10 yıllık memuriyetle emeklilik yolu açık mı?

Soru: Memuriyete 8.9.1999 tarihinden önce başladım ve 10 yıllık memuriyet süremi doldurdum. 61 yaşımı da önümüzdeki ay tamamlayacağım. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı sonrası emeklilik hakkına kavuşabilecek miyim?

CEVAP: Anayasa Mahkemesi 18 Ocak 2014 tarihli kararı ile 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun geçici 206. maddesinde yer alan “8.9.1999 tarihinde Sandık iştirakçisi olanlardan…” ibaresini iptal etmişti. Mahkeme bu kararı ile birlikte hükümete 1 yıllık süre tanıyarak 18 Ocak 2015 tarihine kadar konuyla ilgili herhangi bir düzenleme yapılmaz ise iptal kararının yürürlüğe gireceğini duyurmuştu. Hükümet bu tarihe kadar herhangi bir işlem yapmayınca iptal kararı yürürlüğe girmiş oldu.

Bunun yanında iptal kararı yürürlüğe girdiğinde SGK’da konuyla ilgili bir basın duyurusu yayımlayarak iptal kararı sonrası uygulamanın nasıl yürütüleceğini ifade etti.

SGK’nın duyurusunda, “Anayasa Mahkemesinin iptal kararı sonrasında 10 yıl memuriyet ve 61 yaş şartlarını tamamlayarak emekli olunabilmesi için 8.9.1999 tarihinde 50 ve daha yukarı yaşlarda bulunma şartı söz konusudur” ibareleri yer alıyordu. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı sonrası geçici 206. madde “50 ve daha yukarı yaşlarda bulunanlar, yaş haddi nedeniyle istekleri üzerine veya re’sen emekliye ayrıldıklarında fiilî hizmet sürelerinin 10 yılını doldurmuş olmak şartıyla emekli aylığına hak kazanırlar” şeklinde kalınca kamuoyunda bir beklenti oluşmuş ve SGK bahsettiğimiz basın duyurusu ile konuya ilişkin uygulamanın nasıl olacağını açıklamıştı.

Yeni bir düzenleme şart…

Yapılan duyurunun yanında bu konuda bir düzenleme yapılmasının şart olduğunu daha önce bu köşeden ifade etmiştik. Meclis Genel Kurulu’na bugünlerde gelecek olan torba kanun taslağında bu konuyla ilgili düzenleme bulunuyor.

Taslaktaki düzenlemeye göre ilgili madde “8/9/1999 veya bu tarihten önce iştirakçiliği bulunup, 8/9/1999 tarihi itibarıyla 50 ve daha yukarı yaşlarda bulunanlar yaş haddi nedeniyle istekleri üzerine veya re’sen emekliye ayrıldıklarında fiili hizmet sürelerinin 10 yılı doldurmuş olması şartıyla emekli aylığına hak kazanırlar” şeklinde değiştirilecek.

Taslaktaki madde bu haliyle yürürlüğe girerse bir kişinin 10 yıllık memuriyet ve 61 yaş şartları ile emekli olabilmesi için 8.9.1999 tarihi itibarıyla 50 ve daha yukarı yaşta olması gerektiği Kanun hükmüyle sabit olacak.

Bu konuyla ilgili düzenleme Anayasa Mahkemesinin hükümete tanıdığı süre içerisinde yapılsaydı kamuoyunda bir tereddüt yaşanmayacaktı.

Düzenlemede geç kalınınca 10 yıllık memuriyet ve 61 yaş şartıyla bütün memurların emekli olabileceği gibi bir algı uyandı. Torba yasadaki düzenleme ile SGK konuyla ilgili net bir yaklaşım belirlemiş olacak.

Yabancı öğretim elemanı ‘izin’ almak zorunda mı?

Soru: Vakıf üniversitesinde özlük işleri konusunda yöneticiyim. Okulumuza gelen yabancı hocalarla ilgili ne yapmamız gerekiyor?

CEVAP: Ülkemizde devlet ve vakıf olmak üzere toplam 184 üniversitede yaklaşık 1400 yabancı uyruklu öğretim elemanı çalışmaktadır. Son yıllarda vakıf üniversitelerinin artması ile birlikte bazı alanlarda yabancı öğretim elamanlarına duyulan ihtiyaç da artmaktadır.

Üniversitelerimizde, öğretim üyesi, öğretim görevlisi, okutman, uzman, çevirici ve eğitim-öğretim planlamacısı ve araştırma görevlisi unvanlı bir kadroda çalışmak isteyen yabancı uyruklu kişiler, çalışma izinlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından değil Yükseköğretim Kurulundan almaları gerekiyor. 

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 34. maddesine göre yükseköğretim kurumlarında, sözleşme ile görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretim elemanları, ilgili fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurulunun önerisi ve üniversite yönetim kurulunun uygun görüşü üzerine rektör tarafından atanmaktadır.

Yabancı uyruklu öğretim elemanlarının atanmaları hususu Yükseköğretim Kurulunca İçişleri Bakanlığına bildirilir ve iki ay içinde alınacak olumlu görüş sonucunda ilgili üniversite ile sözleşme yapılır. Sözleşme süreleri iki yıl ile sınırlıdır. Sözleşme süresinin bitiminden itibaren her defasında iki yıl olmak üzere sözleşme süresi uzatılabilir.

Yabancı yüzde 2’yi geçemez

Yükseköğretim kurumlarında sözleşme ile istihdam edilecek yabancı uyruklu öğretim elemanı sayısı mevcut dolu öğretim elemanı kadrosu sayısının % 2’sini geçememektedir.

Yabancı uyruklu öğretim elemanlarına ödenecek aylık brüt sözleşme ücretleri aynı kurumlarda görevli emsal kadrolu öğretim elemanlarına ödenen aylık ve diğer her türlü ödemeler toplamının, unvanlarına göre 26 katından fazla olamamaktadır.

Değişen ekonomik koşullar ile birlikte ucuz ve nitelikli işgücüne duyulan ihtiyaç artmaktadır. Her ülke yabancı çalıştırma konusunda çeşitli kriterler getirmektedir. 

Ülkemizde yabancının çalıştırılabilmesi için yabancı çalıştıracak işverenlerin ve yabancıların uymaları gereken bazı kurallar var. 

Yabancının izin başvurusu, izin süreci, izin alınan yabancını için yapılması gereken işlemler, kaçak yabancı çalıştıranlara uygulanacak ceza ve masrafların tahsil, izin verilmemesi sonucunda yapılması gereken işlemler gibi daha birçok konu yabancı işçi çalıştıranlar/çalıştıracaklar yönünden önem arz ediyor.

Milliyet Gazetesi – 12.02.2015