Torba yasa coşkusu! Emeklilere zam, işçilere izin…

Bağ-Kur’luya ‘dondurma’

Torba Yasa ile SSK’lıdan Emekli Sandığı’na, Bağ-Kur’ludan işçisine ‘maaş artışı’ odaklı birbirinden farklı pek çok yeni düzenleme getirildi

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren torba kanunla, emeklilere zam, işçilere ücretli izin konusunda iki önemli düzenleme hayata geçti. Buna göre emekliler Temmuz ayında 3 zam birden alabilecek. Diğer yandan işçiler de, ölüm ve doğum durumunda işverenin insafına kalmadan ücretli izin alabilecekler. Torba kanun da, pek çok konuda düzenlemeler de bulunuyor.

SGK’nın 2015 yılı Ocak ayı verilerine göre 7.5 milyon emekli bulunuyor. Bunlardan 4.6 milyonu 4/a yani eski SSK’lı, 1.6 milyonu eski Bağ  Kur’lu ve 1.3 milyonu ise 4/c yani eski Emekli Sandığı mensubu. 128 bin kişi de malulen emekli durumda.

Bu emeklilerden 4/a ve 4/b emeklisi olan toplam 6.2 milyon kişi Temmuz ayında ilk altı aylık enflasyon oranı kadar maaş zammı alacaklar. İlk üç aylık enflasyonun yüksek çıkması emeklilerin maaşının erimesine sebep oldu. Bu nedenle Temmuz ayında gerçekleşecek zam ile emeklinin enflasyona yenik düşmesi engellenmeye çalışılacak.

Diğer yandan 1.3 milyon memur emeklisi ise toplu sözleşme gereği hem yüzde 3 zam, hem de eğer altı aylık enflasyon yüzde 3’ten fazla olursa enflasyon farkı alacak. Yani memurların yüzde 3’lük zammı garanti, enflasyon oranına göre daha yüksek zam almaları da mümkün.

Seyyanen zam da var

Temmuz ayında gerçekleşecek ilk zamdan bütün emekliler yararlanacak. Diğer yandan SSK veBağKur emeklilerine torba kanunla yasalaşan düzenlemeye göre seyyanen zam da yapılacak. Buna göre; maaşı 1.000 TL ve altında olan emeklilere seyyanen 100 TL zam yapılacak. Yani maaşı 900 TL olan emeklinin maaşı zamla 1.000 TL olacak. Diğer yandan, maaşı 1.001 ila 1.099 TL arasındaki emeklilerin maaşları da 1.100 TL’ye tamamlanacak. Dolayısıyla bu ikinci zamdan yalnızca SSK ve Bağ  Kur emeklilerinden maaşı 1.099 TL ve altında olanlar yararlanabilecek.

7.5 milyonu aşkın emeklinin yanında 3.1 milyon dul ve yetim ile 128 bin malulün de maaşı temmuzda artacak. Bu kişiler de, Temmuz ayında hem zam, hem enflasyon farkı alabilecekler. Dolayısıyla toplamda 11 Milyona yakın kişi Temmuz ayında maaş zammından yararlanacak.

ÜCRETLİ İZİNDE YENİ DÖNEM…

İşçilere eşinin doğum yapması halinde 5 gün, evlilik, evlat edinilmesi, ana, baba, eş, kardeş veya çocuğunun ölümünde ise 3 gün ücretli izin hakkı sağlandı. Daha önce bu gibi durumlarda işçinin ücretli izin hakkı bulunmuyordu. Bu düzenleme ile işçiler işverenin inisiyatifine kalmaksızın ücretli izinlerini kullanabilecekler.

‘Öde’ emekli ol…

Kanunla Bağ-Kur’lulardan prim borcu olanları ilgilendiren çok önemli bir düzenleme de hayata geçti. Daha önce Bağ-Kur tescili yapılmış olmasına rağmen 12 ay ve daha fazla prim borçlular, temmuz sonuna kadar prim borçlarını öderler veya yapılandırırlarsa bu süreleri emekliliklerine ekleyebilecekler. Eğer bu tarihe kadar borçlarını ödemez veya yapılandırmazlarsa, bu süreler sigortalılıklarından silinecek.

Örneğin Ocak 2013 tescilli bir kişinin, Ocak 2014’e kadar primleri ödenmiş, sonra ödenmemiş ise 16 ay prim borcu çıkıyor. Bu kişi borcu yapılandırmaz ise Ocak 2014 ila Nisan 2015 arasındaki sigortalılığı dondurulacak. Bu sayede sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayabilecek, emeklilik için bu dönemdeki primlere ihtiyacı yoksa prim borcundan kurtulmuş olacak.

Bu uygulama ile bazı Bağ-Kur’luların 4/a statüsünde emekli olabilmesi de mümkün. Emekliliğine 3.5 yıl kalan biri sürelerini dondurup 4/a’lı olarak çalışmaya başlarsa, SSK’lı olarak emekli olma hakkına kavuşabilecektir.

‘SGDP’ primi kalktı emekliler yaşadı!

Emekli olduktan sonra o veya bu nedenle çalışmaya devam etmek durumunda kalan emekliler, kendi işlerini yaparlarsa yüzde 15 oranında sosyal güvenlik destek primi (SGPD) ödemek zorundaydılar. Bu konuda bilgi sahibi olmayan pek çok emeklimize geçmişte önemli miktarlarda borç çıkmıştı. SGK’nın bu konuda yeterince bilgilendirme yapmadığını bu köşeden pek çok kez ifade etmiştik.

Şimdi SPDP’de yüzde 15’lik oran yüzde 10’a indi. Düzenleme temmuzdan itibaren uygulanmaya başlanacak. Bu sayede emekli olduktan sonra köşede bir emlakçı dükkanı açarak çalışmaya devam eden emeklinin maaşında en az 50, en fazla 153 TL artış olacak.

SGDP ödeyerek çalışmaya devam edip kendi işini yapan kişi sayısı yaklaşık 635 bin. 635 bin kişinin maaşında 50 ila 153 TL arasında değişen oranda zam söz konusu olacak. Maaşı 1.099 TL’den düşük olan SSK ve Bağ  Kur emeklisi, emekli olduktan sonra çalışmaya devam etmiş ise Temmuzda 3 zam birden alabilecek.

 
Milliyet Gazetesi – 28.04.2015