiye, fazla çalışma ücretleri gibi hakları mirasçıların talebi üzerine mirasçılara ödenir. 

■ Cenaze yardımı yapılacak mı? 

Cenaze  yardımı, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine ödenir. 2015’te işçiler için 427 TL cenaze yardımı yapılıyor.

Güneş Gazetesi – 17.01.2015