Üniversitede okuyan 25 yaşını doldurana kadar yetim aylığı alabilir

|Posta Gazetesi| |16.06.2011|

Soru: 22 Haziran 1989 doğumlu oğlum, babasından dan SSK ve iş kazasından dolayı aylık almaktadır. Şu anda 4 yıllık makine mühendisliği okumaktadır. Tatil nedeniyle sigortalı bir işe girerse babadan almış olduğu  SSK ve  ölüm aylığı kesilir mi? Kesilirse oğlumun  almış olduğu bu aylıklar bana döner mi? Almış olduğu aylıkların toplamı 350 TL dir.  Ne kadarı bana döner? Ne kadar kesinti olur? 3 ay sonra çalıştığı sigortalı işten çıktığı zaman, babadan almış olduğu SSK  ve  ölüm aylığı tekrar oğluma bağlanır mı? Ne yapmamız gerekiyor? Bizi aydınlatır mısınız?

Nermin YILDIRIM

Cevap: Oğlunuz sigortalı çalışmaya başladığında babasından dolayı almakta olduğu ölüm aylığı ve gelirini kestirmesi gerekir. Oğlunuzun aylığı kesildiğinde sizden başka aylık alan yoksa ve sigortalı çalışmıyor ve kendi çalışmanızdan dolayı gelir ve aylık almıyorsanız aylık bağlama oranınız yüzde 50 den yüzde 75 e yükselir. Bir anlamda oğlunuzun aldığı aylık size geçer. Oğlunuz işinden ayrıldığında üniversitedeki eğitimini devam ettirmesi şartıyla, 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar babasından dolayı yetim aylığı alabilir.  

Askerliğinizin 75 gününü borçlanıp Mayıs 2012 de emekli olabilirsiniz

Soru:1 Mayıs 1963 doğumluyum.6 Şubat 1987’de SSK’lı oldum. 6800 gün prim ödemem var. Askerliğimi 20 ay, yani 610 gün olarak yaptım. Askerlik borçlanmamı yaparsam hangi gün ve tarihte emekli olurum?

Ali Ersin BOYACI

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmış olmalısınız. Askerliğinizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. 75 gününü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 75 gün geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı dolduracağınız 1 Mayıs 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. 

Hizmetlerinizi emekli olana kadar istediğiniz zaman birleştirebilirsiniz

Soru: 6, 7 senedir Emekli Sandığına bağlıydım. Şimdi SGK ya geçiş hakkım doğdu. Emekli Sandığındaki primleri SGK ya aktarabileceğimi söylediler. Fakat konu hakkında pek aydınlatmadılar. Söyledikleri SGK’ dan emekli olduğum zaman, emekli sandığındaki birikmiş primlerimi aktarabilirmişim. Bir öyle diyorlar, bir böyle. Ne yapmalıyım?

Eşref ÇOBAN/İZMİR

Cevap: Değişik sosyal güvenlik kurumlarında olan sigortalılık süreleri, 2829 sayılı yasaya göre birleştirilerek emekli olunuyor. Hizmet birleştirmesi yoluyla Emekli Sandığı hizmetlerinizi 4/a sigortanıza(eski adıyla SSK’ya) aktarabilirsiniz. Acil olarak yapacağınız bir işlem bulunmuyor. Emekli olana kadar hizmet birleşmesi yapmanız mümkün. Ancak, emeklilik işlemlerinin uzaması için, emeklilik talebinden 6 ay önce hizmetlerin birleştirilmesi için başvuru yapılmasında yarar var. Sizde emekli olacağınız tarihten 6 ay öncesine kadar, istediğiniz zaman Emekli Sandığı hizmetlerinizi 4/a sigortanıza(SSK ya) aktararak hizmetlerinizi birleştirebilirsiniz.

Anneniz emekli olduğundan babasından yetim aylığı alamaz

Soru:Annem Bağ-Kur emeklisi. Babam Emekli Sandığı emeklisi. Babam vefat etti ve annem hem kendi maaşını, hem babamın maaşını alıyor. Sormak istediğim, annem SSK emeklisi olan ve vefat eden babasından maaşını da  alabilir mi?  Acaba böyle bir yasal durum söz konusu mu?

Mustafa ÇAKAR

Cevap: SSK, kendi çalışmalarından dolayı sosyal güvenlik kurumlarından emekli olanlara ana ve babalarından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Anneniz kendi çalışmalarından dolayı emekli olup, Bağ-Kurdan emekli aylığı aldığından babasından dolayı SSK’dan yetim aylığı alamaz. 

160 gün askerlik borçlanması yaş şartını 49 dan 48 e düşürür

Soru:4 Ocak 1964 doğumluyum. 1 Mayıs 1987 tarihinde sigortalı oldum. 8100 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanmasına yapmadım. Ne zaman emekli olabilirim. Askerlik borçlanmasını yapsam daha da erken emekli olabilir miyim?

Okan ÖZDEMİR

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 4 Ocak 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Askerlik yaptığınız tarihi ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Şayet sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yapmışsanız, 160 gününü borçlanmanız halinde,  başlangıç tarihiniz 160 gün geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olu ve 48 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Destek primi emekli aylınızı artırmaz

Soru: SSK emeklisiyim. Ancak yabancı bir şirkette çalışıyorum. 3.000 TL olan  maaşımdan 230 TL prim ve 515 TL vergi kesiliyor. Bu durumda Devletimize  herhangi bir ödeme yapmam gerekiyor mu?  Ayrıca ben diğer çalışanlar gibi aynı haklara sahip olabiliyor  muyum? Bu kesintiler benim emekli maaşımı arttırır mı? İşten çıkarılırsam tazminat alabilir miyim? Ve mesai ücreti talep edebilir miyim?

Mehmet YILDIRIM

Cevap:  Emekli aylığını kestirmeden çalışanlar, Sosyal Güvenlik Destek Primi ödemek zorundalar. Emeklinin ücretinden yüzde 7.5 oranında destek primi kesilir. İşvende emekli için, işveren hissesi olarak yüzde 22.5 destek primi öder. Ayrıca işin tehlike sınıf ve derecesine göre, yüzde 1 ile 6.5 arasında değişen oranda, iş kazası ve meslek hastalığı primi öder. Ücretinizden destek primi kesildiğinden başkaca ödeme yapmanıza gerek yok. Maalesef destek priminin size hiçbir yararı yok. Emekli aylığınızı artırmaz. İşten çıkartıldığınızda alacağınız kıdem tazminatının, destek primiyle bir ilişkisi bulunmuyor. İşinize haksız yere son verilirse kıdem tazminatı alabilirsiniz.

Prim yeterli ancak 49 yaşında dolması gerek

Soru: Ben 1966 doğumluyum. 1987 Aralık ayından itibaren SSK’lıyım. Halen çalışmaktayım. SSK lı olmadan önce askerliğimi yaptım. Ve askerlik borçlanmamı da ödedim. Şu an için askerlik borçlanmamla birlikte 25 yılımı doldurmuş bulunmaktayım. 8000 günün üstünde prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

Mustafa ÇAKAR

Cevap: Başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerliğinizi borçlanmanız, sigorta başlangıç tarihinizi askerlik süreniz(18 ay kabul edilmiştir) kadar geri götürerek emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 2015 de 49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.