Doğum borçlanması primi artırır emekli olma şartlarını değiştirmez

Posta Gazetesi – 25.10.2011

Soru: Eşim 25 Ocak 1968 doğumlu. SSK’lı işe giriş tarihi 1 Şubat 1989 dir. 30 Haziran 1989 tarihinde çıkış yapıldı. 24 Eylül 1992 yılında doğum yaptı. Sonra 1 Temmuz 1995’te tekrar işe girdi. Şuan hala çalışmakta. Toplam 5811 gün prim ödemsi var. Bu durumda doğum borçlanması yapsa ne zaman emekli olabilir? Ya da ne zaman emekli olur?

Uğur BULUTKÖY

Cevap: Eşiniz emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabi. Prim ödemesi yeterli olduğundan doğum borçlanması yapmasına gerek yok. Çünkü doğum borçlanması sadece prim ödeme gün sayısını artırır. Emekli olma şartlarını değiştirmez. Eşinizin prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 45 yaşınızı dolduracağı 25 Ocak 2013 tarihinde emekli olabilir.

18 ay askerlik borçlanması için 4.822 TL ödenmesi lazım

Soru: Askerlimi borçlanırsam, borçlanma bedelini taksitle ödeyebilir miyim? Askerlik borcum ne kadar? 18 ay askerlik yaptım. 1986 sigorta girişliyim.

Abdullah DUMAN

Cevap: Askerlik borçlanma bedelinin, borcun tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekiyor. Maalesef taksitle ödeme imkânı bulunmuyor. Yılsonuna kadar bir günlük borçlanma bedeli 8.93 TL’dir. 18 ay(540 gün) askerlik süresi için ödenecek toplam borçlanma bedeli 4.822.20 TL’dir. 

Kardeşiniz de aylık aldığından aylığınızın kesilmesi annenizin aylığını artırmaz

Soru: 2008 yılında babamı kaybettim. Annem kardeşim ve ben Bağ-Kur emeklisi olan babamdan maaş alıyorduk. 2 Temmuz 2009 yılında evlendim ve çeyiz yardımı aldım. İki yıllık süreç dolduğu zaman annemin maaşında biraz yükselme olacağını söylendi. Fakat maaşta bir değişiklik olmadı. Dilekçe gönderdim yine bir şey değişmedi. Ne yapmam gerekiyor?

Esra ÖZDEMİR

Cevap: Annenizden başka kardeşinizde babanızdan dolayı aylık aldığından, aylık almadan çıkmanız annenizin aylığını artırmaz. Kardeşinizin de aylık almaktan çıkması halinde, annenizin aylık bağlama oranı yüzde 50 den yüzde 75 e yükseleceğinden, aylığının tutarı artar. Bir anlamda, kardeşinizin aldığı aylık annenize geçmiş olur.  

İtibari hizmet süreniz emekli olacağınız yaşı 49 dan 46 yaş 4 aya indiriyor

Soru: 16 Mayıs 1967 doğumluyum.1 Temmuz 1985 de sigortalı oldum. 1986-1996 yılları arasında toplam 810 gün milli eğitimde vekil öğretmen olarak çalıştım.(2008 de SSK ile birleştirdim) 1996 yılı Aralık ayında yaş tahsisi yaptırarak 1970 doğumlu oldum.    

8 Aralık 1997 den beri  itibari hizmetten faydalanarak SSK lı olarak çalışmaktayım. Yaklaşık 3800 gün(şeker sanayii) 2008 den beri işyerimiz bu kapsamdan çıkartıldı. SSK da toplam primim 5100 gün ( emekli sandığı hariç) ne zaman emekli olabilirim?

Süleyman ÖZTÜRK

Cevap: Emeklilik işlemlerinde, ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfusta kayıtlı olan doğum tarihi dikkate alınır.  Sigorta başlangıç tarihinden sonra yapılan yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz. Bu açıdan, sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptırdığınız yaş düzeltmesi dikkate alınmayacağından, emeklilik işlemlerinde doğum tarihi olarak ilk defa sigortalı olduğunu tarihte nüfusta kayıtlı olan 16 Mayıs 1967 tarihi dikkate alınacaktır.

Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. ara vermeden çalışmışsanız 970 gün itibari hizmet süresi kazanmış durumdasınız. İtibari hizmet süresi sigortalılık süresine eklenmekte, yaş haddinden düşerek sigortalıya erken emekli olma avantajı sağlamakta. İtibari hizmet süreniz, emekli olacağınız yaş haddini 49 dan, 46 yaş 4 aya düşürmektedir. Prim ödemeniz ve sigortalılık süreniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, yaş olarak 46 yaş 4 ayı dolduracağınız 16 Eylül 2013 tarihinde emekli olabilirsiniz. 

5600 gün prim ödeyip 53 yaşınızı doldurmalısınız

Soru: Doğum tarihim 1975, sigorta başlangıcı 1991 olup , 4134 gün ödenmiş prim günüm var. Kaç yılında emekli olabilirim

Kerem ESEN

Cevap: Emekli olmak için, 5 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 1466 gün daha prim ödeyerek 4134gün olan prim ödemenizi 5600 güne tamamlamanız şartıyla, 2028 de 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yeni işverenden kıdem tazminatı için taahhütname almanız lazımdı

Soru:18 Mart 1970 doğumluyum. 1 Ocak 1990 da tarım sigortalı oldum. 26 Mayıs 1991 de askere gittim. 30 Ağustos 1992 de terhis oldum. Şu anda sigortalı olarak çalışmaktayım. 5778 iş günüm var. Askerliğimi ödersem ne zaman emekli olabilirim? Birde şunu sormak istiyorum; 20 Nisan 2005 te çalıştığım firma şirketleşmeye gitti. O dönem işveren bize bir kağıt imzalattı. O kağıtta yazılanlara göre, haklarımızın kaybolmadığını söyledi. Ama bazı kişiler bunu bizi aldatmaya yönelik bir anlaşma olduğunu söylediler. Acaba dava açsam haklarımı geri alabilir miyim?

Hasan KARADUMAN

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 52 yaşınızı dolduracağınız 18 Mart 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz. 

Gerçek kişi farklı, tüzel kişilik farklıdır. Normalde gerçek kişi işveren kıdem tazminatınızı ödeyerek çıkışınızı vermeli, sonra yeni şirkete girişiniz yapılmalıydı. Sorunuzdan kıdem tazminatı ödenmeden gerçek kişi işverenden çıkışınız yapılmış, yeni şirkete girişiniz olmuş. Şayet yeni işveren olan şirket tüzel kişiliği, eski işverenin ödemesi gereken kıdem tazminatını ödeyeceğini taahhüt etmişse, ileride emekli olurken veya işinize son verdiklerinden kıdem tazminatınızı alabilirsiniz. Ödemezlerse elinizdeki taahhütname ile dava açar ve yargı yoluyla kıdem tazminatınızı alabilirisiniz. Ancak, işveren size taahhütname vereceği yerde size belge imzalatmış. Bu belge ibranameyse, yani kıdem tazminatınızı ve diğer haklarınızı aldığınıza dair bir belgeyse ortada ciddi bir sorun var demektir. Çünkü işveren kıdem tazminatı ödemeden ödenmiş gibi sizden belge almış. Bu durumda kıdem tazminatı almanız zor. Ancak,  dava açıp, mahkemenin kıdem tazminatı almadığınıza dair karar vermesi halinde tazminat alabilirsiniz. İmzaladığınız belgenin içeriğini bilmeden yorumda bulunmak zor. Belgenin bir örneğini göndermeniz halinde daha net bilgi verebiliriz.

Bir yıl dolana kadar izin hakkı yok

Soru: İlk defa sigortalı olan biri ne kadar yıllık izin kullanabilir?

CEM

Cevap: İlk defa sigortalı olan birinin yıllık izin hakkı yoktur. Yıllık izin kullanmak için en az bir yıl çalışmak gerekiyor. Bir yıldan beş yıla kadar(beş yıl dâhil) kıdemi olanın, 14 gün yıllık ücretli izin hakkı vardır.