Doğum borçlanmasının şartları var

|Posta Gazetesi| |09.02.2011|

Soru: Annem 1 Ekim 1985 SSK girişli. 3 Ocak 1963 doğumlu. SSK ya 1291 gün prim ödemesi var. 810 günde Bağ-Kur ödemesi var. Annem ne zaman emekli olur? Ben 1989, abim 1987 doğumlu. Annem çocuk borçlanmasından  yararlanabilir mi? Bağ-Kur primini ödemeye devam edelim mi? SSK dan emekli olabilmesi için kaç yıl SSK ya prim ödememiz gerekir? Bizi aydınlatırsanız çok sevinirim.

Ömer DÜŞÜNMEZ

Cevap: Anneniz SSK da emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 42 yaş şartlarına tabi. 2984 gün daha prim ödeyerek, 2091 gün olan prim ödemesini 5075 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Doğum borçlanmasının pek çok şartı var. Gerekli bilgileri vermediğinizden annenizin doğum borçlanması yapıp yapamayacağı bildiremiyoruz. Ancak vereceğimiz bilgilerle borçlanma yapıp yapamayacağınız tespit edebilirsiniz. Anneniz doğumlarını sigorta başlangıç tarihinden sonra doğum yaptığından, iki doğumu arasında iki yıl süre varsa ve doğum tarihlerinden sonraki iki yıl süresince sigortalı çalışmamışsa( prim ödenmemişse) iki doğumu için borçlanma yaparak 1440 gün kazanabilir.  Anneniz doğum borçlanması ile kazandığı günlerin SSK ya sayılması için, borçlanmayı sigortalı bir işte çalışırken yapmalı. Doğum borçlanması yapabilirse, 2984 gün yerine 1544 gün prim ödeyerek emekli olabilir.

Af Kanunda erken emeklilik yok

Soru: 1994 de sigortam ödenmeye başlandı. kaç iş gününde ve kaç yaşında emekli olabilirim ayrıca 25 senesini ve primini dolduranlar bir sefere mahsus emekli edilecek diye bir yasa tasarısı söylentisi var bunun ne kadar doğru olduğunu öğrenebilir miyim?

Alper BAYKARA

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Bu üç şartı birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğum tarihinizi bildirmediğinizden tarih veremiyoruz)

Af kanunda maalesef erken emekliliğe ilişkin bir düzenleme yok. Haziran ayındaki genel seçimin bu tür söylentilere yol açtığını sanıyoruz.

Doğum borçlanmasıyla priminizi 1440 gün artırabilirsiniz

Soru: 1964 doğumluyum. İşe giriş tarihim 2 Ağustos 1977 olup, toplam 3226 gün prim ödedim.  1986 ve 1988 yıllarında doğum yaptım ve 2003 yılına kadar sigortam olmadı. Doğum borçlanması yapabiliyor muyum? Ve ne zaman emekli olabilirim?

Nuriye KOÇAK

Cevap: 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle sizin gibi 18 yıldan fazla sigortalılık süresi olanlar, bu tarihte yürürlüğe konan ve emekli olmayı zorlaştırdığından dolayı toplumda “mezarda emeklilik” yasası olarak adlandırılan 4447 sayılı yasaya tabi olmadan, eski yasa şartlarıyla emekli olacaklar.

Eski yasaya göre emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. 1774 gün daha prim ödeyerek, 3226 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 

Doğumlarınızı tarih yerine yıl olarak vermişsiniz. Şayet iki doğumun arasına iki yıllık süre varsa ve doğum tarihleriniz sonrasındaki iki yıllık sürede prim ödemeniz yoksa, doğum borçlanması yaparak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanması yapmanız halinde 334 gün daha prim ödeyerek, toplam prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Farklı sosyal güvenlik kurumlarındaki sigortalılık halleri birleştirilir

Soru: 26 Ocak 1973 doğumluyum. 10 Ekim 1995 tarihinde bir firmada sigortalı başlayıp 1 ay sonra işi bırakmıştım. 20 Mart 2000 tarihinden bu yana şu an çalıştığım işyerinden primlerim yatmaktadır. Hizmet birleştirmesi henüz yapılmamış olup, kendi isteğimle işten ayrıldığımda kıdem tazminatımı alabiliyor muyum? Yoksa önce birleştirme işlemini mi yaptırmam gerekli?

