Bağ-Kur SGDP ödeme zorunluluğunun tarihçesi
Sözcü Gazetesi – 15.01.2013
Sözcü gazetemize hoş geldiniz, yazılarınızı büyük bir titizlikle takip ediyorum ve bilmediğimiz birçok konuda aydınlanıyoruz, teşekkür ederim. Yinede kafama takılan bir konuyu sormak için sizin vaktinizi alıyorum, bağışlayın. Ben 57 yaşında TSK emeklisiyim. 1996 yılında emekli oldum, ticaret hayatına atıldım, 2007 yılında ticareti bıraktım. 2004 yılında SGDP kesintileri gündeme gelince muhasebecim bu kesintilerin sadece Bağ-Kur ve SSK emeklilerini kapsadığını söyledi, fazla üstüne düşmedim. Daha sonra 2008’de tüm emeklileri kapsadığını öğrendim. Şimdi 2012 yılı Aralık ayında bana 02.08.2003-31.12.2004 tarihleri arasında açık olan işletmem üzerinden ve 01.09.2005-04.09.2007 tarihleri arasında yaptığım başka bir iş üzerinden toplamda 40 aya tekabül eden toplam 6 bin 460 liralık bir borç çıkarıldı. Sormak istediğim, Emekli Sandığı emeklileri bu SGDP ödemelerinden hiç muaf kaldılar mı? Kaldılarsa benim çalışma sürelerim bunun içinde mi, içindeyse nasıl hakkımı aramalıyım? Muzaffer Çatal
Bağ-Kur Kanunu kapsamında sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeme zorunluluğu ilk defa 08.09.1999 tarihinde Bağ-Kur emeklileri için getirildi. Bağ-Kur’dan emekli olup Bağ-Kur kapsamına giren çalışmalarına devam edenler veya sonradan çalışmaya başlayanların emekli aylıklarından yüzde 10 oranında SGDP kesilmeye başlandı.
02.08.2003 tarihinden itibaren, diğer sosyal güvenlik kanunlarına (SSK, Emekli Sandığı Kanunu) göre yaşlılık ve malullük aylığı bağlananlardan, diğer bir deyişle SSK ve Emekli Sandığı emeklilerinden, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlara SGDP ödeme zorunluluğu getirildi. Bunların sosyal güvenlik destek primleri, emekli aylıklarından kesilmeyip, Bağ-Kur 12. Gelir basamağının yüzde 10 tutarındaki SGDP kendileri tarafından ödenmeye başlandı.
28.01.2004 tarihinden itibaren, SSK ve Emekli Sandığından emekli olan kolektif, limited ve adi komandit şirket ortakları ile anonim şirketlerin kurucu ortakları ve yönetim kurulu üyesi ortakları da SGDP kapsamına alındı. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yer alan düzenleme çevresinde emekli aylığından kesinti yapılmak suretiyle uygulanıyor.
Sonuç itibariyle, SGDP ödemesinden muaf kaldığınız bir dönem maalesef yok. Ancak TBMM’de bulunan Tasarı önümüzdeki günlerde yasalaştığında, borcunuzu taksitle ödeyebilme imkânınız söz konusu olabilecek.
Bağ-Kur emeklisi babamdan maaş alabilir miyim?
Ben 657’ye tabi devlet memuruyum. Eşimden boşandım, vefat etmiş babamın Bağ-Kur maaşından yararlanabiliyor muyum? İrem Atsak
Bağ-Kur sigortalısının kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla beraber sonradan boşanmış veya dul kalmış ve sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmıyor, sosyal güvenlik kanunları kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almıyor olmaları gerekiyor.
Boşanmış olmakla birlikte, 4/c (Emekli Sandığı Kanunu) kapsamında çalışıyor olduğunuzdan, Bağ-Kur emeklisi olan vefat etmiş babanızdan yetim aylığı alamazsınız.
Yurtdışı borçlanması yaparak emekli olmanız mümkün
Ben 20.08.1991 SSK girişliyim, şu ana kadar toplam 1899 çalışma günüm gözüküyor. Doğum tarihim 13.01.1972. 1998 yılından beri İngiltere’de yaşamaktayım. En son konsolosluğumuzla yaptığım konuşmadan sonra, benim burada (İngiltere`de) çalıştığım günlerinde SSK kapsamı içinde olacağını anladım. Benim SSK’dan emekli olabilmem için ne yapmam gerekir veya alternatiflerim varsa bunlar nelerdir, bana bu konuda bir yol gösterebilirseniz çok memnun olurum. Didem Z. Gawtry
Türk vatandaşlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ile bu sürelerin arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreler borçlanılabiliyor.
20.08.1991 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 20 yıllık sigortalılık süresi, 48 yaş ve 5525 prim günü şartlarına tabisiniz. Siz de İngiltere’de Türk vatandaşı olarak geçen ve belgelendireceğiniz çalışma süreleri ile bu sürelerin arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik sürelerini borçlanıp, 5525 prim günüyle 48 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz.
Prim günü eksiğiniz varsa askerlik borçlanması yapabilirsiniz
Öncelikle yayın hayatınızda başarılar dilerim. 16.11.1965 doğumluyum, 01.11.1985 sigorta giriş tarihim. 05.11.1985-10.05.1987 tarihleri arasında askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim, askerlik borçlanması yapmam gerekiyor mu, gerekiyorsa kaç gün ve ne kadar yatırmam gerekiyor? Hakan Kayacan
01.11.1985 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıllık sigortalılık süresi, 49 yaş ve 5300 prim günü şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra yaptığınızdan askerlik borçlanması emeklilik yaşınızı düşürmez. 16.11.2014 tarihinde 49 yaşınızı doldurarak emekliliğe hak kazanıyorsunuz.
Mevcut prim gününüzü bildirmemişsiniz. 5300 prim gününüz varsa veya 16.11.2014 tarihine kadar tamamlayabilecekseniz askerlik borçlanması yapmanıza gerek yok. 5300 prim gününüz yoksa veya prim gününüzü 16.11.2014 tarihine kadar 5300 güne tamamlayamayacaksanız, prim günü eksiğiniz için askerlik borçlanması yapabilirsiniz.
Borçlanacağınız her bir gün için günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 6,5 katı arasında kalmak üzere kendinizin belirleyeceği prime esas kazanç tutarına göre 10,44 TL ile 67,85 TL arasında prim ödersiniz.
Emekli oldum çalışıyorum, işten ayrılırsam tazminat alabilir miyim?
25 yıl bir işyerinde çalıştım ve 2006 yılında emekli oldum, tazminatımı aldım ve aynı işyerinde 2006 yılından bu yana sigortalı olarak çalışmaktayım. Şimdi ben bu işyerinden ayrılırsam tazminat alabilir miyim? Cumhur Kenyalı
Emekli olduktan sonra aynı veya başka bir işyerinde emekli olarak çalışan işçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı dışında bir nedenle veya işçi tarafından 4857 sayılı İş Kanunun 24. maddesinde sayılan haklı nedenlerle sona erdirilirse, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. İşçi kendi isteğiyle işten ayrılırsa kıdem tazminatına hak kazanamaz.
Buna göre, ancak ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışınız dışında bir nedenle işveren tarafından işten çıkarılırsanız ya da 4857 sayılı İş Kanunun 24. maddesinde sayılan haklı nedenlerle işten ayrılırsanız kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Bunun dışında kendi isteğinizle işten ayrılmanız halinde kıdem tazminatı alamazsınız.