Suat AKYÜZ

Cevap: Emekli olmak için aranan şartlardan prim ödeme ve sigortalılık süresi şartlarını sağlayan ancak, aranan yaş haddini dolduramayanlar kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz.  15 yıl sigortalılık süreniz olduğundan 3600 gün prim ödemeniz varsa, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. 1995 de sigortalı çalıştığınız için birleştirilecek hizmetiniz yok. Sigorta sicil numaranız farklı değilse( ki olmaması gerekir)1995 deki çalışmanız dosyanızda görünüyordur. Kıdem tazminatı alarak ayrılmak için, bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden “ kıdem tazminatı alabilir” yazısı alarak işverene ibraz etmeniz gerekiyor.

Af kanunu ile çakışan sürelere getirilen çözüm geçmişe yönelikte uygulanmalı

Soru: 5 Kasım 1961 doğumluyum. 1 Haziran 1990’da SSK’lı oldum. 180 gün daha sonra 5 Mart 1995 tarihinde isteğe bağlı SSK’ya devam ettim. 11 ay (330 gün) ardından hemen isteğe bağlı Bağ-Kur’lu oldum. 5 Şubat 1996 tarihinden 5 Eylül 2008 tarihine kadar Bağ-Kur’luydum.(4542 gün) 5 Eylül 2008 tarihinden itibaren  şu ana kadar SSK’lıyım. 1984 – 1985 yılları arasında   18 ay askerlik yaptım. Askerlik borçlanması yapmayı düşünüyorum. Ne zaman emekli olurum? Ayrıca 2000 yılından beri şirket ortağıyım. SSK’ya geçmemde problem olmadı. İlerde olur mu? Aralıksız SSK’lı olduğun zaman Bağ-Kur’a geçmezsin diyorlar doğrumu?

Uğur YALÇINKAYA

Cevap: Sigortalı bir işte çalışırken şirket ortağı olanlar, sigortalarına ara vermeden devam ettikleri sürece Bağ-Kurlu olmalarına gerekmiyor. Şirket ortağı olduğunuzdan Bağ-Kurlu olmanız gerekirken, 5 Eylül 2008 den itibaren sigortalı çalışmaya başlamışsınız. Emekli olurken sorun yaşarsınız. Ancak,  Af kanununda çakışan sürelere ilişkin düzenleme var. Af kanunu yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, bugün uygulanmakta olan “önce başlayan sigortalılık hali geçerli” ilkesi kalkıyor, yerine “sigortanın üstünlüğü” prensibi geliyor.  SSK’lı çalışılan süreler için, Bağ-Kurlu olma zorunluluğu olmayacak. Ancak, Af Kanunun Plan ve Bütçe Komisyonundan geçen halinde bu düzenleme, geçmişe uygulanmayacak. Fakat yasanın TBMM genel kurul görüşmeleri sırasında, geçmişe yönelik de uygulanacağı yönünde düzenleme yapılabilir. Şayet geçmişe yönelik uygulanırsa sorun yaşamazsınız.  Geçmişe yönelik uygulanmazsa da, olayı mahkemede çözmeniz mümkün.

Eşinizin 15 yılı da doldurması gerekiyor

Soru: Eşim 30 Ekim 1951 doğumlu. Sigorta girişi 1 Temmuz 1998 olup,  halen çalışmaya devam ediyor. Ne zaman emekli olur?

Remzi Caferoğlu

Cevap: Eşiniz yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Eşinizin boşluğu yoksa 3600 gün prim ödemesi olduğundan, bundan sonra prim ödemse de,  15 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 1 Temmuz 2013 tarihinde emekli olabilir.